Hoa Kỳ: Người dân California chật vật với giá thuê nhà cao và việc kết thúc lệnh cấm trục xuất người thuê nhà
Với một số mức giá thuê nhà đắt đỏ nhất trong cả nước, người dân California phải trả một phần thu nhập không tương xứng cho nhà ở, và với việc trục xuất hiện đang quay trở lại sau gần ba năm bị cấm ở một số địa điểm, một số chủ sở hữu nhà ở và người thuê nhà đang gặp khó khăn.
Theo National Equity Atlas — một công cụ phân tích và dữ liệu hợp tác do Policy Link thành lập có trụ sở tại Oakland và Viện Nghiên cứu Công bằng của Đại học South California, hơn 768,000 gia đình đang chậm trả tiền thuê nhà tại Tiểu bang Vàng, với tổng số nợ hơn 5 tỷ USD, khiến khoảng 721,000 trẻ em có nguy cơ bị đuổi khỏi nhà.
Cư dân tại thành phố Los Angeles đang phải đối mặt với hạn chót là ngày 01/08 để thanh toán toàn bộ các khoản nợ cho thuê tích lũy từ tháng 03/2020 đến tháng 09/2021, với các khoản nợ tích lũy từ tháng 10/2021 đến ngày 31/01/2023 đến hạn vào tháng 02/2024.
Với thời hạn đầu tiên sắp đến, Thị trưởng Karen Bass và hội đồng thành phố đang làm việc để trợ giúp những người thuê nhà đang quá nặng gánh tiền thuê còn nợ bằng một loạt chương trình cho phép người nộp đơn yêu cầu trợ giúp tài chính.
Theo các phân tích của cơ quan lập pháp, những người thuê nhà chiếm gần một nửa dân số của tiểu bang, với ước tính có khoảng 17 triệu người cho thuê nhà trong tổng số 39.5 triệu cư dân và giá cả tăng cao đang ảnh hưởng đến khả năng kiếm sống của họ.
Theo công ty niêm yết địa ốc trực tuyến Zillow, tính đến ngày 21/07, giá thuê trung bình ở California là 2,902 USD trên tất cả các diện tích và loại nhà ở.
Dựa trên danh sách hiện tại ở nhiều khu vực như các quận Orange, San Diego, Santa Clara, hoặc San Francisco, những ngôi nhà có ba phòng ngủ và không gian đủ chỗ cho một gia đình có giá thuê ít nhất là 4,000 USD một tháng.
Theo các nhà kinh tế, nguyên nhân là do cung và cầu, với số lượng nhà ở có sẵn ít hơn mức cần thiết đã thúc đẩy giá thuê nhà tăng dần.
Giới hạn tăng tiền thuê đối với những người thuê nhà hiện tại đã được thiết lập với việc thông qua Dự luật Hạ viện 1482 vào năm 2019, được gọi là Đạo luật Bảo vệ Người thuê nhà tại California, thiết lập một mức tăng 5% cộng với chi phí lạm phát hoặc 10%, tùy theo mức nào thấp hơn, là mức điều chỉnh cao nhất được phép.
Theo các chuyên gia, các hợp đồng thuê mới không thuộc diện được bảo vệ tương tự, do đó càng khuyến khích chủ nhà đuổi những người thuê nhà chậm hoặc không trả tiền và có lỗi.
Trong khi đó, các bên liên quan ở cả hai phía của phương trình cho thuê này đã đặt ra câu hỏi về các quy định khác nhau được ban hành trong đại dịch.
Một số chủ nhà báo cáo việc phải đối mặt với những thời điểm căng thẳng khi người thuê nhà không trả tiền và họ không có quyền hợp pháp để trục xuất vì không thanh toán, nhưng các khoản thanh toán nợ vay thế chấp của họ vẫn tiếp tục đến hạn hàng tháng.
“Điều đó khiến chủ sở hữu nhà ở phải đau đầu,” ông John Morgan, chủ sở hữu nhiều nhà ở cho thuê ở North California, nói với The Epoch Times. “Tôi hiểu rằng một số người thuê nhà không thể trả tiền. Nhưng một số tình huống mà chúng tôi đã chứng kiến trên toàn tiểu bang là có những người lợi dụng lệnh cấm này. Họ chính là đã ngừng trả tiền thuê nhà và sử dụng khoản tiền này để chi trả cho một lối sống tốt hơn.”
Hiệp hội Căn hộ California đã thu hút sự chú ý đến vấn đề này bằng cách đệ đơn kiện để hạn chế các yêu cầu bảo vệ người thuê nhà, vận động hành lang các nhà lập pháp, và trình bày những câu chuyện về chủ nhà bị nợ một số tiền đáng kể — hơn 108,000 USD — tiền thuê nợ từ các gia đình chỉ đơn giản là chọn ngừng thanh toán vì họ không thể bị trục xuất.
