Một là qua Lenovo, hai là qua TikTok
Mọi thứ đơn giản hơn rất nhiều khi chúng ta chiến đấu với quân đội Anh (Redcoats) gần hai thế kỷ rưỡi trước. Trước khi đi vào lịch sử lúc nửa đêm một cách nổi tiếng, để cảnh báo lực lượng dân quân Thuộc địa về sự tiến công của quân đội Anh, ông Paul Revere đã sắp xếp để Nhà thờ phía Bắc của Boston sử dụng những chiếc đèn lồng trên tháp chuông để báo hiệu cho những người dân thuộc địa tuyến đường mà người Anh sẽ sử dụng trong cuộc xâm lược của họ — “Một chiếc nếu là qua đường bộ, hai chiếc nếu là qua đường biển.”
Không gian mạng, chứ không phải vùng đất hay vùng biển, là chiến trường mà ĐCSTQ đang tiến hành một cuộc chiến trường kỳ tinh vi, phức tạp chống lại Hoa Kỳ và phần còn lại của thế giới tự do. Thay vì nghe cảnh báo rằng “người Anh đang đến,” người Mỹ đã được giám đốc FBI cho biết hồi đầu tháng này rằng người Trung Quốc không chỉ đã đến mà còn đã đặt thông tin cá nhân và năng lực của máy điện toán cùng điện thoại thông minh của họ vào rủi ro.
Ông Christopher Wray đã cảnh báo Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện rằng “chính quyền Trung Quốc có thể sử dụng” ứng dụng truyền thông xã hội TikTok do Trung Quốc sở hữu thiết kế cho việc chia sẻ video tự làm, hiện có hơn một tỷ người dùng và đặc biệt được thanh thiếu niên ưa chuộng, “để kiểm soát việc thu thập dữ liệu của hàng triệu người dùng hoặc kiểm soát thuật toán đề nghị, có thể được sử dụng cho các hoạt động gây ảnh hưởng nếu họ muốn làm như vậy, hoặc kiểm soát phần mềm trên hàng triệu thiết bị, tạo cơ hội cho việc xâm phạm kỹ thuật vào các thiết bị cá nhân.” Năm 2019, Tiktok trở thành ứng dụng được tải xuống nhiều thứ hai tại Hoa Kỳ trên App Store của Apple. TikTok thuộc sở hữu của ByteDance, một đại công ty internet có trụ sở tại Bắc Kinh.
Sau nhiều lần bảo đảm với các nhà lập pháp rằng công ty ưu tiên bảo mật dữ liệu mà TikTok thu thập, ByteDance đã thừa nhận trong một bức thư vào tháng Sáu (pdf) gửi các thành viên của Quốc hội Hoa Kỳ rằng “nhân viên của TikTok bên ngoài Hoa Kỳ, kể cả nhân viên làm việc tại Trung Quốc, có thể có quyền truy cập vào dữ liệu người dùng Hoa Kỳ của TikTok,” mặc dù phải tuân theo các giao thức bảo mật của công ty. TikTok cũng lưu ý rằng thông tin của người dùng Mỹ không chỉ được lưu trữ ở Hoa Kỳ mà còn ở Singapore, “nơi lưu trữ dữ liệu dự phòng cho dữ liệu người dùng Hoa Kỳ của chúng tôi” và rằng “các kỹ sư ByteDance trên khắp thế giới có thể hỗ trợ phát triển” các thuật toán TikTok.
Dù sao đi nữa, Bắc Kinh có một loạt luật cho phép ĐCSTQ kiểm soát rộng rãi đối với tất cả các công ty hiện diện trong biên giới của họ, nếu họ muốn thực hiện các quyền hạn đó. Trong số đó có Luật Chống Gián điệp năm 2014, Luật An ninh Quốc gia và Luật Chống Khủng bố, đều được ban hành năm 2015, Luật An ninh Mạng năm 2016, Luật Tình báo Quốc gia năm 2017, Luật Mã hóa năm 2019, và Luật An ninh Dữ liệu được ban hành một năm trước đây.
