Bà Janet Yellen cảnh báo: Các nỗ lực phi dollar hóa sẽ tăng lên khi các quốc gia tìm kiếm các giải pháp thay thế đồng USD
Bộ trưởng Ngân khố Hoa Kỳ Janet Yellen cảnh báo, vị thế quốc tế của đồng USD trong tư cách là đồng tiền dự trữ chính đang giảm dần khi các quốc gia khác đa dạng hóa tài sản của họ.
Trong cuộc họp của Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện hôm 13/06, nhiều nhà lập pháp của Đảng Cộng Hòa và Đảng Dân Chủ đã đề ra các câu hỏi xung quanh rủi ro của chiến dịch phi USD hóa trên toàn thế giới, một xu hướng đã trở nên tăng tốc trong năm vừa qua.
Bà Yellen nhấn mạnh rằng trong khi tỷ lệ dự trữ quốc tế của đồng bạc xanh sẽ giảm dần, thì trên thị trường toàn cầu ngày nay không có lựa chọn hợp pháp nào khác có thể thay thế đồng USD.
Khi được Dân biểu Warren Davidson (Cộng Hòa-Ohio) hỏi liệu các biện pháp trừng phạt của Hoa Kỳ có thể đe dọa uy thế của đồng USD trong các giao dịch toàn cầu hay không, bà Yellen thừa nhận rằng những hình phạt kinh tế và tài chính này là những yếu tố góp phần khiến ngày càng nhiều quốc gia tìm đến các biện pháp thay thế đồng USD. Nhưng đồng thời, lại “không quốc gia nào có thể bắt chước” vai trò của đồng USD trong hệ thống tài chính toàn cầu. Bà lưu ý, thực tế này áp dụng cho cả Trung Quốc.
“Và đó là vì chúng ta có các thị trường tài chính mở có tính thanh khoản cao, pháp quyền mạnh mẽ và không có các biện pháp kiểm soát vốn, điều mà không quốc gia nào có thể bắt chước,” bà Yellen nói với ủy ban Hạ viện. “Sẽ không dễ dàng để bất kỳ quốc gia nào tìm ra cách tránh đồng USD.”
Bà Yellen cũng đã bác bỏ khẳng định rằng có lẽ chính phủ liên bang nên xem xét lại hoặc giảm bớt việc sử dụng các biện pháp trừng phạt. Dân biểu Vicente Gonzalez (Dân Chủ-Texas) đã ám chỉ đến các quốc gia đồng minh khác nhau, như Pháp, đang tham gia vào các giao dịch không dùng đồng USD.
Cựu lãnh đạo Cục Dự trữ Liên bang cho biết: “Tôi muốn nói rằng hầu như không có cách né tránh có ý nghĩa nào đối với hầu hết các quốc gia sử dụng đồng USD làm đồng tiền dự trữ.”
Trung Quốc đã hoàn thành thương vụ mua khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) đầu tiên bằng đồng nhân dân tệ vào tháng Ba. Giao dịch này được thực hiện giữa TotalEnergies của Pháp và Tổng công ty Dầu khí Hải Dương Trung Quốc (CNOOC), với 65,000 tấn LNG có nguồn gốc từ Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE).
Rốt cuộc, Hoa Thịnh Đốn cũng nên lường trước rằng ưu thế của đồng USD vẫn sẽ giảm dần trong tương lai.
“Chúng ta nên kỳ vọng tỷ lệ của các tài sản khác trong quỹ dự trữ của các quốc gia sẽ tăng dần theo thời gian — một mong muốn tự nhiên để đa dạng hóa,” bà Yellen nói. “Nhưng đồng USD vẫn là tài sản dự trữ vượt trội.”
Theo dữ liệu về Cấu trúc Dự trữ Ngoại hối Chính thức (COFER) của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), thì đồng USD vẫn chiếm khoảng 58% dự trữ ngoại hối vào cuối năm 2022. Đồng tiền thay thế gần nhất tiếp theo là đồng euro, chiếm khoảng ⅕.
Trong câu chuyện phi USD hóa mới nhất, Reuters đã đưa tin hôm 12/06 rằng Pakistan đã thanh toán cho dầu thô giảm giá của Nga bằng đồng nhân dân tệ của Trung Quốc. Đây là giao dịch giữa chính phủ với chính phủ đầu tiên của Pakistan với Moscow, liên quan đến 100,000 tấn dầu thô, với 45,000 tấn cập cảng Karachi trong tuần này (12-18/06).
Pakistan hiện đang chật vật trong tình trạng sụp đổ kinh tế.
Đây là diễn biến bổ sung mới nhất cho nhiều diễn biến khác nhau liên quan đến việc chống đồng USD trong năm ngoái (2022). Đầu năm nay, Brazil và Trung Quốc đã công bố một thỏa thuận mới để thanh toán thương mại bằng đồng nhân dân tệ và đồng real. Năm 2022, Trung Quốc và Saudi Arabia được cho là đã đàm phán để thanh toán tiền bán dầu thô cho Trung Quốc bằng đồng nhân dân tệ.
