• NGÔN NGỮ KHÁC
    • UNITED STATES
    • CANADA
    • AUSTRALIA
    • UK, EUROPE
    • Chinese
    • Czech
    • Dutch
    • English
    • French
    • German
    • Hebrew
    • Indonesian
    • Italian
    • Japanese
    • Korean
    • Persian
    • Polish
    • Portuguese
    • Romanian
    • Russian
    • Slovak
    • Spanish
    • Swedish
    • Turkish
    • Ukrainian
  • GIỚI THIỆU
Epoch Times Tiếng Việt
Thứ hai, 16/06/2025
EPOCH TIMES Tiếng Việt
EPOCH TIMES Tiếng Việt
EPOCH TIMES Tiếng Việt
  • Home
  • Premium
  • Hoa Kỳ
  • Trung Quốc
  • Việt Nam
  • Đông Dương
  • Tây Dương
  • Bình luận
  • Sức Khỏe
  • ETV Video
  • Tài Chính – Kinh Tế
  • Văn Hóa & Nghệ Thuật
  • Đời Sống
  • Khoa học
  • Công nghệ
  • More
ETV Rao vặt Premium Podcast Facebook Youtube
  • BÌNH LUẬN
  • HOA KỲ
  • MỸ - TRUNG
  • TRUNG QUỐC
  • ĐÔNG DƯƠNG
    • Á Châu
    • Úc Châu
    • Việt Nam
  • TÂY DƯƠNG
  • TÀI CHÍNH
  • VĂN HÓA & NGHỆ THUẬT
  • ĐỜI SỐNG
  • SỨC KHOẺ
  • KHOA HỌC
  • VIDEO
  • TIN MỚI NHẤT
  • TIN TIÊU ĐIỂM
  • TIN CHỌN LỌC
  • BẢN TIN ĐẶC BIỆT
  • ETV VĂN HÓA & NGHỆ THUẬT
  • ETV SỨC KHỎE
  • NGHỆ THUẬT SHEN YUN
  • SHEN YUN ZUO PIN new
  • Google connect icon
ĐẶT MUA BÁO IN
Mới nhất Tiêu điểm  Bình luận Share Email

THÀNH THĂNG LONG với cuộc đổi thay II

BTV Epoch Times Tiếng Việt
BTV Epoch Times Tiếng Việt
Thứ năm, 14/01/2021
bigger smaller Báo lỗi

Tiếp theo của phần I

(Có kèm bản đồ để tiện kê cứu)

Thăng  Long dưới triều Trần

Năm Canh Dần (1230) đời vua Thái Tông nhà Trần, có đắp lại thành Thăng Long và lập ra hai cung: Cung Thánh Từ để Thượng-hoàng ngự; cung Quan triều để Hoàng đế ngự.

Năm Quý Mão (1243) Thiên Ứng Chính Bình thứ 12,lập ra thành Long Phụng.

Năm Mậu Thân (1428) đời Lê Thái Tông, Thuận Thiên năm đầu, lập ra điện Kính Thiên ở giữa đỉnh núi Nùng Sơn (hoặc gọi là núi Long Độ), điện Vạn Thọ và điện Cần Chính ( xem lại bản đồ 1 đăng ở T.T số 10).

Năm Ất Dậu (145) đời Lê Thánh Tông, Quang Thuận thứ sáu sửa lại điện Kính Thiên, và lập ra điện Cẩn Đức.

Năm Đinh Dậu (1477) Hồng Đức thứ tám, đắp lại thành Thăng Long theo vị trí như sau này: Phía nam tới đến Văn Miếu, phía bắc đến sông Tô Lịch (tức phố Tô Lịch bây giờ).

Vị trí thành Thăng Long đời vua Lê Đức

Ad

THÀNH THĂNG LONG với cuộc đổi thay II

Bản đồ số 3, – 1 Thành cũ Hà Nội,  2 Phủ Toàn quyền. 3 Đền Trần Vũ. 4 Hồ Trúc Bạch. 5 Hồ Tây. 6 Ô Yên-phụ. 7 Yên Thái. 8 Ô Cầu giấy. 9 Đền Linh Lang. 10 Ô chợ Dừa. 11 Phủ chúa Trịnh. 12 Nhà gare. 13 Hồ Hoàn Kiếm. 14 Đền Văn  miếu. 15 Ô Đồng Lâm. 16 Cầu Dền. 17 Ô Đồng Mác, 18 Cầu Doumer. 19 Đền Hai Bà. 20 Ấp Thái Hà. 21 Ngã tư sở.

phía đông từ làng Đức môn tổng Đồng Xuân (phố cửa Đông bây giờ), phía tây khởi từ làng Nhật Chiêu.

