5 điều rút ra từ cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng Hòa ở South Carolina
Biên độ chiến thắng và quỹ đạo của cuộc tranh cử mang đến cái nhìn rõ ràng về tương lai của cuộc đua giành đề cử năm 2024.
CHARLESTON, SOUTH CAROLINA—Cựu Tổng thống Donald Trump đã giành được một chiến thắng quyết định khác trong cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống của Đảng Cộng Hòa trước cựu thống đốc Nikki Haley tại tiểu bang quê hương South Carolina của bà.
Với cuộc bỏ phiếu chênh lệch rõ trong cuộc đua hai người giữa cựu Tổng thống Trump và bà Haley, kết quả của cuộc tranh cử ngày 24/02 không còn gì phải nghi ngờ nữa.
Tuy nhiên, biên độ chiến thắng và quỹ đạo của cuộc đua sau cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống lần thứ tư này mang đến cái nhìn rõ ràng về tương lai của cuộc đua giành đề cử năm 2024.
Cựu Tổng thống Trump đạt tỷ lệ phần trăm cao nhất trong cuộc đua giành đề cử tính cho đến nay
Cựu Tổng thống Trump đã gọi kết quả của cuộc đua trên là mang tính quyết định ngay sau khi cuộc bỏ phiếu kết thúc, và các hãng truyền thông lớn đã loan báo ông chiến thắng cuộc đua này ngay khi cuộc bầu cử khép lại. Trong thông điệp gửi tới những người ủng hộ, ông tuyên bố kết quả này là một “chiến thắng trọn vẹn và tuyệt đối.”
Thật vậy, với khoảng 60 phần trăm số phiếu bầu tính đến lúc 9:35 tối giờ miền Đông hôm thứ Bảy (24/02), thì tỷ lệ tổng số phiếu của ông là cao nhất trong ba cuộc bầu cử sơ bộ mà ông đối mặt với đối thủ.
Cựu Tổng thống Trump đã giành chiến thắng trong cuộc họp bầu ở Iowa với 51% số phiếu bầu, đánh bại ba đối thủ chính, trong đó có bà Haley. Bà đã giành được 19 phần trăm số phiếu bầu.
Tại New Hampshire, cựu Tổng thống Trump dẫn trước bà Haley với tỷ lệ 54% trên 43%.
Tại các cuộc họp bầu ở Nevada, cựu Tổng thống Trump không có đối thủ nào, giành được 99% phiếu bầu.
Với đà tiến ngày càng tăng của chiến dịch tranh cử Trump và việc bà Haley không thể đạt được kết quả đột phá, nên cựu tổng thống dường như sẽ giành được đề cử trong vòng vài tuần nữa.
Tuy nhiên, dù thua cựu Tổng thống Trump ba lần, nhưng bà Haley vẫn khẳng định rằng khả năng bà giành được khoảng 40% phiếu bầu trong hai cuộc đối đầu trực tiếp cho thấy cử tri Đảng Cộng Hòa đang tìm kiếm người thay thế ông Trump.
Bà Haley nói với những người ủng hộ tại một bữa tiệc sau bầu cử: “Có rất nhiều cử tri trong các cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng Hòa đang nói rằng họ muốn một người thay thế.”
Nhưng Dân biểu Ralph Norman (Cộng Hòa-South Carolina), một trong những người ủng hộ hàng đầu của bà Haley, lại nhìn nhận khác.
Ông Norman nói với The Epoch Times sau khi có kết quả: “Mọi người đã lên tiếng ủng hộ ông Trump.”
“Những gì bà ấy sẽ phải làm … là đưa ra quyết định,” ông nói thêm.
Khi được hỏi về tương lai của bà trong cuộc đua sau Siêu Thứ Ba, ngày 05/03, ông Norman nói, “Những gì bà ấy sẽ làm là đếm số đại biểu.” Ông nói thêm, “Cuối cùng, mọi người sẽ hợp sức lại với nhau, cho dù đó là [vì] bà Nikki Haley hay ông Donald Trump.”
Bà Haley thua tại tiểu bang quê nhà
Thất bại trong cuộc bầu cử sơ bộ của bà Haley ở tiểu bang quê nhà, nơi bà hai lần được bầu làm thống đốc, là hầu như chưa từng có tiền lệ. Kể từ khi hệ thống bầu cử sơ bộ hiện đại bắt đầu vào năm 1972, chưa từng có ứng cử viên của đảng lớn nào giành được đề cử mà lại thua tại tiểu bang quê nhà.
Thất bại của bà Haley một phần là do sự ủng hộ quá lớn dành cho cựu Tổng thống Trump tại tiểu bang này.
Cựu tổng thống đã dễ dàng giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ năm 2016 tại đây và vẫn được yêu thích. Ông đã nhận được sự tán thành lớn nhất từ các quan chức dân cử của tiểu bang, bao gồm thống đốc, phó thống đốc, và tổng chưởng lý cũng như các Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Lindsey Graham và Tim Scott, cả hai đều là thành viên Đảng Cộng Hòa.
