PHÂN TÍCH: Không phải mọi thành viên Đảng Cộng Hòa tranh cử cho năm 2024 đều đặt mục tiêu vào chức vụ tổng thống
Khi ngày càng có nhiều ứng cử viên gia nhập danh sách các ứng cử viên thuộc Đảng Cộng Hòa tranh cử cho năm 2024, thì những suy đoán về động cơ của họ đã gia tăng. Tất cả những người trong số họ liệu có thực sự tin rằng họ có thể cai quản nước Mỹ từ Oval Office vào tháng 01/2025 — hay một số người có dụng tâm khác?
Nhiều người trong cuộc đã nhấn mạnh với The Epoch Times rằng bất kỳ ai tham gia cuộc cạnh tranh này đều mường tượng ra cảnh mình chiến thắng, ngay cả khi người được cho là gia nhập cuộc đua từ sớm nhất — cựu Tổng thống Donald J. Trump — đã dẫn đầu trong nhiều cuộc thăm dò (mặc dù đối thủ chính của ông, Thống đốc Florida Ron DeSantis, hiện đã hơn ông Trump trong việc gây quỹ).
Rốt cuộc, cái tôi của các chính trị gia không hề nhỏ.
Trong một cuộc phỏng vấn hôm 25/05, ông Alex Bruesewitz, cố vấn thân cận với ông Trump, nói với The Epoch Times về việc Thượng nghị sĩ Tim Scott (Cộng Hòa-South Carolina) ra tranh cử tổng thống năm 2024: “Trong suy nghĩ của ông ấy, và trong suy nghĩ của các chuyên gia tư vấn của ông ấy, luôn có một con đường [dẫn đến chiến thắng].”
Tuy nhiên, nhiều người có xuất thân chính trị khác nhau từng nói chuyện với The Epoch Times đã bày tỏ sự hoài nghi lớn hơn.
Ông James Hartman là một nhà tư vấn chính trị thuộc Đảng Cộng Hòa, tự mô tả bản thân là một người “Never Trumper” (Không bao giờ ủng hộ ông Trump), và từng làm việc cho Thượng nghị sĩ John Kennedy (Cộng Hòa-Louisiana) và các chính khách Đảng Cộng Hòa khác. Ông cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm 15/06 với The Epoch Times: “Nếu tất cả những người trong số họ đều thực sự tin tưởng rằng mình có thể chiến thắng, thì ít ra trong đó có vài người rõ ràng là đang ảo tưởng.”
Ông Charles Denyer, một chuyên gia an ninh mạng và là người viết tiểu sử cho hai phó tổng thống của Đảng Cộng Hòa, nói với The Epoch Times trong một cuộc phỏng vấn hôm 14/06, “Chính trị luôn liên quan đến việc định vị điểm cực, và đại đa số những người có triển vọng của Đảng Cộng Hòa biết rõ rằng họ không có cơ hội giành được đề cử, nhưng họ chắc chắn đang định vị mình ở vị trí số hai.”
Ông William Bike, một ký giả và là tác giả của cuốn sách “Winning Political Campaigns: A Comprehensive Guide To Electoral Success” (Chiến Thắng Các Chiến Dịch Chính Trị: Một Hướng Dẫn Toàn Diện Để Thành Công Trong Bầu Cử), nói với The Epoch Times hôm 12/06, “Mặc dù tất cả các ứng cử viên Đảng Cộng Hòa đều nói rằng họ đang chạy đua để nhận được đề cử tổng thống, nhưng thực ra không phải là như vậy.”
Nhưng một người trong cuộc khác, ông Richard Gordon, một người kỳ cựu trong các chiến dịch tranh cử tổng thống của Đảng Dân Chủ, ít có khuynh hướng phủ nhận tham vọng làm tổng thống của cả những người ít có cơ hội nhất trong số những người mong muốn đắc cử năm 2024 của Đảng Cộng Hòa.
Ông Gordon, cũng từng phục vụ trong Ủy ban Tài chính Quốc gia của Hiệp hội Thống đốc Đảng Cộng Hòa, cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm 14/06 với The Epoch Times, “‘Trên bề mặt’ thì không ai đi tranh cử cho vị trí phó tổng thống hoặc một chức vụ trong nội các, và tất cả [những ứng cử viên triển vọng của Đảng Cộng Hòa] đều sẽ nói rằng họ đang không tranh cử cho vị trí phó tổng thống hoặc chức vụ nội các. Mỗi ứng cử viên này đều nhìn thấy một con đường dẫn đến chiến thắng, mặc dù rất hẹp. Nói vậy thôi, chứ hầu hết họ sẽ vô cùng vui sướng chấp nhận đề cử phó tổng thống, và một số người sẽ vui vẻ chấp nhận một vị trí trong nội các.”