Năm Hồng Thuận (1309) đời Tương Dực Đế, xây thành bao vây cả sông Tô-lịch. Năm sau, lại xây bao cả đền Trắc Vũ, phường Thiên hoa và phường Kim cổ để làm thành, rộng hơn nghìn trượng. Từ phía đông đến phía tây bắc, qua cả sông Tô-lịch, trên đắp làm hoàng thành, dưới để làm ngòi dẫn thủy. có thể chở được thuyền bè. 

Năm Nhâm Thân (1512). Hồng Thuận thứ tư, lập ra Cửu Trùng Đài.

Đời Mạc đắp thành Đại La làm ba tầng lũy 

Nam Đoan Thái (1586-158-) nhà Mạc đắp lại thành Đại La ra ba tầng lũy. Công việc vĩ đại, làm ngót một năm mới xong. Bắt đầu từ Nhật Chiêu, Tây hồ đến cầu Dừa, cầu Dền, xuốt sông Nhị Hà qua địa phận Thanh Trì về phía tây bắc, cao hơn thành Thăng Long đến vài trượng, rộng hai mươi nhăm trượng. Đến khi Mạc Mậu Hợp bỏ thành chạy, chúa Trịnh Tùng cho san phẳng, thành bình địa đến vài nghìn trượng.

Đời Lê Trung Hưng, Thăng-Long được đắp lại ngoại thành

Năm Ất Dậu (1585) Quang Hưng thứ tám, đắp lại thành Thăng Long.

Năm Kỷ Tỵ (1719). Cảnh-Hưng thứ mười, thấy chốn kinh thành là nơi trọng yếu, mà hào lũy bao bọc đã bị san phẳng, không lấy gì che chở cho nội thành được, các nhà cầm quyền bấy giờ bèn nhân vết cũ, lại cho đắp lại ngoại thành: rộng bẩy nghìn bẩy trăm sáu mươi hai tầm, mở ra hai mươi mốt cửa ô. Vết thành cũ hiện giờ vẫn còn.

Triều Minh Mệnh đổi Thăng Long làm Hà Nội

Năm Giáp Tí (1804), Gia Long thứ ba, xây lại thành Thăng Long. Nguyên vì nội thành của nhà Lê đã đổ nát, chỉ còn cửa Đại Hưng ở phía nam và cửa Đông Hoa ở phía bắc, nên vua Gia Long mới sai xây lại thành Thăng Long: Chu vi 432 trượng, cao một trượng một thước hai tấc, chung quanh có hào rộng bốn trượng. Lập ra hành cung chính điện hai tòa (ngay chỗ điện Kính Thiên của nhà Lệ khi trước), tả hữu vu mỗi bên một tòa. Mặt sau lập nội điện ba tòa, tả hữu vu mỗi bên hai tòa. Phia sau cùng lại lập ra Tỉnh Bắc Lâu. Ngay trước chính điện thông ra cửa Đoan Môn, có xây một con đường đi, Tấm bia đá có chữ “Đoan Môn” là di tích của nhà Lý còn lại vậy.

Thành mở ra năm cửa: Chính đông, Chinh tây, Chính nam, Chính bắc, Đồng nam và Tây nam.

THÀNH THĂNG LONG với cuộc đổi thay II
Bản đồ số 4

  • Phỏng đoán La Thành của Trương Bá Nghi đắp năm 787. (Xem thêm Nước Nam số 65).
  • Phỏng đoán La Thành của Cao Biền năm 866.
  • Phỏng đoán La Thành về đời Lý, Trần, Lê (1009-1788 ).
  • Đại La Thành về hồi Tự Đức (1848-1883) 
Ad

Trên có thủ lâu, dưới có hào sâu, cầu bắc qua hào xây bằng gạch, bên ngoài lại có lần thành thấp để che các lối cửa ra vào, Trông ra vẻ tráng lệ lắm.