Dân biểu Ralph Norman (Cộng Hòa-South Carolina) là nhân vật có tiếng duy nhất của tiểu bang này ủng hộ bà Haley.
Các cử tri có nhìn nhận khác nhau về danh tiếng của bà Haley trong vai trò thống đốc. Đối với một số người, bà được coi là một thống đốc giỏi và có khả năng lãnh đạo khủng hoảng xuất sắc.
“Bà ấy là thống đốc của chúng tôi trong một số những thời điểm đen tối nhất mà chúng tôi đã trải qua. Bà ấy đã dẫn dắt chúng tôi rất tốt,” bà Ashley Brown, 43 tuổi, ở Moncks Corner, nói với The Epoch Times.
Tiểu bang này đã phải hứng chịu lũ lụt nghiêm trọng trong nhiệm kỳ của bà Haley, cũng như vụ xả súng hàng loạt khiến 9 người thiệt mạng tại một nhà thờ lịch sử của người Mỹ gốc Phi Châu ở Charleston.
Các cử tri khác của Đảng Cộng Hòa ít ấn tượng hơn với cách điều hành của bà Haley.
“Tôi không quan tâm đến bà ấy khi bà ấy còn là thống đốc,” ông Richard Hinson, 58 tuổi, ở Moncks Corner, nói với The Epoch Times. “Bà ấy chỉ là một chính trị gia chuyên nghiệp.”
Cơ hội của bà Haley mờ nhạt hơn nữa
Cơ hội giành được đề cử của bà Haley, vốn đã mong manh ngay cả trước cuộc bầu cử này, giờ là rất nhỏ.
Tiểu bang Cọ Lùn (Palmetto) là một trong những tiểu bang đi đầu trong hệ thống đề cử của Đảng Cộng Hòa, dự đoán chính xác người được đề cử cuối cùng trong mọi cuộc tranh cử kể từ năm 1980 với chỉ một ngoại lệ. Tiểu bang này đã chọn ông Newt Gingrich vào năm 2012.
Điều đáng nói hơn là tốc độ mà cựu Tổng thống Trump thu thập được các đại biểu đã cam kết cho đại hội đề cử của Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng Hòa vào tháng Bảy.
Để giành được đề cử của đảng, một ứng cử viên phải bảo đảm có được sự cam kết của 1,215 trong số 2,429 đại biểu từ 50 tiểu bang và vùng lãnh thổ khác nhau. Sau khi giành được 50 đại biểu của South Carolina, cựu Tổng thống Trump hiện có 139 đại biểu so với 20 đại biểu của bà Haley.
1,215 đại biểu khác sẽ được trao [cho một ứng cử viên] vào Siêu Thứ Ba, ngày 05/03, khi 15 tiểu bang tổ chức bầu cử sơ bộ hoặc họp bầu. Nếu bà Haley không thể giành được phần lớn các đại biểu đó, thì cuộc đua sẽ thực sự kết thúc.
“Tôi không có ước tính chính xác ở đây, nhưng giữa tháng Ba, cuối tháng Ba” là thời điểm mà bà Haley có thể sẽ thừa nhận rằng chiến dịch tranh cử của mình là không còn giá trị thực tế nữa, theo ông Josh Putnam, một giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Georgia.
“Bà Haley dường như cho rằng bà ấy sẽ ở lại ít nhất cho đến Siêu Thứ Ba, vì vậy nếu bà ấy bỏ cuộc sau đó, thì điều đó có thể sẽ xảy ra ngay trước khi ông Trump vượt qua mốc 50% và giành được đề cử một cách không chính thức,” ông Putnam nói.
Cử tri bỏ phiếu chéo lựa chọn bà Haley
Ở South Carolina không bắt buộc ghi danh cử tri theo đảng, vì vậy bất kỳ cử tri nào cũng có thể chọn tham gia cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng Hòa hoặc Đảng Dân Chủ, nhưng không được tham gia cả hai.
Các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy 69% cử tri tự nhận mình là thuộc Đảng Cộng Hòa, 21% là độc lập, 6% thuộc đảng khác, và 4% thuộc Đảng Dân Chủ.
Một số cử tri bỏ phiếu chéo dường như xuất phát từ mong muốn phản đối cựu Tổng thống Trump. Những người khác chỉ đơn giản là ủng hộ bà Haley.
“Tôi đã bỏ phiếu cho bà Nikki,” ông Kurt Kehelbeck, 64 tuổi, ở Charleston, nói với Epoch Times sau khi ông bỏ phiếu trong giai đoạn bỏ phiếu sớm. “Tôi là thành viên Đảng Dân Chủ. Bất cứ thứ gì đều tốt hơn ông Trump.” Ông Kehelenbeck cho biết ông có ý định bỏ phiếu cho Tổng thống Biden trong cuộc tổng tuyển cử.
Các nhà lãnh đạo Đảng Dân Chủ hiểu được rằng một số cử tri của họ có ý định phản đối cựu Tổng thống Trump bằng cách bỏ phiếu cho bà Haley.