Kiểm tra thực tế
Những chuyên gia đã trao đổi với The Epoch Times đều công nhận rằng nhiều thành viên Đảng Cộng Hòa trong cuộc đua năm 2024 đang ở vào tư thế có khả năng được người nhận đề cử cuối cùng hợp tác.
Ông Denyer nói, “Sự thể hiện mạnh mẽ trong bất kỳ cuộc bầu cử sơ bộ sớm nào sẽ giúp người nhận đề cử cuối cùng đánh giá khả năng thành công của các ứng cử viên khác và năng lực trợ giúp của họ trong việc giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng Mười Một. Với kinh phí thấp và tên tuổi ít được biết đến, những ứng cử viên như ông Tim Scott, ông Asa Hutchinson, bà Nikki Haley — và nhiều người khác — đang cạnh tranh để có được cuộc điện thoại đầy hứa hẹn để được chọn làm người tranh cử liên danh với người nhận đề cử, hoặc có thể là một vị trí trong nội các.”
Trong trường hợp của ông Scott và ông Hutchinson, cuộc bầu cử sơ bộ được tổ chức sớm ở tiểu bang South Carolina, quê hương của họ, có thể là một bài kiểm tra quan trọng.
Tên tuổi của họ thường xuyên được nhắc lại như những lựa chọn hợp lý cho vị trí phó tổng thống, như thường thấy trong các cuộc trò chuyện về cuộc tranh cử năm 2024. Còn những cái tên khác — chẳng hạn như cựu Thống đốc New Jersey Chris Christie — thì không.
Nhưng tại sao lại như vậy?
Danh tiếng của họ về lập trường cứng rắn — một xu hướng không phổ biến ở tiểu bang đã sản sinh ra những người như Thượng nghị sĩ Lindsey Graham (Cộng Hòa-South Carolina) — có thể là một lý do. Khi mong muốn bỏ lại sau lưng những năm tháng của thời ông Trump, các thành viên cao cấp của Đảng Cộng Hòa có thể đang khao khát quay trở lại lập trường chính sách ngoại giao của các gia đình McCain hoặc Bush.
Ông Gordon gợi ý rằng ít nhất thì một số ứng cử viên “có thể đang suy nghĩ trước về một Đảng Cộng Hòa thời hậu ông Trump và muốn tạo cho mình một vị trí trong đó.”
Đối với ông Scott, bà Haley hoặc một số người có triển vọng khác, năm 2028 có thể có ý nghĩa hơn nhiều so với năm 2024, đặc biệt là nếu sự xung đột với Nga, Trung Quốc, hoặc với cả hai đã kích thích người Mỹ muốn có thêm sự táo bạo (hoặc đối với một số người là tính chủ động phản công) trên phạm vi quốc tế.
Một lời giải thích rõ ràng, nhưng không mấy dễ chịu khác, chí ít là đối với những người thuộc phái bảo tồn truyền thống thích xem mình là người không có định kiến chủng tộc, chính là vấn đề dân số học.
Trong vòng vài thập niên, Hoa Kỳ đang trên đà trở thành một quốc gia mà trong đó nhóm thiểu số chiếm đa số. Quá trình này đã hoàn tất ở các tiểu bang như California, hiện có nhiều người gốc Latinh hơn là người da trắng — và dòng người nhập cư bất hợp pháp qua biên giới phía nam của Hoa Kỳ đã thúc đẩy xu hướng này, một xu hướng phù hợp với những thay đổi dân số học do người di cư đang diễn ra trên khắp Tây Âu, Canada, và các quốc gia khác.
Trong thời gian gần đây, hầu hết các nhóm dân tộc không phải da trắng ở Hoa Kỳ đã nghiêng nhiều về phía Đảng Dân Chủ, mặc dù điều đó có thể đang thay đổi ở một số nơi.
Tuy nhiên, và ít nhất là trong mắt một số người, Đảng Cộng Hòa phải tranh cử bằng các ứng cử viên không phải là người da trắng để thu hút các cử tri không phải là người da trắng.
Bà Haley, người gốc Ấn Độ, và ông Scott, người Mỹ gốc Phi Châu, vừa vặn phù hợp với yếu tố dân số học cho một đảng mà trong những dịp khác rất sẵn lòng chỉ trích các sáng kiến về “Đa dạng, Công bằng, và Hòa nhập” (DEI).
