Việc cựu TT Trump bị loại khỏi lá phiếu: Đây là những diễn tiến tiếp theo
Việc loại bỏ ông khỏi lá phiếu dường như không có hiệu lực.
Các vụ kiện pháp lý, vốn cho rằng cựu Tổng thống (TT) Donald Trump không đủ tư cách giữ chức vụ [công quyền] và do đó cần phải bị loại khỏi các cuộc bỏ phiếu sơ bộ tổng thống năm 2024 mặc dù ông là người dẫn đầu bên Đảng Cộng Hòa và là người được đề cử tiềm năng, đã, đang và sắp diễn ra ở khoảng một nửa số tiểu bang của đất nước.
Tối thứ Ba (19/12), Colorado trở thành tiểu bang đầu tiên và duy nhất ra lệnh loại bỏ cựu TT Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ với tỷ lệ 4 phiếu thuận – 3 phiếu chống tại Tòa án Tối cao Colorado.
Tuy nhiên, việc loại bỏ ông dường như không có hiệu lực.
Các thẩm phán lưu ý đến thời hạn chặt chẽ để hoàn tất các cuộc bỏ phiếu sơ bộ và việc phán quyết của họ chắc chắn sẽ bị kháng cáo, đồng thời tạm dừng lệnh có điều kiện.
Hạn chót ngày 04/01
Một tòa án địa hạt Colorado trước đó đã ra lệnh cho Đổng lý Tiểu bang Jena Griswold đưa cựu TT Trump vào cuộc bỏ phiếu với phán quyết xác định rằng ông đã “tham gia” vào một “cuộc nổi dậy” nhưng vẫn đủ tư cách tranh cử tổng thống vì Mục 3 của Tu chính án thứ 14 không áp dụng cho các tổng thống.
Thế nhưng, Tòa án Tối cao Colorado đã đảo ngược quyết định nói trên, phán quyết rằng tòa án địa hạt đã sai và ra lệnh cho đổng lý tiểu bang loại bỏ cựu TT Trump khỏi cuộc bỏ phiếu.
Tuy nhiên, lệnh đó sẽ không có hiệu lực cho đến ngày 04/01/2024 — và chỉ khi cựu TT không có hành động gì thêm.
Hạn chót để đổng lý tiểu bang chứng nhận các lá phiếu sơ bộ ở Colorado là ngày 05/01.
Lệnh này viết, “Nếu Tối cao Pháp viện được yêu cầu xem xét [vụ kiện], trước khi lệnh tạm hoãn hết hạn vào ngày 04/01/2024, thì lệnh tạm hoãn sẽ vẫn được giữ nguyên và Đổng lý Tiểu bang sẽ tiếp tục được yêu cầu ghi tên cựu TT Trump vào lá phiếu sơ bộ tổng thống năm 2024, cho đến khi nhận được bất kỳ lệnh hoặc chỉ thị nào từ Tối cao Pháp viện.”
Vụ kháng cáo sắp tới
Các phát ngôn viên của cựu TT Trump nhanh chóng thông báo ý định kháng cáo quyết định này, dưới hình thức kiến nghị để Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ xem xét ngay lập tức.
Nếu Tối cao Pháp viện thụ lý trước ngày 04/01 thì lệnh của Tòa án Tối cao Colorado sẽ không có hiệu lực và đổng lý tiểu bang sẽ giữ tên cựu TT Trump trên lá phiếu.
Điều này có nghĩa là cựu TT Trump sẽ vẫn tham gia cuộc bỏ phiếu ở Colorado, trừ phi Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ ra lệnh loại ông khỏi cuộc bỏ phiếu trước ngày 05/01.
Vấn đề được đưa ra trước Pháp viện có thể thuộc thẩm quyền xét xử của họ, vì các đại diện pháp lý của cựu TT Trump đã lập luận tại một số tòa án tiểu bang rằng các tòa án tiểu bang không có thẩm quyền xét xử vấn đề về cuộc nổi dậy và tư cách của một ứng cử viên cho cuộc bỏ phiếu tổng thống sơ bộ.
Tu chính án thứ 14 trao quyền bình đẳng và quyền công dân cho tất cả những người sinh ra và nhập tịch tại Hoa Kỳ, mở rộng các quyền này cho những người từng là nô lệ sau Nội Chiến. Mục 3 được đề cập trong các vụ kiện này được viết ra để ngăn chặn việc nhiều quân nhân vốn đã rời đi để gia nhập Liên minh miền Nam sau đó quay trở lại vị trí của họ sau cuộc Nội Chiến.
“Những người đã tuyên thệ ủng hộ Hiến Pháp của Hoa Kỳ với tư cách là một thành viên của Quốc hội, hoặc một viên chức của Hoa Kỳ, hoặc một thành viên của một cơ quan lập pháp của Tiểu bang, hoặc một viên chức hành chính hay tư pháp của bất cứ một Tiểu bang nào nhưng lại tham gia các cuộc nổi dậy hay phiến loạn chống lại Hiến Pháp hoặc trợ giúp hay úy lạo kẻ thù, thì không thể là Thượng nghị sĩ hoặc Dân biểu trong Quốc hội, hoặc đại cử tri để bầu Tổng thống và Phó Tổng thống, hoặc nhận một chức vụ nào, dân sự hay quân sự, của Hoa Kỳ hay của một Tiểu bang đó. Nhưng Quốc hội có thể với 2/3 số phiếu của mỗi Viện để bác bỏ sự không đủ tư cách nói trên.”