Bất chấp các sự kiện này, Goldman Sachs cho rằng việc ngôi vương của đồng USD bị truất phế là một “câu chuyện khó xảy ra.”
“Theo quan điểm của chúng tôi, việc phi USD hóa đặt ra ít rủi ro thay đổi trật tự tiền tệ toàn cầu trong tương lai gần, nhưng chúng tôi cũng thừa nhận rằng đó có thể là một phần của một xu hướng kéo dài hàng thập niên,” ông Candice Tse, người đứng đầu toàn cầu về các giải pháp tư vấn chiến lược tại Goldman Sachs, viết trong một ghi chú. “Nếu như có bất cứ điều gì như thế xảy ra, thì chúng tôi có kỳ vọng ít hơn rằng một ứng cử viên mới sẽ vượt qua đồng USD để trở thành đồng tiền dự trữ của thế giới và kỳ vọng nhiều hơn rằng nhiều loại tiền tệ khác sẽ tăng tỷ lệ dự trữ, như đã xảy ra trong hai thập niên qua. Cho đến khi đó, chúng tôi tin rằng việc phi USD hóa sẽ vẫn là một nhan đề phổ biến nhưng là một câu chuyện khó xảy ra.”
Vàng và nhân dân tệ
Trong vài năm qua, mục tiêu của Bắc Kinh là quốc tế hóa đồng nhân dân tệ và giảm sự phụ thuộc vào đồng USD.
Mặc dù đồng nhân dân tệ đã trở nên phổ biến hơn trong các giao dịch xuyên biên giới, nhưng đồng nhân dân tệ chỉ chiếm 7% khối lượng giao dịch ngoại hối trên toàn thế giới, so với tỷ trọng khoảng 80% của đồng USD. Hơn nữa, đồng nhân dân tệ chiếm 2.3% các khoản thanh toán SWIFT (Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu). Để so sánh, đồng USD và đồng euro lần lượt chiếm 43% và 32%.
Đồng thời, một tài sản khác đang bắt đầu đe dọa quyền bá chủ của đồng USD: vàng.
Dữ liệu của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho thấy các ngân hàng trung ương đã mua hơn 1,100 tấn kim loại màu vàng này vào năm 2022, lượng mua vào ròng lớn nhất kể từ năm 1950. Xu hướng này tiếp tục kéo dài sang năm 2023, khi dự trữ vàng của các ngân hàng trung ương tăng thêm 52 tấn trong tháng Hai.
Trung Quốc là một trong những nước dẫn đầu trong việc mua vàng quốc tế và đã tích lũy được một khối tài sản đáng kể để phòng bị cho chiến tranh. Không rõ Bắc Kinh sở hữu bao nhiêu vàng vì nhiều công ty khai thác lớn đều thuộc sở hữu nhà nước.
Ông Marshall Billingslea, một thành viên cao cấp tại Viện Hudson, nghi ngờ rằng tổng lượng vàng nắm giữ quốc gia của Trung Quốc cao hơn nhiều so với con số chính thức cho thấy. Nếu Trung Quốc duy trì dự trữ vàng lớn hơn so với ước tính quốc tế, thì rủi ro chính là “họ có thể bắt đầu phát hành các hợp đồng nhân dân tệ có giá trị danh nghĩa bằng vàng, được bảo đảm bằng vàng,” ông nói với Tiểu ban Hạ viện về An ninh Quốc gia, Tài chính Bất hợp pháp, và Tổ chức Tài chính Quốc tế hôm 07/06.
Ông Billingslea cho biết: “Điều đó sẽ thúc đẩy hơn nữa tham vọng của họ trong việc giới thiệu đồng nhân dân tệ ra trường thế giới.”
Nợ Mỹ mà Trung Quốc nắm giữ
Tại một thời điểm trong phiên điều trần của Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện, bà Yellen được chỉ thị yêu cầu Bộ Ngân khố và Cục Dự trữ Liên bang bắt đầu chuẩn bị cho một kịch bản tiềm năng là Trung Quốc bán phá giá 859 tỷ USD trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ.
Bà Yellen thừa nhận rằng Hoa Kỳ hiện “đang không tham gia vào các hành động cụ thể để giải quyết một rủi ro như vậy.”
Dân biểu Andy Barr (Cộng Hòa-Kentucky) cho biết: “Tôi khuyến nghị Bộ Ngân khố chuẩn bị sẵn sàng cho kịch bản đó.”
Theo dữ liệu của Bộ Ngân khố, Trung Quốc đã giảm dần lượng nắm giữ công khố phiếu Mỹ trong năm qua, giảm khoảng 17% kể từ tháng 01/2022.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
