Toa xe lửa trang trí tỉ mỉ đưa bạn trở về kỷ nguyên du lịch thời xa xưa
Phần lịch sử dần bị quên lãng
Khi đến nhận một đơn đặt hàng mang đi từ quán cà phê Holiday Inn ở Tây Yellowstone, Montana vào mùa hè năm ngoái, tôi đã rất sửng sốt. Trưng bày trước khách sạn này là một toa xe lửa Pullman lịch sử. Tôi đã đi lên cầu thang bằng kim loại và bước vào bên trong.
Một trải nghiệm quay ngược thời gian đúng nghĩa đang chờ đợi. Và như tôi vốn đã vô cùng say mê xe lửa và đi du lịch bằng xe lửa, kho báu lịch sử này đã khơi dậy xúc cảm trong tôi.
Tôi biết đây là chiếc xe lửa của hãng Pullman và là một phần của tuyến đường sắt ngắn Oregon thuộc Liên minh Thái Bình Dương [OSL] năm 1903, nhờ vào tấm biển trưng bày được đóng khung trong toa xe lửa này. Vào giữa thế kỷ 19, ông George Pullman đã phát triển những toa xe lửa sang trọng, đôi khi được gọi là “toa xe cung điện.”
Câu chuyện toa xe lửa dài 85 foot (khoảng 26m) này trở thành một món đồ to lớn nằm cố định trước khách sạn Holiday Inn bắt nguồn từ đầu những năm 1990. Khi ấy, Chủ tịch OSL (Liên minh đường sắt Thái Bình Dương) Edward Henry Harriman và các nhà tư bản lẫy lừng khác vào thời đó sử dụng các toa xe lửa được trang bị xa hoa để đi làm việc và đi nghỉ. Phần thông tin được in, đóng khung, và treo tại toa tàu dành cho các du khách được viết như sau: “[Các hành khách] … rất hài lòng về những Toa xe Cung điện, nơi cung cấp các chuyến đi sang trọng và tinh tế chưa từng có trong xã hội thời nay.”
Khi xe lửa của OSL được hoàn thành vào năm 1903, chi phí cho nó là khoảng 16,500 dollar, và có 36 bánh xe bằng thép, các bóng đèn chạy bằng gas và điện, hệ thống sưởi bằng hơi nước, và một chỗ quan sát rộng.
Hơn một thế kỷ sau, tấm ốp gỗ gụ Honduran của toa xe lửa này vẫn sáng bóng. Các tấm gỗ được chạm khắc tỉ mỉ và phủ màu phong phú, kính vát được lắp ở các cửa sổ nhỏ hình vòm, và các tấm gương trang trí mở rộng thêm không gian. Các tay nắm cửa, các ổ khóa, tay kéo, và các thiết bị chiếu sáng làm bằng đồng được thiết kế sang trọng. Phần trần hình khay úp ngược nổi bật với các chi tiết đồng uốn cong. Các cửa vào được tô điểm bằng các họa tiết trang trí hình xoắn ốc. Thậm chí tủ quần áo bên trong phòng thay đồ cũng được trang trí các thanh đồng thau và các ngăn đựng đồ bằng gỗ được chạm khắc thủ công. Vải nhung bắt mắt được dùng để bọc ghế, sofa, và băng ghế hành khách.
Ông Clyde Seely, tác giả của cuốn “Opportunity Knocked: How an Idaho Farm Boy Became a Successful Businessman and Advocate of West Yellowstone, Montana” (Cơ Hội Gõ Cửa: Một Cậu Bé Ở Nông Trại Idaho Đã Trở Thành Một Doanh Nhân Thành Đạt Và Người Đại Diện Của Miền Tây Yellowstone, Montana Như Thế Nào) và tác giả viết về lịch sử của toa xe lửa này giải thích:
“Ông Harriman đã nhận ra mỏ vàng của ngành du lịch bằng xe lửa. Ông ấy và một số người điều hành cao cấp đã ngồi quanh một chiếc bàn ở Suối Nước nóng Mammoth [tọa lạc tại lối vào phía bắc của Công viên Quốc gia Yellowstone], sau khi đến đó bằng xe ngựa. Đây là cách duy nhất để đi đến Tây Yellowstone trước khi có đường sắt, và nói rằng, ‘Hãy xây dựng nó [tuyến đường sắt].’”