Giờ đây, với việc tiểu bang hủy bỏ các lệnh cấm COVID vào tháng 06/2022 và các biện pháp bảo vệ tại các thành phố đang dần đi tới kết thúc — ngoại trừ San Francisco, nơi đang mở rộng các chính sách của mình đối với một số cư dân có thu nhập thấp — thì số trường hợp trục xuất đang bắt đầu gia tăng.
“Chúng tôi không bao giờ muốn trục xuất bất kỳ ai, nhưng chúng tôi có các hóa đơn phải thanh toán, và khi số tiền phải thanh toán ngày càng nhiều lên, thì số tiền phải trả đó đè nặng lên gia đình chúng tôi,” ông Morgan nói. “Nếu tôi không thể trả tiền vay thế chấp, thì tôi không có một ngôi nhà để cho thuê.”
Mặt khác, những người thuê nhà đang phải đối mặt với áp lực lạm phát và một tương lai kinh tế không chắc chắn, với việc năm nay tình trạng sa thải xảy ra trong các lĩnh vực công nghệ và tài chính có lương cao ở tiểu bang này, và một số khu vực nông thôn đang trải qua biến động kinh tế với nhiều doanh nghiệp trong ngành cần sa đang ngày càng thua lỗ.
“Năm nay, việc tìm việc làm và thu nhập ổn định trở nên khó khăn hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ khi tôi chuyển đến đây vào năm 2009,” bà Maria Aguilera, một nhân viên nhà hàng là một người mẹ hai con sống ở quận Mendocino, nói với The Epoch Times. “Mọi thứ đang thay đổi, mọi người có ít tiền hơn để chi tiêu, vì vậy chúng tôi thu được ít tiền tip hơn. Hầu hết tiền của tôi là để trả cho tiền thuê nhà và các tiện ích vì nhà ở quá đắt đỏ.”
Nhận thức được những vấn đề mà người thuê nhà trong tiểu bang phải đối mặt, một nhóm các nhà lập pháp — bản thân họ là những người thuê nhà — đã thành lập một Nhóm họp kín của Những người thuê nhà (Renters Caucus), một nhóm lưỡng viện gồm năm thành viên Đảng Dân Chủ chuyên giải quyết các vấn đề liên quan đến nhà ở cho thuê.
Do Dân biểu Matt Haney (Dân Chủ-San Francisco) chủ trì, nhóm này gồm các Dân biểu Alex Lee (Dân Chủ-Milpitas), Isaac Bryan (Dân Chủ-Culver City), Tasha Boerner (Dân Chủ-Carlsbad), và Thượng nghị sĩ Aisha Wahab (Dân Chủ-Fremont).
Một số đề nghị đã được đề ra trong năm nay để tăng cường bảo vệ người thuê nhà, trong đó có một biện pháp, Dự luật Thượng viện 567 — do Thượng nghị sĩ María Elena Durazo (Dân Chủ-Los Angeles) soạn thảo và được thiết kế để hạn chế mức tăng tiền thuê nhà ở mức 5% hàng năm — đã bị giảm bớt hiệu lực trong quá trình lập pháp. Với việc giới hạn mức giá hiện đã bị loại bỏ khỏi văn bản luật, kế tiếp dự luật sẽ được Ủy ban Phân bổ ngân sách của Hạ viện tiểu bang xem xét.
Dự luật Hạ viện 12, do ông Haney, chủ tịch nhóm Rental Caucus, giới thiệu đã giảm số tiền đặt cọc bảo đảm có thể được đề ra từ hai tháng tiền thuê đối với nhà không có nội thất và ba tháng đối với nhà có nội thất xuống số tiền tương đương với một tháng tiền thuê nhà đối với bất kỳ căn nhà ở mới cho thuê nào.
Dự luật này đã được Hạ viện tiểu bang và tất cả các ủy ban của Thượng viện tiểu bang thông qua và sẽ được tranh luận tại Thượng viện tiểu bang sau khi các cuộc họp lập pháp tiếp tục vào tháng Tám sau kỳ nghỉ hè.
Tác giả lưu ý tầm quan trọng của dự luật trong phân tích cung cấp cho Cơ quan lập pháp, vì chi phí trả trước cao khiến một số cư dân không thể có được nhà ở, trích dẫn số liệu thống kê cho thấy số tiền này trung bình ở mức 8,000 USD ở Los Angeles và 10,000 USD ở San Francisco. Hầu hết các chủ nhà yêu cầu tháng đầu tiên và tháng trước cùng với một khoản tiền đặt cọc để bảo đảm cho một hợp đồng thuê nhà.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
