Phát hiện nơi ẩn náu dưới lòng đất có niên đại cách đây gần 2,000 năm ở Israel
HUQOQ, Israel — Các nhà khảo cổ học ở miền bắc Israel đã phát hiện một nơi ẩn náu rộng lớn dưới lòng đất gồm những đường hầm hẹp và các căn phòng lớn hơn được dân làng Do Thái đào cách đây gần 2,000 năm vào thời điểm nổi dậy chống lại đế chế La Mã.
Các chuyên gia cho biết, mê cung này là bằng chứng cho thấy các cộng đồng Do Thái ở xa hơn về phía bắc đến tận những ngọn đồi ở Galilee, nơi Chúa Jesus được cho là từng giảng đạo, đã chuẩn bị cho các quân đoàn La Mã đàn áp các cuộc nổi dậy gần Jerusalem hơn.
Ông Yinon Shivtiel, một nhà sử học tại trường Cao đẳng Học thuật Zefat chuyên về các hang động, cho biết họ đã tạo ra một nơi ẩn náu nằm ở độ sâu ít nhất 100 mét phía dưới ngôi làng của mình.
Những đường hầm chật chội, quá chật đối với một đạo quân mặc áo giáp, chạy giữa những cái hang lớn hơn, nơi có chỗ để đứng, tập hợp, và cất giữ hàng hóa quý giá. Hệ thống hang động này được thiết kế để cứu nhiều gia đình.
Trong quá trình khai quật, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy một chiếc nhẫn bằng đồng có thể vừa với ngón tay của một đứa trẻ.
Trong thời kỳ đó, có hai cuộc nổi dậy bất hạnh chống lại người La Mã ở vùng đất Thánh này. Cuộc nổi dậy đầu tiên lên đến đỉnh điểm với việc phá hủy Đền thờ thứ Hai ở Jerusalem vào năm 70.
Nhiều thập niên sau, nhà lãnh đạo nổi tiếng Bar Kokhba đã lãnh đạo một cuộc nổi dậy và cuối cùng bị đánh bại hoàn toàn. Những nơi ẩn náu tương tự từ thời đó đã được tìm thấy ở chân đồi Jerusalem, cùng với bằng chứng về những ngôi làng bị phá hủy.
Nhưng đây là nơi ẩn náu đầu tiên từ thời Bar Kokhba có phạm vi như vậy được phát hiện xa hơn nhiều về phía bắc, tại một nơi được gọi là Huqoq. Ông Shivtiel cho biết nơi này không có dấu hiệu bị tàn phá, ngụ ý rằng giao tranh chưa lan tới khu vực này.
“Chúng tôi ngạc nhiên khi thấy khu phức hợp này lớn đến mức nào,” ông Uri Berger thuộc Cơ quan Quản lý Cổ vật Israel cho biết, đồng thời khua một lưỡi dao sắt nhỏ được tìm thấy bị chôn vùi trong nơi ẩn náu này và có niên đại từ khoảng thời Bar Kokhba.
Ông cho biết công việc của họ vẫn chưa xong.
