The flower Duet – Bản song ca bất hủ
Bản nhạc The flower Duet với giai điệu bất hủ vẫn còn làm thổn thức trái tim của nhiều thính giả yêu nhạc. Bản nhạc là một màn song ca của hai giọng nữ soprano trong một vở opera được sáng tác từ năm 1883.
Nếu có một bản nhạc đẹp thứ hai thế giới, thì đâu là bản nhạc đẹp nhất, và dù là bản nhạc đẹp thứ nhất hay thứ hai, thì đó là do ai nhận định? Tất nhiên, những đánh giá kiểu này mang theo nhiều tính chủ quan, có phải không?
Tôi đã học sáng tác bằng cách lắng nghe âm nhạc xung quanh. Khi tôi cần cảm hứng, tôi nghe nhạc. Khi tôi tìm kiếm ý tưởng, tôi nghe nhạc. Dĩ nhiên việc lắng nghe không được trả thù lao, nhưng tôi nhận thức được rằng những ích lợi của việc lắng nghe là rất lớn lao. Và thế là tôi nghe rất nhiều bản nhạc tuyệt vời.
Tôi chợt nhớ có lần một cô bạn thân biết tôi là một nhạc sĩ, đã vội vã chạy về phía tôi, vừa thở dốc vừa bảo rằng, “Tôi đã phát hiện ra bản nhạc đẹp nhất từng được viết!” Tay cô ra hiệu và mắt cô lóe lên khi cô có ý định giúp tôi khai sáng về bản nhạc đẹp nhất ấy.
Tôi mỉm cười và thong dong đáp lại: “Có phải The flower Duet?” Cô tròn mắt ngạc nhiên như thể đã bị tôi nhìn xuyên qua tâm hồn, cô thắc mắc: “Làm sao mà anh biết?”
The Flower Duet là một trong những sáng tác mà những người yêu âm nhạc cho rằng đã bị “lạm dụng” quá mức. Nói rõ ra, bản nhạc này đã được phát một cách rộng khắp. Nó được lồng vào các quảng cáo của hãng British Airways, lồng vào các bộ phim như True Romance của đạo diễn Tarantino và thậm chí được thêm vào trong serie phim hoạt hình nổi tiếng The Simpsons — Vì vậy, tôi không chắc liệu những người hâm mộ bản nhạc này đang bày tỏ thái độ thượng đẳng một cách hợm hĩnh hay đây chỉ là thái độ bảo vệ bản nhạc yêu thích một cách khá cực đoan. Dù thế nào đi nữa, tôi chắc lần đầu khi nghe tác phẩm này, chắc hẳn ai cũng bị tuyệt tác này chinh phục.
Tuy nhiên, tôi nói với cô bạn của mình rằng The flower Duet chỉ là bản nhạc đẹp thứ hai. Dĩ nhiên, điều này càng khiến cô càng tròn mắt ngạc nhiên hơn nữa.
Như thể các vị thần đã chọn nhà soạn nhạc Leo Delibes để sáng tác bản nhạc The flower Duet, và mặc dù, trên thực tế, dù ông sinh ra ở Pháp vào năm 1836 – trước khi có sự xuất hiện của xe hơi, điện thoại hay máy bay, bản nhạc này vẫn trường tồn với thời gian cho tới bây giờ. Ngay cả các nhà soạn nhạc cổ điển ngày nay cũng phải vật lộn để đạt được mức độ phức tạp, sang trọng và đẹp đẽ đó.
Nhà soạn nhạc Tchaikovsky khi nghe một tác phẩm của nhà soạn nhạc Delibes, vở opera mang tên Sylvia, đã nhận định rằng: “Tác phẩm là tập hợp của hết thảy những gì quyến rũ, những gì duyên dáng, những gì du dương, những gì nhịp nhàng và hài hòa. Tôi đã cảm thấy rất xấu hổ. Giá mà tôi nghe bản nhạc này sớm hơn, thì tôi đã không viết tác phẩm Hồ thiên nga”. Delibes đã làm mọi người ngạc nhiên khi ông viết vở opera Lakmé, tác phẩm khai sinh ra tác phẩm The flower Duet nổi tiếng.
Vở Lakmé được biểu diễn lần đầu tại nhà hát Opera Comique ở Paris vào năm 1883. Đến tháng 05/1921, nó đã đạt được buổi biểu diễn thứ 1.000 tại đây.
Vở opera, giống như nhiều vở khác cùng thời, là một câu chuyện tình bi thương. Lakmé, con gái của một vị linh mục, và người hầu gái của nàng, Mallika, đang hái những bông hoa dọc theo bờ sông trong cảnh đầu tiên của vở opera. Họ mường tượng rằng mình đang trôi lững lờ bên dưới mái những vòm trắng kết bằng hoa lài. Họ lắng nghe những tiếng chim hót đẹp đẽ và cùng song ca. Khúc hát này làm mê đắm anh lính trẻ đang ẩn náu bên bờ sông, và tất nhiên, anh ta đã say mê nàng.
Tác phẩm được dàn nhạc thể hiện ở nhịp 6/8. Bài hát mang đến sự du dương của làn gió, như thể một điệu Van lả lướt. Cách hòa bè rất quyện của các nghệ sĩ opera khiến cho phần 3 của tác phẩm thêm phần lung linh, đó là giai điệu thánh thót như tiếng chim và trong trẻo như dòng nước trong lành của chính dòng sông đó.
