Ông DeSantis rút lui, bà Haley sẽ đối đầu với ông Trump trong cuộc đua giành đề cử của Đảng Cộng Hòa
CONCORD, NEW HAMPSHIRE — Giờ đây, bà Nikki Haley đang ở trong một cuộc cạnh tranh một-đối-một với cựu Tổng thống (TT) Donald Trump trong vòng bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng Hòa ở New Hampshire sau khi Thống đốc tiểu bang Florida Ron DeSantis rút lui khỏi cuộc đua.
Cuộc tranh biện vào ngày 23/01 hứa hẹn sẽ là một bài kiểm tra năng lực quan trọng của bà Haley trong việc thử thách thế thượng phong của cựu TT Trump trong cuộc đua giành đề cử tổng thống.
“Hiện cuộc đua chỉ còn lại một quý ông và một quý bà,” bà Haley nói với những người ủng hộ bà hôm 21/01, đề cập đến bản thân bà và cựu TT Trump. “Có 14 người tham gia cuộc đua này,” bà nói tiếp. “Tất cả các quý ông đều đã bỏ cuộc, ngoại trừ ông Trump. Và cuối cùng điều quan trọng nhất chính là, ‘Quý vị muốn điều gì? Quý vị muốn như cũ hay muốn một điều gì đó mới mẻ?’”
Đảo ngược tình thế
Bà Haley nhận được sự ủng hộ tăng vọt từ các cuộc thăm dò ở New Hampshire từ cuối tháng 12/2023, mặc dù hiện tại có dịu đi đôi chút.
Một cuộc thăm dò của American Research Group, Inc. hôm 15/01 cho thấy tỷ lệ ủng hộ cựu TT Trump và bà Haley ngang nhau ở mức 40% tại tiểu bang Granite (biệt hiệu của New Hampshire). Các cuộc thăm dò khác cho thấy cựu TT Trump đang dẫn trước với số điểm cách biệt hai chữ số.
Cuộc thăm dò mới nhất do CNN và Đại học New Hampshire công bố hôm 21/01 cho thấy ông Trump dẫn trước bà Haley 11 điểm phần trăm.
Cuộc thăm dò này cũng đã chỉ ra rằng 62% cử tri Đảng Cộng Hòa ở New Hampshire đã chọn ông DeSantis làm ứng cử viên hàng đầu của họ và ông Trump là sự lựa chọn thứ hai của họ. Khoảng 30% chọn bà Haley làm lựa chọn thứ hai của họ.
Ông DeSantis, người được bình chọn ở mức 6%, đã ủng hộ cựu Tổng thống Trump.
Sự thay đổi tình thế của cuộc đua đã khiến chiến dịch tranh cử của bà Haley giảm bớt kỳ vọng về kết quả cuộc bầu cử sơ bộ.
Hồi tháng 12/2023, Thống đốc New Hampshire Chris Sununu, một người tích cực ủng hộ bà Haley, dự đoán bà sẽ giành chiến thắng hoàn toàn trong cuộc đua này.
“Đó sẽ là một chiến thắng tuyệt đối,” ông Sununu cho biết trong một cuộc phỏng vấn với ABC News hôm 17/12. “Bà ấy sẽ giành chiến thắng vang dội,” ông nói thêm.
Trong một cuộc phỏng vấn trên “Nightline” hôm 17/01, ông Sununu đã sửa đổi dự đoán thành: mục tiêu là chắc chắn đạt được vị trí thứ nhì.
“Chúng tôi đặt ra kỳ vọng duy nhất như vậy,” ông cho biết. “Hiện tại, thực tế là bà [Haley] đang thách thức ông Trump để có thể giành chiến thắng tại tiểu bang [New Hampshire], điều mà không ai trong giới truyền thông nghĩ là khả thi, và chuyện đó khiến người ta phấn khích.”
“Ý tôi là, chắc chắn đây là một thử thách khá khó khăn, nhưng vẫn có thể làm được,” ông nói thêm.