Việc vận chuyển hành khách bắt đầu vào năm 1908.
Xe lửa OSL đi theo tuyến đường ray và dừng lại ở Nhà ga xe lửa Liên minh Thái Bình Dương (Union Pacific Train Depot), một trong những tòa nhà lâu đời nhất còn tồn tại ở Tây Yellowstone và nay là Bảo tàng Yellowstone.
Nghỉ hưu
Sau khi chiếc xe lửa này ngừng hoạt động vào đầu những năm 1930, chiếc xe được tặng cho một nhà quản lý đường sắt đã nghỉ hưu như một món quà. Toa xe lửa được đưa đến một khu đất ở ven thị trấn này, gỡ bỏ các bánh xe, và được đặt trên một bệ đỡ. Nó cứ ở đó — cho đến khi ông Seely tham gia vào.
Khi còn là một thiếu niên vào cuối những năm 1950, ông Seely biết được rằng những người chủ của mình, các chủ sở hữu của nhà hàng và nhà nghỉ Ba Con Gấu (Three Bear Lodge and Restaurant) ở Tây Yellowstone, đã mua lại chiếc xe lửa này. Ông đã giúp họ chuyển đổi chiếc xe lửa này thành các phòng ngủ.
Ông Seely giải thích, mặc dù chiếc xe lửa này đã không được sử dụng trong nhiều thập niên, nhưng nó vẫn ở trong tình trạng còn rất tốt. Chủ yếu là phần ngoại thất cần tu sửa, còn tất cả nội thất nguyên bản, thiết bị chiếu sáng, đồng thau, v.v. vẫn không hề suy suyển.
Năm 1970, ông Seely và vợ ông đã mua nhà nghỉ Ba Con Gấu và chiếc xe lửa này. “Trong lúc căn nhà đang được xây dựng, gia đình tôi và tôi đã sống trong chiếc xe lửa này. Bốn đứa trẻ đã ngủ trong những phòng ngủ còn tôi và vợ tôi ngủ trong phòng quan sát chính của toa xe lửa. Các con tôi yêu thích chiếc xe! Chúng tôi đã cố gắng giữ chiếc xe lửa này ở trạng thái nguyên bản nhất có thể.”
Sau đó ông Seely đã quyết định xây dựng khách sạn Holiday Inn. Suy nghĩ đầu tiên của ông là làm cho chiếc xe lửa này trở thành điểm thu hút dễ nhận thấy ở lối vào. Nhà hàng của khách sạn này được gọi là The Oregon Short Line (Tuyến Đường Sắt Ngắn Oregon). “Chủ ý của tôi là luôn luôn làm nổi bật chiếc xe lửa này.”
Ông Seely đã bán lại khách sạn này vào năm 2009 và, “thật đáng buồn,” là toa xe đi kèm với khách sạn, nhưng ông nói rằng việc sở hữu toa xe lửa này và hiểu được lịch sử của nó là “tuyệt diệu khi được là một phần của điều đó. Quả là tuyệt vời cho những ai từng đi qua và trải nghiệm cảm giác du lịch sang trọng trong những ngày đầu của đường sắt.”
Khi Đại Suy Thoái, Đệ Nhị Thế Chiến, xe hơi, và một trận động đất 7.3 độ richter vào năm 1959 cuối cùng đã chấm dứt dịch vụ chở khách bằng xe lửa đến Tây Yellowstone, phần tuyệt vời nhất của việc khám phá những gì bị quên lãng này là bạn không phải trả tiền và dễ dàng thực hiện. Chẳng có ai phát vé hoặc lập các hàng rào khi bạn ngắm nghía toa xe lửa OSL này.
Chi Lan biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