Cách hát ngọt ngào đầy khao khát của họ lúc trầm lúc bổng trước khi đến phần điệp khúc. Hai giọng ca, một nữ cao – soprano và một nữ trung kịch tính – Mezzo-soprano, như đang bay bổng cùng với giai điệu nghe vừa vô tình vừa mong manh, vừa kịch tính vừa chứa đầy sự đam mê.
Hết thảy mang đến những xúc cảm trần tục nhất theo một cách quá đỗi đẹp đẽ.
Cấu trúc của giai điệu và các điểm đối âm trong hai giọng hát đã làm nên một bản nhạc opera đầy xúc cảm với những nốt cao ngoạn mục làm nức lòng người hâm hộ.
Những nốt treo cuối bản nhạc như đông đặc trên không, trước khi motif cũ được lặp lại bằng một điệp khúc nhẹ nhàng phút cuối.
Điều này cho phép người nghe đắm mình trong sự hân hoan nhẹ nhàng nhưng không kém phần tinh tế. Đó là một hiệu ứng ngoạn mục khiến tâm trí được thả lỏng và len vào đến phần cốt lõi của tâm hồn. Đó là một sự vượt bật giữa một tác phẩm âm nhạc tuyệt đẹp và một trải nghiệm cảm xúc thuần khiết.
Tôi khuyên bạn nên tìm kiếm trên internet để thưởng thức một tác phẩm của Anna Netrebko và Elina. Tôi chắc rằng bạn sẽ không phải thất vọng.
Ba tác phẩm nhạc kịch kinh điển của nhà soạn nhạc Delibes: Sylvia, Coppélia, và Lakmé đã nhận được sự chào đón nồng nhiệt từ công chúng. Tuy nhiên, chúng đã không đứng vững trước thử thách của thời gian giống như một số sáng tác của Ý vào thời đó, như vở Tosca hay Madame Butterfly. Ví dụ: Lakmé được ra mắt trong thời kỳ Anh chiếm đóng Ấn Độ. Khi sự chiếm đóng kết thúc, thế giới tiếp tục phát triển, và nhiều công trình như vậy đã bị lãng quên.
Trong khi một số vở opera và tiết mục múa ba lê có thể đã mất đi sự ưu ái từ công chúng, những phân đoạn, những bản nhạc là trích đoạn của những tác phẩm lớn vẫn thường xuyên tiếp tục góp mặt trong cuộc sống của chúng ta. Và, may mắn thay, đó là trường hợp của bản nhạc The flower Duet. Tác phẩm đã giành được vị trí xứng đáng ở phần trung tâm khi nhắc đến khuôn khổ của những tác phẩm cổ điển. Và hơn hết, tác phẩm này vẫn được biểu diễn trên khắp thế giới vào ngày nay. Phải thừa nhận một điều, không có một giọng nữ cao nào mà chưa từng ước ao được trình bày tác phẩm mang tính biểu tượng này.
Với tư cách là một nhà soạn nhạc, tôi sẽ cảm thấy vô cùng may mắn nếu bản thân có thể soạn ra một giai điệu tương tự rồi giải nghệ. Chỉ như thế thôi cũng đủ khiến tôi cảm nhận rằng những đóng góp của mình thật diệu kỳ.
Và tuy nhiên, dù bản nhạc The flower Duet tuyệt vời đến mức thính giả phải giật mình kinh ngạc, bạn sẽ cảm thấy ngạc nhiên khôn xiết khi nhận thức được rằng vẫn còn một bản nhạc đang chờ đợi đôi tai tò mò của những thính giả yêu nhạc. Đó là cách mà chúng ta được ban ơn: với mỗi hành động vô tâm một cách điên rồ mà ta cáo buộc đối với nhân loại, chúng ta có thể nhìn lại kho tàng – một kho tàng tràn ngập những biểu hiện tích cực với của chúng ta, với sự khôn ngoan và vẻ đẹp đáng kinh ngạc. Hết thảy chúng được thể hiện thông qua văn học, nghệ thuật và âm nhạc.
Và vì vậy, tôi bảo đảm với người bạn dấu yêu của mình rằng chắc chắn, xét về mặt toán học, cô ấy thế nào cũng sẽ tìm thấy một giai điệu đặc biệt, một giai điệu sẽ khiến cô nhìn nhận rằng đó là “bản nhạc đẹp nhất từng được viết ra. Vậy thì, The flower Duet sẽ trở thành bản nhạc đẹp đẽ thứ hai. Nhưng, điều này khó tin làm sao!
Pete McGrain là nhà văn / đạo diễn / nhà soạn nhạc nổi tiếng với bộ phim Ethos, với sự tham gia diễn xuất của diễn viên Woody Harrelson. Pete McGrain hiện đang sống ở Los Angeles. Ông xuất thân từ thành phố Dublin, Ireland, nơi ông tốt nghiệp từ trường Cao đẳng Trinity.
Song Ngư biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ Radiant Life – Tạp chí trực thuộc The Epoch Times
Xem thêm:
