Gibraltar: Một thoáng Anh quốc ở Tây Ban Nha
Khi ở miền nam Tây Ban Nha, tôi không thể cưỡng lại mà tạt ngang qua thuộc địa Gibraltar của người Anh. Vùng lãnh thổ Gibraltar ở Tây Ban Nha hầu như không có biển chỉ dẫn, như thể Tây Ban Nha mong muốn thuộc địa Anh này không tồn tại. (Những người lái xe cứ theo biển báo đường cao tốc tới La Linea, thị trấn cuối cùng thuộc Tây Ban Nha.) Khi bạn nhìn thấy núi đá “Rock of Prudential” nổi tiếng đứng sừng sững trên biển, bạn biết là đến nơi rồi đấy.
30,000 cư dân sống dọc theo dải đất rộng 2.5 dặm vuông dưới núi đá ở vị thế chiến lược và nổi tiếng này là những người Anh hạnh phúc. Và Gibraltar kỳ lạ chắc chắn không thuộc về Tây Ban Nha. Nhưng dù 90% công dân của vùng đất đó chọn ở lại với Anh quốc trong một cuộc trưng cầu dân ý năm 2002, thì gần 96% chọn ở lại với Liên Minh Âu Châu trong cuộc trưng cầu dân ý về Brexit năm 2016, cho thấy vị thế phức tạp mà thuộc địa này phải đối mặt trong tương lai.
Ngoài việc “không thuộc về Tây Ban Nha,” thuộc địa này có một phần cư dân là người Anh và một phần cư dân là người Gibraltar. Họ có ổ cắm điện ba chấu lớn kiểu Anh, đồng tiền riêng của họ (đồng bảng Anh – nhưng giống như người Scotland, họ có phiên bản riêng), và tên miền Web của riêng họ (ký hiệu là gi). Nhà thờ Anh giáo của Gibraltar tự hào là “trụ sở chính của nhà thờ Anh giáo ở châu Âu” (không tọa lạc ở khu vực trung tâm để quản trị hành giáo xứ rộng lớn).
Người dân ở đó có tính cách nghiêm túc của người Anh — người phụ nữ ở hội đồng du lịch đã ‘giáo huấn’ tôi vì không cho họ biết trước về chuyến tham quan của mình. Gần đây, họ đã cố gắng thay đổi tên Lâu đài Moorish (Moorish Castle) đã có từ hàng thế kỷ thành Lâu đài Trung Cổ (Medieval Castel), nhưng lâu đài này thuộc về người Moor nên cái tên mới không được chấp nhận.
Nền kinh tế của Gibraltar, từng do quân đội chi phối, hiện nay phần lớn dựa vào du lịch; và dựa cả vào những đám cưới chớp nhoáng – “chỉ yêu cầu thông báo trước 48 tiếng và trở thành người Anh hợp pháp.” Cựu diễn viên và nhà sản xuất phim người Scotland Sean Connery đã kết hôn ở nơi này. Và, lẽ dĩ nhiên, những người hâm mộ ban nhạc Beatles nhớ đến bài hát “Ballad of John and Yoko,” thì cũng biết Ông và Bà Lennon “đã kết hôn ở Gibraltar gần Tây Ban Nha.”
Mặc dù hiện tại, sự hiện diện của quân đội Anh rất nhỏ so với lượng du khách người Anh tìm kiếm nắng ấm, thuộc địa này vẫn đầy ắp những kỷ vật quân sự — những thành lũy kiên cố, đài tưởng niệm trận chiến, và 30 dặm các đường hầm được đào trong đá liên quan đến việc phòng thủ. Khi bạn lái xe trên những tuyến đường quân sự ngoằn ngoèo lên đến đỉnh núi, bạn sẽ nhận thấy cứ cách khoảng 20 thước Anh lại có những vòng sắt rỉ sét, lớn, cắm vào vỉa hè — được thiết kế để giúp những binh lính nâng các khẩu pháo cỡ lớn đã từng giúp người Anh vây chắn biển Địa Trung Hải.
Thị trấn Gibraltar có vị thế khá khiêm tốn. Những người Tây Ban Nha đến đây để mua đường, thuốc lá, và rượu miễn thuế. Đối với khách tham quan, điểm thu hút ở đây chính là núi đá với điểm ngắm cảnh từ trên đỉnh, bầy khỉ (thực ra là một nhóm 200 con khỉ cụt đuôi — mà sự hiện diện của chúng được cho là đã bảo chứng cho quyền kiểm soát liên tục của người Anh với thuộc địa này), và các đường hầm vây hãm. Hàng trăm thước Anh các đường hầm này (được khoan cho các mục đích quân sự trong nhiều thế kỷ) được mở cửa, mang đến cơ hội cho các du khách leo qua phía trước tảng đá và thực sự có thể nhìn thẳng hướng về Tây Ban Nha qua các lỗ đại bác. Du khách cũng có thể sử dụng cáp treo để lên đến đỉnh núi, hoặc thay vào đó, bạn có thể đi bằng taxi. Tài xế taxi của Gibraltar được đào tạo để thực hiện một chuyến đi thú vị quanh tảng đá này với nhiều điểm dừng, nhiều điểm ngắm cảnh tuyệt đẹp, và — điểm nổi bật đối với nhiều người — là một chút vui đùa với đàn khỉ ở đó. Mỗi chuyến cáp treo và tham quan bằng taxi kéo dài 90 phút với mức giá 40 USD.
Văn hóa Old England dường như tràn ngập khắp hòn đảo này. Khi chúng tôi lái xe lên phía cảng, người tài xế taxi chỉ xuống một con đê chắn sóng nhỏ và nói, “Đó là nơi người ta lưu giữ thi thể của Đô đốc Nelson sau trận Trafalgar.” (Tuy thắng trận, nhưng ông Nelson cũng thiệt mạng. Theo truyền thuyết, thi thể của ông được bảo quản trong một thùng rượu mạnh để đưa về London.)
Đầu óc kinh doanh của người dân ở Gibraltar thật kỳ quặc. Khách sạn ở đây đắt đỏ gấp hai lần so với bên kia biên giới Tây Ban Nha (và không tiện nghi bằng). Trong suốt một thập niên tôi từng nói, “Thức ăn của người Anh không còn tệ như lời đồn nữa.” Bây giờ tôi nói thêm: “…ngoại trừ ở Gibraltar.” Và những doanh nghiệp này gia tăng lợi nhuận của họ bằng cách kiếm chác thêm tiền của bất kỳ ai đến và chi tiêu bằng những đồng euro. Thương nhân ở Gibraltar nói, “Chắc chắn, chúng tôi nhận đồng euro.” Rồi bạn nhận ra mình bị thiệt 20% tỷ giá hối đoái.
Nam Anh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