Một người khác cũng thỏa mãn những yếu tố đó là Thị trưởng Miami, ông Francis Suarez, người giờ đây đột nhiên trở thành một phần của cuộc trò chuyện về năm 2024.
Ông Hartman nói với The Epoch Times: “Tôi nghĩ Thị trưởng Suarez có thể có tác động thú vị đến hành vi của cử tri sơ bộ — nếu ông ấy trụ được lâu như vậy — đặc biệt là ở Florida và trên toàn quốc, đối với các cử tri gốc Latinh.”
Một số người trung thành với ông Trump xem ông Suarez và những người khác là một phần của chiến lược của giới quyền uy nhằm chia rẽ và lấy lòng những người mến mộ cựu tổng thống.
“Câu chuyện có thật: Nhóm không bao giờ ủng hộ [ông Trump] là bàn tay vô hình ở đây. Họ ủng hộ con rối này với hy vọng rằng ông ấy có thể rút cạn sự ủng hộ rộng rãi của người Cuba/La tinh đối với ông Trump ở Florida. Con rối Pence thu hút những tín đồ Cơ Đốc. Ông Scott ngăn chặn đà phát triển của ông Trump ở cuộc bầu cử sơ bộ sớm ở South Carolina. Cứ tiếp diễn như thế,” ông Peter Navarro, cựu quan chức kỳ cựu dưới thời chính phủ ông Trump viết trên Twitter.
Chủng tộc và giới tính
Cũng có thể có áp lực để đặt một người phụ nữ ở đâu đó trên lá phiếu tranh cử liên danh.
Trích dẫn các nguồn ẩn danh “thân cận với ông Trump,” một bản tin của Axios từ tháng Ba năm nay tuyên bố danh sách sơ tuyển cho chức phó tổng thống của cựu tổng thống bao gồm bốn người phụ nữ: bà Haley, cựu ứng cử viên thống đốc tiểu bang Arizona, bà Kari Lake, Thống đốc Arkansas Sarah Huckabee Sanders, và Thống đốc South Dakota Kristi Noem.
Phát ngôn viên chiến dịch tranh cử của ông Trump, ông Steven Cheung, phủ nhận những lời khẳng định này.
“Bất kỳ ai nghĩ rằng họ biết những gì Tổng thống Trump sẽ làm đều bị nhầm lẫn nghiêm trọng và đang cố gắng lấy lòng các ứng cử viên phó tổng thống ‘tiềm năng,’” ông nói.
Ông Bike nói với The Epoch Times rằng những cân nhắc về dân số học đang định hướng cho các tính toán chính trị ở cả hai đảng lớn. Ông nêu ra rằng Thống đốc tiểu bang Illinois J.B. Pritzker, thành viên Đảng Dân Chủ, và Thống đốc tiểu bang Virginia Glenn Youngkin, thành viên Đảng Cộng Hòa, đều tranh cử cùng với các ứng cử viên phó thống đốc là phụ nữ gốc Phi Châu — lần lượt là bà Julia Stratton và bà Winsome Sears.
Ông cũng lưu ý việc TT Joe Biden chọn bà Kamala Harris làm ứng cử viên liên danh.
TT Biden trước đó đã cam kết chọn một phụ nữ cho vị trí phó tổng thống của mình. Ông cũng tuyên bố sẽ đề cử một phụ nữ gốc Phi Châu vào Tối cao Pháp viện, cuối cùng chọn bà Ketanji Brown Jackson, Thẩm phán Tối cao Pháp viện đương nhiệm, để thay thế cho ông Stephen Breyer.
Từ một số góc độ, tương lai của nền chính trị Mỹ ngày càng có xu hướng phân biệt chủng tộc hơn.
Ông Bike nói: “Tôi nghĩ liên danh Trump-Pence là sự lựa chọn tranh cử gồm toàn nam giới da trắng cuối cùng mà chúng ta sẽ thấy trong một thời gian và có thể là mãi mãi.”
“Tôi nghĩ với cả hai đảng, chúng ta sẽ chứng kiến một ứng cử viên nam da trắng tranh cử tổng thống, và một phụ nữ hoặc người thuộc nhóm thiểu số hoặc một người thuộc cả hai loại này cho vị trí ứng cử viên phó tổng thống — không chỉ vào năm 2024 mà kể từ bây giờ,” ông nói thêm.
“Ông Tim Scott và bà Nikki Haley biết rằng họ có thể giành chiến thắng ở South Carolina, nhưng họ cũng đủ hiểu biết để nhận thấy rằng họ sẽ không nhận được đề cử và họ đang chạy đua cho chức phó tổng thống,” ông Bike tiếp tục.