Năm Minh Mệnh 12 (1831) đổi Thăng Long làm Hà Nội, nên đời bấy giờ thường gọi là Hà Nội tỉnh thành.

Năm Quý Mão(1848) Thiệu Trị thứ bẩy đổi hành cung làm điện Long Thiên. (Xem lại bản đồ số 2 ở T, T. số 10).

Ad

Năm Mậu Thân (1848), Tự Đức nguyên niên, vì việc sứ tàu sang phong vương, nhà vua đã cho dỡ phá hầu hết những cung điện ở trong thành đi. Thực là một việc đáng tiếc ! 

Năm Quý Dậu (1873) và Quý Mùi (1883), sau khi quân Pháp hạ thành Hà Nội được ít lâu, thì thành trì phá bỏ. Nay ta chỉ thấy còn một ít vách thành của Bắc phố Carnot thôi. 

Ấy cuộc đổi thay của thành trì nó đã xúc động biết bao tấm lòng hoài cổ (Xem bản đồ số 3) (1).

HẾT

Biệt Lam TRẦN HUY BÁ 

(Theo TRI TÂN TẠP CHÍ 1941)

(1) Bản đồ số 1 – Theo sách Càn khôn nhất lãm của Đông Dã Tiêu. Bản đồ số 2 – Theo sách Thiên nam tứ chí của ty đê chính triều Tự Đức. Bản đồ số 3 – Theo bản đồ thành phố Hà Nội của sở Địa dư Đông dương.

share iconCHIA SẺ
Chia sẻ bài viết này tới bạn bè của bạn
Tin chọn lọc
Bút pháp nghệ thuật và Tu dưỡng tinh thần: Đông-Tây tương phùng

Bút pháp nghệ thuật và Tu dưỡng tinh thần: Đông-Tây tương phùng

  • 04/8/2024
6 bài tập đơn giản chữa chứng gù lưng

6 bài tập đơn giản chữa chứng gù lưng

  • 04/8/2024
Chữa táo bón và bệnh trĩ: 1 huyệt vị + 1 bài tập + 2 loại trái cây

Chữa táo bón và bệnh trĩ: 1 huyệt vị + 1 bài tập + 2 loại trái cây

  • 03/8/2024
Bác sĩ Nhật Bản giảm 10kg trong 2 tháng nhờ bỏ bánh mì ra khỏi bữa sáng

Bác sĩ Nhật Bản giảm 10kg trong 2 tháng nhờ bỏ bánh mì ra khỏi bữa sáng

  • 03/8/2024
Ăn trứng như thế nào để tốt cho sức khỏe?

Ăn trứng như thế nào để tốt cho sức khỏe?

  • 02/8/2024
Nghiên cứu mới bác bỏ quan niệm uống rượu giúp kéo dài tuổi thọ

Nghiên cứu mới bác bỏ quan niệm uống rượu giúp kéo dài tuổi thọ

  • 02/8/2024
Bức tranh ‘Carnation, Lily, Lily, Rose’: Hành trình họa sỹ John Singer Sargent tìm lại chính mình

Bức tranh ‘Carnation, Lily, Lily, Rose’: Hành trình họa sỹ John Singer...

  • 01/8/2024
Không phải các loại mỡ trong cơ thể đều như nhau

Không phải các loại mỡ trong cơ thể đều như nhau

  • 01/8/2024
Ngủ trưa nhiều làm gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch và Alzheimer

Ngủ trưa nhiều làm gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch và Alzheimer

  • 01/8/2024
Hỏa Diệm Sơn

Hỏa Diệm Sơn

  • 01/8/2024
6 bài tập thể dục có tác dụng chống trầm cảm

6 bài tập thể dục có tác dụng chống trầm cảm

  • 31/7/2024
7 vấn đề an toàn cần lưu ý khi nhuộm tóc

7 vấn đề an toàn cần lưu ý khi nhuộm tóc

  • 31/7/2024
Cách ăn uống của người cha ảnh hưởng sức khỏe của con cháu như thế nào?

Cách ăn uống của người cha ảnh hưởng sức khỏe của con cháu như thế nào?

  • 30/7/2024
Từ nền Cộng hòa đến Chế độ độc tài: Sự trỗi dậy của Sulla

Từ nền Cộng hòa đến Chế độ độc tài: Sự trỗi dậy của Sulla

  • 30/7/2024
Thiếu vitamin D liên quan đến bệnh sâu răng ở người cao tuổi

Thiếu vitamin D liên quan đến bệnh sâu răng ở người cao tuổi

  • 30/7/2024
5 bài tập đơn giản giúp bạn quản lý bệnh tiểu đường

5 bài tập đơn giản giúp bạn quản lý bệnh tiểu đường

  • 29/7/2024
Vẽ tranh: Nghệ thuật của sự lắng nghe và khám phá

Vẽ tranh: Nghệ thuật của sự lắng nghe và khám phá

  • 29/7/2024
Nghiên cứu: Bên trong sao neutron tồn tại vật chất lạ siêu đặc

Nghiên cứu: Bên trong sao neutron tồn tại vật chất lạ siêu đặc

  • 29/7/2024
Bạn dễ ngất xỉu khi đi xét nghiệm máu?

Bạn dễ ngất xỉu khi đi xét nghiệm máu?

  • 29/7/2024
Ăn chay và ăn trái cây mà vẫn bị gan nhiễm mỡ? Một loại trà có thể hữu ích

Ăn chay và ăn trái cây mà vẫn bị gan nhiễm mỡ? Một loại trà có thể hữu ích

  • 28/7/2024
Xem thêm
CHIA SẺ
Gửi mail Copy
Shen Yun Zuo Pin
Tin Mới Nhất

    Tin nổi bật

    • Cập nhật giá vàng mới nhất hôm nay

      Cập nhật giá vàng mới nhất hôm nay
    • Bệnh bạch hầu: Nguyên nhân và cách nhận biết

      Bệnh bạch hầu: Nguyên nhân và cách nhận biết
    • VF 5 bắt đầu được bán tại Indonesia, giá quy đổi thấp hơn tại Việt Nam

      VF 5 bắt đầu được bán tại Indonesia, giá quy đổi thấp hơn tại Việt Nam
    • Thành tâm hướng Phật, được bảo hộ biến nguy thành an

      Thành tâm hướng Phật, được bảo hộ biến nguy thành an
    • Tại sao người xưa treo ngải cứu và xương bồ trước cửa nhà vào ngày Tết Đoan ngọ?

      Tại sao người xưa treo ngải cứu và xương bồ trước cửa nhà vào ngày Tết Đoan ngọ?
    AdAds by ETV
    AdAds by ETV
    KẾT NỐI VỚI CHÚNG TÔI
    • Google connect icon
    Epoch Times Tiếng Việt
    Premium Podcast Facebook Youtube
    • TIN MỚI NHẤT
    • TIN TIÊU ĐIỂM
    • TIN CHỌN LỌC
    • ETV VĂN HÓA & NGHỆ THUẬT
    • ETV SỨC KHỎE
    • NGHỆ THUẬT SHEN YUN
    • SHEN YUN ZUO PIN
    36 QUỐC GIA, 22 NGÔN NGỮ
    • English
    • Chinese
    • Spanish
    • Hebrew
    • Japanese
    • Korean
    • Indonesian
    • French
    • German
    • Italian
    • Portuguese
    • Swedish
    • Dutch
    • Russian
    • Ukrainian
    • Romanian
    • Czech
    • Slovak
    • Polish
    • Turkish
    • Persian
    • Vietnamese
    TẢI APP CỦA CHÚNG TÔI
    app-store app-store
    • BÌNH LUẬN
    • HOA KỲ
    • MỸ - TRUNG
    • TRUNG QUỐC
    • ĐÔNG DƯƠNG
      • Á Châu
      • Úc Châu
      • Việt Nam
    • TÂY DƯƠNG
    • TÀI CHÍNH - KINH TẾ
    • VĂN HÓA & NGHỆ THUẬT
    • ĐỜI SỐNG
    • SỨC KHỎE
    • KHOA HỌC
    • Liên lạc
    • Giới thiệu
    • Rss Feeds
    • Điều khoản dịch vụ
    • Chính sách bảo mật
    • Chính sách bản quyền
    KẾT NỐI VỚI CHÚNG TÔI
    • Google connect icon
    Copyright © 2020 - 2025 Epoch Times Tiếng Việt
    share iconCHIA SẺ
    Chia sẻ bài viết này tới bạn bè của bạn
    Form Newsletter Subscription

    Đăng ký nhận tin