Cuộc đấu tay đôi
Cựu TT Trump và bà Haley đã cố gắng vạch rõ ranh giới trong cuộc bầu cử này bằng cách tìm hiểu đối thủ của mình.
Cựu TT Trump đã miêu tả đối thủ của mình là một người hiểu biết sơ sài về chính trị và ngầm đi theo chủ nghĩa tự do, có cùng các ưu tiên với Đảng Dân Chủ.
“Bà ấy không phải là một ứng cử viên xứng tầm cho chức vụ một tổng thống,” cựu TT Trump nói về bà Haley hôm 19/01. “Bà ấy không đủ cứng rắn. Bà ấy không đủ thông minh,” ông cho biết thêm. “Bà ấy không làm nổi công việc này đâu.”
Về các vấn đề chính sách, cựu TT Trump miêu tả bà Haley là người có liên lạc thân thiết với giới tinh hoa toàn cầu hơn là với những người Mỹ bình dân.
“Bà Nikki Haley là lựa chọn của những người theo chủ nghĩa toàn cầu hóa và Đảng Dân Chủ, những người mà sẽ làm mọi cách để ngăn chặn phong trào Nước Mỹ Trước tiên. Từ việc áp dụng mức thuế cao hơn cho đến cắt giảm An sinh Xã hội và Medicare, cũng như về việc mở cửa biên giới, bà đại diện cho quan điểm của Đảng Dân Chủ hơn là quan điểm của Đảng Cộng Hòa,” cựu TT Trump nói trong một tuyên bố hôm 21/01.
Ông DeSantis nhắc đến câu chuyện này khi tuyên bố chuyển sang ủng hộ cựu TT Trump. “Tôi ủng hộ ông Trump bởi vì chúng ta không thể quay về với giới thủ cựu của Đảng Cộng Hòa trong những năm trước đây,” ông DeSantis cho biết, “Một hình thức chủ nghĩa tập đoàn được hâm nóng lại như mới mà bà Nikki Haley đại diện.”
Bà Haley từng mô tả cựu TT Trump là một nhà lãnh đạo quá già nua và kém hiệu quả để trở thành tổng thống.
“Phần lớn người Mỹ cho rằng điều họ muốn không phải là hai ông già 80 tuổi tranh cử tổng thống,” bà Haley gần đây nói với các cử tri New Hampshire tại một điểm vận động tranh cử. Bà Haley hiện 52 tuổi, cựu TT Trump 77 tuổi và TT Biden 81 tuổi.
Bà Haley cũng đặt nghi vấn về năng lực trí tuệ của vị cựu tổng thống này.
“Đến một độ tuổi nhất định, phong độ của họ sẽ giảm sút. Đây là thực tế, hãy hỏi bác sĩ mà xem,” bà Haley cho biết hôm 20/01, dường như đang ám chỉ đến những bình luận mà cựu TT Trump đưa ra hôm 19/01. Ông Trump dường như nhắc tên bà Haley nhiều lần mặc dù người ông muốn đề cập đến là bà Nancy Pelosi trong sự kiện 06/01.
Bà Haley thường xuyên chỉ trích rằng cựu TT Trump biểu hiện bản thân là một nhà lãnh đạo kém hiệu quả vì trong nhiệm kỳ tổng thống của ông, đất nước đã rơi vào tình trạng hỗn loạn.
“Những gì mà một nhà lãnh đạo làm là giúp người dân ngày càng tốt hơn và giúp họ có một giải pháp cho tương lai,” bà Haley cho biết trong một cuộc tranh biện tổng thống hôm 10/01 trên truyền hình. “Đó là những gì mà chúng ta cần ở đất nước này. Chúng ta không cần sự hỗn loạn này nữa.”
“Chúng ta không thể chịu đựng thêm bốn năm hỗn loạn nữa,” bà Haley sau đó nói thêm. “Và nếu ông Donald Trump tái đắc cử, thì sẽ có thêm bốn năm hỗn loạn nữa.”