Ông Hartman, người không bao giờ ủng hộ ông Trump, cảm thấy lạc quan hơn về tỷ lệ thành công dành cho cặp đối thủ đến từ tiểu bang Cây Cọ (Palmetto State), tên gọi khác của tiểu bang South Carolina.
“Tôi nghi ngờ rằng ông ấy [ông Scott] sẽ làm khá tốt lúc ban đầu và chắc chắn có thể là một lựa chọn hợp lý cho vị trí Phó Tổng thống nếu ông ấy không về nhất — tất nhiên, trừ phi Đại sứ Haley thắng thế, trong trường hợp đó, bà ấy sẽ không nên chọn một ứng cử viên liên danh đến từ cùng một tiểu bang,” ông Hartman nói.
Vậy ai mới là người thực sự đang để mắt đến vị trí tổng tư lệnh?
Dù công chúng xem là tốt hay xấu, thì một số ứng cử viên được xem là nghiêm túc theo đuổi mục tiêu hơn những người khác.
Chẳng hạn, cựu tham vụ báo chí của ông Trump, ông Sean Spicer, đã từng gọi cựu Thống đốc New Jersey Chris Christie là một ‘ứng cử viên cảm tử.’
Ông Spicer nói: “Đối với những người không thích ông Trump vì những dòng tweet ác ý của ông ấy, thì liệu họ có thích cả anh chàng nói lời ác ý về ông Donald Trump hay không?”
Một số người nói chuyện với The Epoch Times rằng họ đã có một cái nhìn tích cực hơn về ông Christie — hoặc ít nhất, xem ông ấy như một người đang thực sự nhắm đến vị trí hàng đầu hơn là một vị trí thấp hơn.
Ông Hartman cho hay: “Tôi nghĩ Thống đốc Christie là một ứng cử viên thật sự nghiêm túc tranh cử, nhưng tôi không cho rằng ông ấy sẽ thu được động lực cần thiết để có được đề cử.”
Ông Bike đã liệt kê ông Christie cùng với ông DeSantis, ông Hutchinson, và cựu Phó Tổng thống Mike Pence là những người “chắc chắn đang tranh cử vị trí tổng thống chứ không phải là Phó Tổng thống hay nội các. Hoặc là họ sẽ chiến thắng hoặc là họ sẽ về tay không.”
“Đặc biệt, bằng cách chỉ trích ông Trump, ông Christie và ông Hutchinson đã chứng minh điều này,” ông Bike nói thêm.
Một ứng cử viên khác, doanh nhân Vivek Ramaswamy, đã không được các nhà bình luận nhà nghề coi trọng bằng.
Ông Denyer nói: “Ông Vivek đang tranh cử để quảng bá bản thân và thương hiệu của mình, chứ không gì hơn. Mặc dù ông ấy chắc chắn là một người theo phái bảo tồn truyền thống thực thụ, nhưng chiến lược của ông ấy không khác gì chiến lược của vô số ứng cử viên khác tham gia một cuộc đua chính trị lớn chỉ vì họ có hàng triệu dollar để chi tiêu tùy ý.”
Ông Bike đã xếp ông Ramaswamy cùng với những ứng cử viên yếu hơn khác, những người “không có một danh tiếng đủ cao để trở thành Phó Tổng thống — họ sẽ không đóng góp bất cứ điều gì vào cơ hội chiến thắng khi có tên trong lá phiếu tranh cử liên danh.”
“Bất kể họ có nói gì, thì họ đang tranh cử vào các vị trí trong nội các,” ông tiếp tục.
Ông Hartman cho hay: “Có thể ông Ramaswamy là người có thiện chí nhưng [ông ấy] không có cơ hội thực chất nào để đắc cử tổng thống. Trong số những điều khác, cuộc nói chuyện của ông ấy về việc tăng tuổi bầu cử lên 25 tuổi có thể sẽ khiến một lượng nhỏ cử tri trẻ tuổi đi bỏ phiếu cho người khác.”
Có khả năng là những sự kiện đặc biệt vào năm 2024, từ cuộc chiến pháp lý của ông Trump cho đến việc ông Robert F. Kennedy Jr. ra tranh cử với tư cách là người ngoài cuộc, sẽ mở ra những cơ hội bất ngờ cho những ứng cử viên bất thường.
Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát am hiểu đã nhìn thấy được bức tranh toàn cảnh về cuộc cạnh tranh sắp tới.
Nhóm biên dịch tin tức Anh ngữ Epoch Times Tiếng Việt
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