Tất cả các đạo luật này buộc các doanh nghiệp hoạt động bên trong Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) hoặc đang kinh doanh với một công ty hoạt động trong PRC phải chia sẻ dữ liệu với chính quyền Trung Quốc khi được yêu cầu. Điều đó có nghĩa là ĐCSTQ có quyền truy cập không giới hạn vào các hồ sơ công ty, các hợp đồng, tài sản trí tuệ, chiến lược được thảo luận trong nội bộ của một công ty, và dữ liệu cá nhân của nhân viên và khách hàng. Hơn nữa, Luật Chống Gián điệp, Luật Tình báo Quốc gia, và Luật An ninh Mạng thực sự trao cho nhân viên tình báo và an ninh Bắc Kinh giấy phép trực tiếp xâm nhập các cơ sở kinh doanh, xem xét hồ sơ và dữ liệu, đặt câu hỏi với nhân viên, và thu giữ thiết bị. Luật An ninh Mạng và Luật Mã hóa trao quyền cho chính phủ thực hiện các cuộc kiểm toán an ninh đòi hỏi việc tiết lộ mã nguồn.
Để thuyết phục các doanh nghiệp hợp tác, ĐCSTQ năm ngoái đã đưa ra hệ thống xếp hạng “Tín dụng Xã hội Doanh nghiệp” quốc gia để giám sát việc không tuân thủ. Việc không chuyển dữ liệu nội bộ cho ĐCSTQ sẽ dẫn đến điểm thấp, từ đó sẽ có thể dẫn đến các biện pháp trừng phạt bao gồm thuế cao hơn, trì hoãn việc cấp phép hoặc giấy phép, và đưa vào danh sách đen. Phòng Thương mại Âu Châu đã mô tả hệ thống xếp hạng này là có khả năng gây ra sự sụp đổ của một công ty.
Forbes đã báo cáo hồi tháng trước rằng các tài liệu mà họ đã xem xét chỉ ra rằng bộ phận Kiểm toán Nội bộ và Kiểm soát Rủi ro của ByteDance, do ông Tống Diệp (Song Ye), giám đốc điều hành có trụ sở tại Bắc Kinh đứng đầu, người báo cáo với CEO của ByteDance, ông Lương Nhữ Ba (Rubo Liang), đã lên kế hoạch sử dụng TikTok để theo dõi vị trí cá nhân của một số công dân Mỹ cụ thể, một cáo buộc mà ByteDance phủ nhận.
Như giám đốc FBI Wray đã mô tả, luật pháp Trung Quốc yêu cầu các công ty “làm bất cứ điều gì chính quyền muốn họ làm về mặt chia sẻ thông tin hoặc phục vụ như một công cụ của chính quyền Trung Quốc.” Và ông kết luận, “bản thân điều đó đã là rất nhiều lý do để vô cùng lo lắng.” Hồi tháng Bảy, ông gọi Trung Quốc là “mối đe dọa lâu dài lớn nhất đối với nền kinh tế và an ninh quốc gia của chúng ta” và lưu ý rằng ĐCSTQ đã can thiệp vào các cuộc bầu cử gần đây của Hoa Kỳ.
Cả Ủy ban Đầu tư Ngoại quốc tại Hoa Kỳ (CFIUS), cơ quan liên ngành điều tra về việc liệu các khoản đầu tư ngoại quốc có đe dọa an ninh quốc gia của Hoa Kỳ hay không, và Ủy ban Thương mại Liên bang đã mở các cuộc điều tra về việc TikTok xâm phạm quyền riêng tư của người Mỹ, và chính phủ cựu Tổng thống Trump đã đi đúng hướng để cấm TikTok trừ khi ứng dụng này được bán cho người Mỹ sở hữu. FBI đã hỗ trợ CFIUS.
Quý vị hiếm khi thấy một thành viên Đảng Dân Chủ nổi bật trong Quốc hội ca ngợi ông Donald Trump, nhưng tháng trước, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện Mark Warner đến từ Virginia đã nói với một hãng truyền thông Úc, “Đây không phải là điều quý vị thường nghe tôi nói, nhưng ông Donald Trump đã đúng về TikTok nhiều năm trước … Nếu quốc gia của quý vị sử dụng Huawei, nếu con em của quý vị sử dụng TikTok … khả năng Trung Quốc có ảnh hưởng quá phận là một thách thức lớn hơn nhiều và là mối đe dọa trực tiếp hơn nhiều so với bất kỳ loại xung đột vũ trang thực sự nào.”