Có lẽ sự khác biệt lớn nhất giữa hai người này là ngôn ngữ họ sử dụng để mô tả tầm nhìn về nước Mỹ của mình. Mặc dù cả hai có quan điểm về chính sách tương tự nhau trong các vấn đề như bảo vệ biên giới phía Nam, nhưng cựu Tổng thống Trump thường nói rằng “nước Mỹ trước tiên”, trong khi bà Haley đề cập đến một “nước Mỹ lớn mạnh” hay sức mạnh của nước Mỹ.
Sự khác biệt đó thể hiện trong các vấn đề về chính sách như việc viện trợ Ukraine trong cuộc chiến với Nga.
Bà Haley bày tỏ thẳng thắn sẽ ủng hộ việc tiếp tục viện trợ cho Ukraine cũng như Israel, đồng thời giữ gìn hòa bình bằng cách dùng sức mạnh quân sự để đáp lại hành động gây hấn của ngoại quốc.
Cựu TT Trump đã cảnh báo rằng ông sẽ phản đối việc Mỹ can dự vào một cuộc chiến ở châu Âu, và ông muốn tập trung nguồn lực để bảo vệ khu vực biên giới của Hoa Kỳ với Mexico thay vì bảo vệ biên giới giữa Ukraine và Nga.
Cơ hội chiến thắng
Khi ông DeSantis rút lui khỏi cuộc đua, ông cho biết: “Tôi nhận thấy một cách rõ ràng rằng đa số cử tri sơ bộ của Đảng Cộng Hòa muốn dành cho ông Donald Trump một cơ hội nữa.”
Mặc dù ông có vẻ là có khả năng cạnh tranh với bà Haley, tuy nhiên vị thống đốc này nhận ra rằng ông không thể thu hẹp khoảng cách 30 điểm phần trăm giữa ông và cựu TT Trump. Nhận thức của ông DeSantis cho thấy thách thức mà bà Haley phải đối mặt là rất lớn.
Tại New Hampshire, bà Haley đang kêu gọi bỏ phiếu trước sự chứng kiến của vị cựu tổng thống. Trên toàn quốc, tình hình lại khác. Cựu Tổng thống Trump đang dẫn trước bà Haley 54 điểm phần trăm trong các cuộc thăm dò toàn quốc. Tại tiểu bang South Carolina quê hương bà, tiểu bang tiếp theo tổ chức cuộc bỏ phiếu sơ bộ, khoảng cách là 36 điểm.
Cựu TT Trump đã nâng cao cơ hội chiến thắng ở cả hai tiểu bang bằng cách mời một đoàn đại diện Đảng Cộng Hòa của Tiểu bang Palmetto (tên gọi khác của tiểu bang North Carolina) đến vận động tranh cử cho ông tại New Hampshire. Nhóm này có sự góp mặt của Thống đốc Henry McMaster và Phó Thống đốc Pamela Evette, người đã thay mặt cựu tổng thống lên trình bày trong một cuộc vận động bỏ phiếu hôm 21/01 tại Manchester.
Thượng nghị sĩ Tim Scott, một thành viên Đảng Cộng Hòa ở South Carolina, đã tiến cử cựu TT Trump một ngày trước đó.
Một biểu hiện mạnh mẽ tại New Hampshire có thể gây tranh cãi về việc liệu bà Haley có khả năng cạnh tranh với cựu Tổng thống Trump hay không. Thất bại thảm hại [tại New Hampshire] có thể đặt ra nghi vấn về năng lực cạnh tranh của bà khi tranh cử ngay tại tiểu bang quê hương bà.
Hôm 21/01, sau khi đưa ra bình luận rằng chỉ còn “một quý bà” và “một quý ông” sót lại trên đường đua, bà Haley nói tiếp: “Cầu chúc cho người phụ nữ xuất sắc nhất sẽ giành chiến thắng.”
Cựu TT Trump kết thúc tuyên bố của mình về tình trạng của cuộc đua bằng cách đưa ra lời kêu gọi này đối với những người dân New Hampshire: “Đã đến lúc phải lựa chọn một cách khôn ngoan.”
Tuệ Chân biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