Các tòa án tiểu bang đã lưu ý rằng văn bản này không đặt ra định nghĩa cho “nổi dậy” hoặc “phiến loạn,” cũng như không quy định một phương pháp hoặc thủ tục nào để xác nhận việc một ứng cử viên không đủ tư cách. Các thẩm phán cũng có cách giải thích khác nhau về quy chế liên quan đến “đủ tư cách” hoặc “không đủ tư cách,” lưu ý các tiêu chuẩn khác nhau.
Điều này có nghĩa là mặc dù nhiều tòa án đã từ chối ra phán quyết về vấn đề “nổi dậy” hoặc tư cách tranh cử của cựu TT Trump, nhưng họ đã viện dẫn nhiều lý do trên phạm vi rộng, bao gồm cả thực tế rằng các cuộc bầu cử sơ bộ là công việc của đảng phái, điều này có thể khiến một vụ kiện tụng dựa trên Mục 3 trở nên khả thi trong cuộc tổng tuyển cử.
Nếu Tối cao Pháp viện thụ lý
Nếu tòa án cấp cao này chấp nhận thụ lý vụ kiện, thì điều đó có thể chấm dứt các vụ kiện tụng dựa trên Mục 3.
Giả thuyết pháp lý cho rằng cựu TT Trump không đủ tư cách giữ chức vụ theo Mục 3 của Tu chính án thứ 14 đã được các nhà hoạt động đưa ra hồi năm 2021, ngay sau vụ xâm phạm Tòa nhà Capitol vào ngày 06/01.
Tuy nhiên, vấn đề này đã không được đưa ra tòa cho đến khi chiến dịch tranh cử của cựu TT Trump được công bố trong năm nay.
Các đổng lý tiểu bang trên toàn quốc hầu như đã lùi bước trước vấn đề này, đưa ra tuyên bố công khai rằng văn phòng của họ không có thẩm quyền đưa ra những phán quyết như vậy, tuy nhiên một số đổng lý nói thêm rằng tòa án có thẩm quyền ra lệnh cho họ loại bỏ cựu TT Trump khỏi lá phiếu.
Mặc dù các khiếu nại đã được đệ trình ở khoảng một nửa số tiểu bang trên khắp đất nước, nhưng trong đó chỉ một số kiến nghị là nhận được sự hậu thuẫn của các nhóm hoạt động quốc gia như Công dân vì Đạo đức và Trách nhiệm ở Hoa Thịnh Đốn (CREW), nhóm đứng đầu vụ kiện ở Colorado, và Tự do Ngôn luận cho Người dân, tổ chức đứng đầu lý thuyết dựa trên Mục 3 và đã tiến hành các vụ kiện tương tự ở Minnesota, Michigan, và Oregon.
Điều này là do các tiểu bang có luật bầu cử khác nhau và không phải tất cả các tiểu bang đều cho phép bất kỳ cử tri nào phản đối tư cách hợp lệ của một ứng cử viên tại tòa án. Cho đến nay, luật bầu cử của Colorado là phù hợp nhất cho một vụ kiện dựa trên Mục 3, khiến ai cũng có cơ sở để đưa ra một thách thức như vậy.
Những thách thức còn lại đến từ một ứng cử viên Đảng Cộng Hòa ít triển vọng, cho rằng ông không nên bị đưa ra cạnh tranh với một ứng cử viên không đủ tư cách. Một số kiến nghị của ông đã bị bác bỏ vì không có cơ sở pháp lý. Ông John Anthony Castro đến từ Texas đã kháng cáo [phán quyết đối với] một trong nhiều đơn kiến nghị như vậy lên Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, nhưng hồi tháng Mười, tòa án cấp cao này đã bác bỏ vụ kiện này.
Tuy nhiên, ngay cả ở những tiểu bang có luật bầu cử cho phép đệ trình và xét xử những đơn kiến nghị này, hầu hết các tòa án tiểu bang đều không muốn động đến vấn đề “nổi dậy,” khẳng định rằng họ không có thẩm quyền giải thích và áp dụng Mục 3 của Tu chính án thứ 14.
Các tòa án tiếp tục thừa nhận rằng đây là lĩnh vực chưa được khám phá, có rất ít tiền lệ hướng dẫn họ về việc liệu các tiểu bang, tòa án, Quốc hội, hoặc cơ quan nào khác có nên xét xử vấn đề này hay không.
Nhưng các quyết định mà các tiểu bang đưa ra không có tính ràng buộc lẫn nhau, và việc một số tiểu bang khác bác bỏ một số vụ kiện như vậy đã không ngăn cản Colorado xét xử vấn đề liệu sự kiện ngày 06/01 có tạo thành một cuộc nổi dậy trong phiên tòa kéo dài một tuần hay không và đưa ra phán quyết.
Cuộc họp bầu ở Colorado?
Cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng Hòa ở Colorado sẽ diễn ra vào ngày 05/03/2024.
Hôm thứ Tư (20/12), Đảng Cộng Hòa Colorado cho biết họ sẽ cân nhắc chuyển từ bỏ phiếu sang hệ thống họp bầu.
Sau khi ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng Hòa Vivek Ramaswamy cam kết rút khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ ở Colorado trừ phi quyết định cấm cựu TT Trump bị đảo ngược, Đảng Cộng Hòa Colorado đã phản ứng trước bài đăng trên X của ông:
“Ông sẽ không cần phải làm vậy vì chúng tôi sẽ rút khỏi Bầu cử sơ bộ với tư cách là một Đảng và chuyển sang hệ thống họp bầu thuần túy nếu tình hình này được phép tiếp diễn như vậy.”
Thanh Nhã biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