Ủy viên Truyền thông Liên bang Brendan Carr cho rằng không có giải pháp thay thế nào cho “bất cứ điều gì khác ngoài một lệnh cấm,” khi nói với Axios rằng không có “một thế giới mà quý vị có thể đưa ra biện pháp bảo vệ đầy đủ đối với dữ liệu mà quý vị có thể đủ tin tưởng rằng dữ liệu ấy không tìm đường quay trở lại tay của” ĐCSTQ. Ông Carr đã viết thư kêu gọi cả Apple và Google xóa TikTok khỏi các cửa hàng ứng dụng trực tuyến của họ.
Trong khi đó, với suy thoái kinh tế đang diễn ra, khi Meta bắt đầu cắt giảm 11,000 việc làm, Twitter mới dưới thời ông Elon Musk loại bỏ khoảng một nửa lực lượng lao động của mình và Amazon bắt đầu các đợt sa thải lớn, trái lại, TikTok liệt kê hơn 4,000 vị trí ở nhiều địa điểm khác nhau trên toàn thế giới và có mục tiêu tuyển dụng gần 1,000 kỹ sư tại văn phòng ở Mountain View, California, CNN đưa tin hôm 21/11.
Các thành viên Đảng Dân Chủ nắm quyền dường như quá vui mừng khi giúp Bắc Kinh tiếp tục thâm nhập công nghệ vào Mỹ. Năm ngoái (2021), Forbes tiết lộ rằng chính phủ tiểu bang New York xanh thẫm đã chi gần 15 triệu USD cho máy điện toán, hệ thống, và dịch vụ CNTT của Lenovo và hơn 13 triệu USD cho máy in và dịch vụ của Lexmark. Cả hai công ty thuộc sở hữu của chính quyền Trung Quốc này đều bị quân đội Hoa Kỳ và các cơ quan tình báo hạn chế sau khi phát hiện ra rằng sản phẩm của họ có thể được sử dụng cho việc giám sát, gián điệp, hoặc thậm chí phá hoại.
Từ năm 2006, Bộ Ngoại giao đã cảnh báo nguy hiểm với các sản phẩm của Lenovo và cấm sử dụng chúng để chuyển tài liệu mật, chẳng hạn như trong các mạng kết nối các đại sứ quán và lãnh sự quán Hoa Kỳ. Năm 2019, cựu Tổng thống Trump đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia và trao quyền cho Bộ trưởng Thương mại của mình để chặn các giao dịch công nghệ liên quan đến đại công ty viễn thông 5G toàn cầu Huawei của Trung Quốc, vốn hoạt động tại hơn 170 quốc gia.
Như “Cách Tiếp cận Chiến lược của Hoa Kỳ đối với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa” năm 2020 của Tòa Bạch Ốc của cựu Tổng thống Trump đã nêu, “Chiến lược kết hợp quân sự-dân sự (MCF) của Bắc Kinh cho phép Quân Giải phóng Nhân dân tiếp cận tự do vào các tổ chức dân sự đang phát triển và tiếp thu các công nghệ tân tiến, kể cả các công ty thuộc sở hữu nhà nước và các công ty tư nhân, các trường đại học, và các chương trình nghiên cứu.”
Việc người Mỹ vô tình hỗ trợ sự thâu tóm đó thông qua ứng dụng TikTok trên điện thoại hoặc cương liệu trong máy điện toán Lenovo của họ (Lenovo cũng là công ty sản xuất điện thoại Motorola) — gây rủi ro nghiêm trọng cho quyền tự do của họ — là điều điên rồ, đặc biệt là trong tuần lễ mà chúng ta lại cảm tạ lần nữa về những quyền tự do đó.
Việc cho phép tiến hành một cuộc chiến công nghệ ngầm chống lại chúng ta phải dừng lại ngay lập tức.
Nhật Thăng biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