Ông Marcurius Byrd nói với The Epoch Times: “Tôi biết một số lượng đáng kể những người … sẽ làm theo những gì họ cảm thấy, và họ có cảm giác này rằng họ phải bỏ phiếu chống lại ông Donald Trump.” Ông Byrd đến từ thành phố Columbia là cố vấn cấp cao tại chi nhánh Central Midlands của tổ chức South Carolina Young Democrats.
Con số đó, khá nhất là 4% phiếu bầu, không phải là một yếu tố quyết định cuộc đua.
Điều dường như đã không thành hiện thực là một cuộc bỏ phiếu chéo lớn ủng hộ cựu Tổng thống Trump như Chủ tịch Đảng Cộng Hòa South Carolina Drew McKissick đã dự đoán.
Ông McKissick nói với The Epoch Times hôm 24/02 rằng: “Quý vị sẽ chứng kiến một số lượng lớn, nếu không phải là đa số, những người tự nhận là thuộc Đảng Dân Chủ nói rằng họ đã bỏ phiếu cho ông Donald Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ này.”
Với sự gia tăng nhẹ trong tỷ lệ ủng hộ của bà Haley so với các dự đoán về cuộc bỏ phiếu, có vẻ như bà đã đạt được bất kỳ lợi ích nào cần có từ việc bỏ phiếu chéo.
Tiêu điểm mở rộng sang các cuộc tranh cử ít quan trọng hơn
Với việc Tổng thống Biden hiện không có đối thủ để giành được đề cử của Đảng Dân Chủ và cựu Tổng thống Trump gần như chắc chắn giành được sự ủng hộ của Đảng Cộng Hòa, sự chú ý sẽ chuyển hướng sang các cuộc tranh cử vào Quốc hội và các cơ quan lập pháp tiểu bang.
Vào Siêu Thứ Ba, các tiểu bang California, Texas, North Carolina, Alabama, và Arkansas sẽ tổ chức các cuộc bầu cử sơ bộ chung cũng như bầu cử tổng thống.
Cử tri trên khắp 4 tiểu bang miền Nam này sẽ đề cử ứng cử viên cho 63 địa hạt bầu cử Hạ viện, trong đó có 42 khu vực do Đảng Cộng Hòa nắm giữ.
Tại California, 7 trong số 10 cuộc tranh cử vào Quốc hội có tính cạnh tranh gay gắt nhất đều dành cho các ghế do Đảng Cộng Hòa nắm giữ. Hồi năm 2020, Tổng thống Biden đã giành được 5 địa hạt trong số đó. Báo cáo Chính trị Cook (Cook Political Report) đánh giá tình hình ở bốn địa hạt trong số đó là chưa ngã ngũ.
Tổng cộng, cử tri sẽ chọn ứng cử viên cho 115 địa hạt bầu cử Quốc hội đại diện cho hơn 1/4 Hạ viện vào ngày 05/03.
Trong những tháng tới, các cuộc bầu cử sơ bộ cũng sẽ được tổ chức để chọn ra 34 ghế tại Thượng viện, trong đó 20 ghế do Đảng Dân Chủ nắm giữ, 11 ghế do Đảng Cộng Hòa nắm giữ, và 3 ghế do những người độc lập nắm giữ. Các cuộc bầu cử sơ bộ cũng sẽ được tổ chức cho 11 cuộc bầu cử thống đốc, với 8 ghế trong số đó hiện do Đảng Cộng Hòa nắm giữ.
Trong số các cuộc tranh cử vào Quốc hội được theo dõi nhiều nhất sẽ là cuộc tranh cử ở địa hạt số 22 của California, do thành viên Đảng Cộng Hòa David Valadao nắm giữ, chiếc ghế mà Ủy ban Quốc gia Đảng Dân Chủ hy vọng sẽ lật ngược trong năm 2024. Khoảng 42% cử tri đã ghi danh ở địa hạt số 22 là thuộc Đảng Dân Chủ, và chỉ không tới 27% là thuộc Đảng Cộng Hòa.
Khu vực bầu cử Quốc hội số 27 của California, do thành viên Đảng Cộng Hòa Mike Garcia nắm giữ, cũng nằm trong danh sách tấn công của Ủy ban Quốc gia Đảng Dân Chủ. Thành viên Đảng Dân Chủ George Whitesides là đối thủ mạnh nhất. Ông là cựu giám đốc của NASA và là CEO của Virgin Galactic.
Cuộc bầu cử sơ bộ thượng nghị sĩ của California cũng sẽ thu hút sự theo dõi sát sao. Các cuộc bầu cử sơ bộ ở tiểu bang này là phi đảng phái, có nghĩa là tất cả các ứng cử viên đều cạnh tranh trên một lá phiếu duy nhất, với hai người có số phiếu cao nhất sẽ tham gia cuộc tổng tuyển cử.
Các ứng cử viên hàng đầu ở tiểu bang nghiêng hẳn về Đảng Dân Chủ này dường như là các thành viên Đảng Dân Chủ Adam Schiff và Katie Porter, cả hai vị này hiện đại diện cho các địa hạt bầu cử của Hạ viện. Cựu cầu thủ bóng chày chuyên nghiệp Steve Garvey là ứng cử viên hàng đầu của Đảng Cộng Hòa.
Cẩm An biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
