Bức tranh Baruch ghi chép tiên tri của Jeremiah: Ánh sáng thiêng liêng của chân lý
Lịch sử xoay vần, có giai đoạn người ta nhận ra rằng mọi thứ xung quanh đang băng hoại và nền văn minh dường như đang sụp đổ. Người ta bắt đầu hình thành các hội nhóm và tấn công những người bất đồng quan điểm; thật khó để phân biệt đâu là sự thật khi người ta tập trung công kích những người có suy nghĩ khác biệt.
Tuy nhiên, chân lý thường siêu xuất khỏi hiểu biết hạn hẹp của chúng ta. Bức tranh khắc của nghệ sĩ Gustave Doré ‘Baruch ghi chép tiên tri của Jeremiah’ có thể mang lại cho chúng ta cái nhìn sâu sắc để phân biệt đâu là sự thật trong thời kỳ có quá nhiều những quan điểm bất đồng như hiện nay.
Nhà tiên tri Jeremiah
Jeremiah là một nhà tiên tri và là nhà cải cách vào khoảng năm 650 – 570 TCN ở vùng Cận Đông. Ông chứng kiến giai đoạn chuyển giao nhà nước lớn trong cuộc đời. Đó là khi Đế chế thống trị của người Assyria rơi vào tay người Babylon, và đế chế Neo-Babylon lên nắm quyền.
Jeremiah đã dự đoán rằng người Babylon sẽ tấn vương quốc Judah. Đức vua Josiah Judah quyết định sửa đổi tôn giáo với trọng tâm là những cải tổ về lễ nghi. Khi đó, nhà tiên tri Jeremiah đã cố gắng cảnh báo rằng chỉ thay đổi các nghi lễ sẽ không thể cứu vãn họ khỏi những thảm họa sắp xảy ra.
Jeremiah kêu gọi mọi người hối lỗi về những việc làm sai trái và suy xét bản thân và bắt đầu thực sự thay đổi từ phẩm cách đạo đức. Mọi người cần phải làm theo những chỉ dụ của Chúa và học cách chấp nhận bất luận cuộc sống có khó khăn thế nào. Tuy nhiên, thông điệp này không hợp tai những vị nắm quyền Đền Thờ Jerusalem, nên Jeremiah đã bị đe dọa và bị cầm tù.
Sau đó, Jeremiah nhờ Baruch chép lại những lời tiên tri của mình và Baruch sẽ mang đến Đền Thờ để đọc những lời này. Sau cái chết của con trai Josiah, vua Jehoiakim khi nghe Baruch đọc những lời tiên tri của Jeremiah đã ra lệnh cắt cuộn giấy chứa đựng những lời này thành nhiều mảnh và đem đi đốt. Lúc bấy giờ, mặc dù Jeremiah đang phải lang bạt nhưng vẫn không ngừng truyền lại lời răn của Chúa cho Baruch, giáo hóa người dân quốc gia Judah tin tưởng vào Chúa và trở thành người tốt.
Bức tranh ‘Baruch ghi chép tiên tri của Jeremiah’
Trong bản tranh khắc cho Kinh Cựu Ước, nghệ sĩ Doré mô tả cảnh Jeremiah đang đọc lời tiên tri để Baruch ghi chép lại. Kích thước và độ tương phản sáng tối trong chân dung Jeremiah khiến ông trở thành tâm điểm của bức tranh. Họa sĩ Doré thông qua hình ảnh Jeremiah đang đứng ở một nơi trông có vẻ như một hang động nhằm biểu đạt rằng Jeremiah đang phải sống ẩn náu. Nhà tiên tri mặc chiếc áo choàng có mũ trùm đầu và hướng nhìn lên phía ánh sáng chiếu xuống nơi bản thân mình.
Ngài Jeremiah để một tay trên ngực và đặt tay kia lên đầu Baruch, còn Baruch quỳ trước mặt Jeremiah. Anh ngước nhìn và chăm chú lắng nghe Jeremiah, sẵn sàng ghi chép lại những lời nói của nhà tiên tri.
Khung cảnh có vẻ tối tăm và biệt lập. Kết cấu của hang động với các mảng tường và mặt đất thô ráp tương phản với lớp áo choàng mềm mại, uyển chuyển của những nhân vật. Sự tương phản của nhân vật với môi trường chung quanh làm nổi bật thêm tâm điểm của toàn bố cục chính là nhân vật.
Tâm trí và trái tim hướng về ánh sáng thiêng liêng của chân lý
Họa sĩ Doré kể cho chúng ta rất nhiều điều về Jeremiah. Jeremiah có một luồng sáng chiếu rọi từ trên cao xuống. Ông nhìn lên như thể để tiếp nhận và chấp nhận ánh sáng. Và hiển nhiên, ánh sáng tượng trưng cho lời dạy của Chúa.
Ánh sáng soi chiếu trực tiếp đến đầu của Jeremiah, điều này có thể biểu đạt rằng ánh sáng này có ảnh hưởng tới những suy nghĩ của ông. Phần đầu thường là biểu tượng cho lý trí và tư duy phản biện. Do đó, chúng ta có thể cho rằng khả năng phản biện và lý trí của Jeremiah đắm chìm trong ánh sáng của Chúa.
Và không chỉ suy nghĩ của Jeremiah chịu ảnh hưởng bởi Chúa. Với hình ảnh Jeremiah đặt bàn tay lên ngực, có lẽ Doré cũng đã gợi ý rằng trái tim của ông, biểu tượng cho cảm xúc, cũng thuộc về Chúa.
Toàn bộ thế giới nội tâm của Jeremiah đều hướng về Chúa. Suy nghĩ và cảm xúc của ông đều được Chúa săn sóc. Những suy nghĩ và cảm xúc này là chân lý đối với ông, và ông chia sẻ chân lý này với Baruch đang quỳ trước mặt.
Jeremiah chia sẻ chân lý này không chỉ bằng lời nói mà còn bằng bàn tay đặt trên đầu Baruch. Đối với tôi, lời của Jeremiah đại diện cho những suy nghĩ và cảm xúc tương quan với thông điệp của Chúa, nhưng bàn tay đặt trên đầu Baruch là thể hiện của hành động. Điều này cho thấy rằng Jeremiah không chỉ đơn giản nói về Chúa mà còn phải hành động phù hợp với ý muốn của Ngài.
Cuối cùng, Doré không miêu tả Jeremiah nhận được ánh sáng của Chúa từ thế giới trần tục. Thay vào đó, họa sĩ đặt Jeremiah trong một hang động tối tăm không có gì xung quanh. Khung cảnh im ắng có vẻ rất ít tác động đến Jeremiah. Điều duy nhất quan trọng ở đây là luồng ánh sáng chiếu rọi vào ông.
Jeremiah đã chia sẻ chân lý của Chúa, chân lý cao cả hơn và sâu sắc hơn bất kỳ chân lý nào trong xã hội mà ông đang phải sống ẩn dật. Ông không bận tâm nếu làm như vậy thì sẽ không được chấp nhận về mặt chính trị hay văn hóa hay không. Ông không bận tâm đến những ý kiến của các vị chức trách Đền Thờ hay nhà vua, chỉ có chân lý, chân lý chính là điều vượt ra ngoài giới hạn của bất kỳ hội nhóm nào.
Có lẽ nếu chúng ta để tâm trí và trái tim mình hướng về chân lý thay vì bài xích ai đó hay điều gì đó, chúng ta cũng có thể nhận được ánh sáng huy hoàng từ Chúa.
Các tác phẩm nghệ thuật truyền thống thường dung chứa những đại diện tâm linh và mang nhiều ý nghĩa biểu tượng có thể đã bị thất lạc trong tư tưởng hiện đại của chúng ta. Trong loạt bài “Chạm đến nội tâm: Những điều nghệ thuật truyền thống mang lại cho trái tim” chúng tôi diễn giải nghệ thuật thị giác theo những cách sâu xa hơn về mặt đạo đức. Chúng tôi không giả định đưa ra câu trả lời tuyệt đối cho những câu hỏi mà các thế hệ đã phải trăn trở, nhưng hy vọng rằng những câu hỏi của chúng tôi sẽ truyền cảm hứng cho một hành trình phản chiếu hướng tới việc trở thành con người chân chính, nhân ái và can đảm hơn.
Eric Bess là nghệ sĩ theo trường phái nghệ thuật đại diện (representational art), hiện là nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Viện Nghiên cứu Nghệ thuật Thị giác (IDSVA).
Phương Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
