Bà Judy Shelton: Fed chỉ có thể ‘bóp nghẹt nền kinh tế’ với cách tiếp cận ‘bất chấp tất cả’
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell và các quan chức ngân hàng trung ương Hoa Kỳ đã thực hiện một cuộc thập tự chinh để điều hướng nền kinh tế Hoa Kỳ từ mức lạm phát cao trong 40 năm đến việc đạt được một cú hạ cánh nhẹ nhàng và ngăn chặn suy thoái.
Liệu Fed có thể đạt được mục tiêu rõ ràng là khó khăn này không?
Nhà kinh tế Judy Shelton, một thành viên cao cấp tại Viện Độc lập và là ứng viên hội đồng quản trị của Fed trong chính phủ ông Trump, cho biết trong một cuộc phỏng vấn đề cập tới nhiều chủ đề với The Epoch Times rằng nếu thành tích của ngân hàng trung ương là bất kỳ kim chỉ nam nào, thì Fed “không phải là toàn năng.”
Bà Shelton nói rằng sẽ rất khó để tiên lượng những tác động lâu dài của việc tăng lãi suất chuẩn của Fed lên mức trung lập sau khi gây ảnh hưởng to lớn đến nền kinh tế trong hai năm qua.
Bà nói: “Tôi nghĩ cũng rất khó để nói đâu sẽ là tác động và đâu sẽ là thời điểm tác động của việc tăng lãi suất đến mức họ làm tắc nghẽn hoạt động kinh tế thực tế. Có sự khác biệt lớn khi nói tiền đến từ việc đầu cơ vào tiền có thể tạo ra thu nhập, so với tăng trưởng GDP phản ánh sự gia tăng mức hàng hóa và dịch vụ sẵn có.”
Bà Shelton lưu ý rằng một rào cản chính mà Fed sẽ cần phải vượt qua là có mức lãi suất thực tế cao hơn tỷ lệ lạm phát. Ngoài ra, tỷ lệ trung lập — một tỷ lệ không hỗ trợ cũng không hạn chế tăng trưởng kinh tế — sẽ cần phải cao hơn mức mà các quan chức dự báo về các phép đo giá cả vào cuối năm, dù đó là chỉ số giá tiêu dùng hay chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân.
Bà cho biết, “Nếu Fed đang xem xét việc đẩy lãi suất huy động vốn của Fed lên 2.4 hoặc 2.5%, nhưng lạm phát đang tăng cao hơn mức giả sử là 1%, thì quý vị vẫn đang sử dụng lãi suất hiệu quả như một biện pháp kích thích theo quan điểm của nhà kinh tế Keynes.”
“Fed sẽ phải chủ động giải quyết vấn đề đó. Tôi không nghĩ họ sẽ làm như vậy.”
Nhưng theo cựu giám đốc điều hành Hoa Kỳ cho Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu, cách tiếp cận “bất chấp tất cả” của tổ chức này để chống lại lạm phát “không phải là một giải pháp đáng ngưỡng mộ.”
Tháng trước, ông Powell đã thừa nhận tại một cuộc họp báo sau Ủy ban Thị trường Mở Liên bang rằng khi Fed đạt lãi suất trung tính vào khoảng cuối năm, Fed có thể thắt chặt chính sách hơn nữa “nếu điều đó trở nên phù hợp.” Điều này sẽ làm cho chi phí đi vay đắt hơn, và nó cũng sẽ kìm hãm tăng trưởng kinh tế.
Thị trường tài chính đang định giá với lãi suất chuẩn cao tới 3.5% vào giữa năm tới, mặc dù Chủ tịch James Bullard của St. Louis Fed Bank đã nhiều lần cho biết ông muốn đạt mức 3.5% vào cuối năm nay. Nếu Fed đẩy nhanh tốc độ hành động tăng lãi suất, đó sẽ là mức lãi suất cao nhất trong khoảng 15 năm.
FOMC ấn định tỷ giá sẽ tổ chức cuộc họp chính sách kéo dài hai ngày tiếp theo vào cuối tháng này; nhiều người dự kiến rằng các quan chức sẽ bỏ phiếu để thông qua mức tăng 50 điểm cơ bản.
Bà Shelton cho biết, ngoài việc người tiêu dùng mất hơn 8% sức mua mỗi năm, lãi suất cao hơn cũng sẽ gây ra căng thẳng tài chính cho nhiều gia đình có mức nợ lớn hơn.
Đó là lý do tại sao bà tin rằng việc cho phép một nhóm nhỏ người xác định giá vốn là sai lầm, cho rằng có thể đã đến lúc áp dụng cách tiếp cận lãi suất theo định hướng thị trường hơn.
Bà nói, “Tôi nghĩ rằng chúng ta cần đưa các lực lượng thị trường vào việc xác định giá vốn, tức là lãi suất trên cơ sở cung và cầu, và có một cách tiếp cận hữu cơ hơn để điều chỉnh mức tiền mặt và tín dụng phù hợp với nhu cầu của một nền kinh tế sản xuất.”
Cải cách tiền tệ căn bản
Nhìn chung, bà Shelton không cho rằng Fed đã làm tốt công việc kể từ khi đại dịch virus corona bùng phát. Nhưng trong khi việc sai lầm về lạm phát đã gây tổn hại nghiêm trọng đến danh tiếng của họ, thì việc Fed đã biến thành “nhân tố quá lớn trong việc xác định kết quả kinh tế” mới là vấn đề.
Bà Shelton nói: “Tôi nghĩ rằng họ đã khai triển giải pháp cứu trợ vào tháng 03/2020. Tại Ủy ban Thị trường Mở Liên bang, tôi tin rằng họ đã không hiểu sự cần thiết phải đưa nền kinh tế quay trở lại. Tôi nghĩ Fed là một nhân tố quá lớn trong việc xác định kết quả kinh tế. Tôi nghĩ rằng tổ chức này đang tạo ra quá nhiều ảnh hưởng đến thị trường tài chính.”
Sau khi cố gắng kiểm soát cung tiền bằng cách điều chỉnh lãi suất, biện pháp duy nhất của ngân hàng trung ương trong việc quản lý ổn định giá cả “là bóp nghẹt nền kinh tế”.
Trong một môi trường mà nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng Fed đã phá hủy uy tín của mình khi tuyên bố trong gần một năm rằng lạm phát sẽ là “nhất thời”, liệu đã đến lúc thay đổi chính sách tiền tệ?
Bà Shelton không hề đắn đo về sự ủng hộ của bà đối với những cải cách tiền tệ căn bản.
Vào tháng 04/2019, bà đã viết một bài báo trên The Wall Street Journal có nhan đề “Trường hợp Thay đổi Chế độ Tiền tệ”, trong đó bà lập luận rằng phải “hoàn toàn thận trọng khi đặt câu hỏi về tính không thể sai lầm của Cục Dự trữ Liên bang trong việc điều chỉnh nguồn cung tiền cho nhu cầu của nền kinh tế.”
Nhiều năm sau, bà vẫn kêu gọi cho sự thay đổi căn bản tại Fed.
“Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể đang đạt đến một điểm mà mọi người không hài lòng với cách mà Fed đã phát triển thành việc kiểm soát nền kinh tế đến mức mà họ có thể sẵn sàng xem xét điều gì đó theo hướng đã được đề nghị và thông qua tại Hạ viện vào năm 2015, đó là cần phải có một ủy ban tiền tệ để thực sự đánh giá các chế độ tiền tệ thay thế.”
“Tôi thực sự nghĩ rằng ngân hàng trung ương có thể đã hết vai trò. Tôi nghĩ rằng chúng ta đang chứng kiến các công cụ mà Fed sử dụng hiện đang gây tổn hại cho hoạt động kinh tế hiệu quả.”
Ông Andrew Moran đưa tin về kinh doanh, kinh tế, và tài chính. Ông từng là một nhà văn và phóng viên trong hơn một thập niên ở Toronto, với các bài viết trên Liberty Nation, Digital Journal, và Career Addict. Ông cũng là tác giả của cuốn sách “The War on Cash” (“Cuộc Chiến Tiền Mặt”).
