Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ đến Bắc Kinh khi ĐCSTQ đang nỗ lực cứu nền kinh tế của mình
Hôm 27/08, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Gina Raimondo đã đến Bắc Kinh, bắt đầu cuộc đàm phán ba ngày với các quan chức cao cấp của Trung Quốc, những người đang vật lộn với một nền kinh tế đang trì trệ.
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, bà Raimondo đã được chào đón bởi Vụ trưởng thuộc Bộ Thương mại Trung Quốc Lý Phong (Li Feng) và Đại sứ Hoa Kỳ Nick Burns tại Phi trường Quốc tế Thủ đô Bắc Kinh.
Bà Raimondo là quan chức thứ tư trong nội các của ông Biden đến thăm Bắc Kinh trong ba tháng qua sau Ngoại trưởng Antony Blinken, Bộ trưởng Ngân khố Janet Yellen, và đặc phái viên về khí hậu John Kerry.
Các nhà quan sát bên ngoài kỳ vọng chế độ cộng sản sẽ thân thiện hơn với bà Raimondo so với những vị khách Hoa Kỳ trước đây, đặc biệt là ông Blinken, người nhận được sự chào đón thầm lặng ở Bắc Kinh và yêu cầu lớn nhất của ông – nối lại đường dây nóng quân sự – đã bị từ chối.
Hôm 26/08, trong khi bà bộ trưởng thương mại đang trên đường tới Bắc Kinh, ông Tô Tử Vân (Su Tzu-yun), một nhà phân tích cao cấp tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Quốc gia do chính phủ Đài Loan tài trợ, nói với The Epoch Times rằng Trung Quốc đang gửi những thông điệp nồng hậu dành cho bà Raimondo khi chính quyền này vật lộn với nền kinh tế đang trì trệ.
“Thị trường chứng khoán sẽ tiếp tục sụt giảm, quả bom hẹn giờ trong lĩnh vực địa ốc có thể nổ bất cứ lúc nào, tỷ lệ thất nghiệp [của thanh niên] ở mức cao kỷ lục, và các nhà đầu tư ngoại quốc đang rời bỏ Trung Quốc,” ông nói. “Tình hình kinh tế trong nước rất bất lợi.”
Nhưng nền kinh tế ốm yếu này là “do chính ĐCSTQ [Đảng Cộng sản Trung Quốc] tạo ra,” ông Tô lưu ý.
Dưới thời lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình, Trung Quốc đã cập nhật luật chống gián điệp, vốn mở rộng định nghĩa về gián điệp đối với “tất cả các tài liệu, dữ liệu, vật liệu, hoặc những thứ liên quan đến an ninh và lợi ích quốc gia.” Luật có từ ngữ mơ hồ này, không nêu rõ những gì thuộc về an ninh quốc gia, mang đến nhiều thách thức hơn cho các doanh nghiệp trên toàn cầu sau vài cuộc đột kích và bắt giữ khiến các nhà đầu tư lo sợ.
Chính quyền này đã phạt công ty thẩm định của Hoa Kỳ Mintz 1.5 triệu USD trong một cuộc trấn áp an ninh sau khi cảnh sát đột kích văn phòng tại Bắc Kinh của công ty này và bắt giữ 5 nhân viên địa phương của họ hồi tháng Ba.
Nỗ lực phản gián mới nhất, vốn tạo ra một môi trường xã hội thù địch hơn bằng cách khuyến khích công dân ở Trung Quốc do thám lẫn nhau, kết hợp với đội ngũ lãnh đạo kinh tế hàng đầu do ông Tập lựa chọn dựa trên lòng trung thành chính trị thay vì kinh nghiệm, đang có “tác động tai hại đến Sự phát triển kinh tế của Trung Quốc,” ông Tô cho biết.
Đối mặt với nền kinh tế yếu ớt, “Trung Quốc hiện muốn Hoa Kỳ, cũng như Liên minh Âu Châu, giúp đỡ,” ông nói.
Chủ nghĩa hoài nghi
Trước chuyến đi này, bộ của bà Raimondo đã loại 27 tổ chức Trung Quốc ra khỏi “danh sách chưa được xác minh,” danh sách này hạn chế các công ty được nhận hàng xuất cảng công nghệ nhạy cảm của Hoa Kỳ.
Hành động này được chính quyền Trung Quốc hoan nghênh.
“Điều này cho thấy hai bên có thể giải quyết những mối lo ngại cụ thể thông qua việc trao đổi dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau,” ông Uông Văn Bân, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao của Bắc Kinh, cho biết trong cuộc họp báo thường nhật hôm 22/08.
Ông Lý Cường, thủ tướng mới của Trung Quốc, người giám sát nền kinh tế, cũng tặng một cành ô liu trong cuộc gặp với phái đoàn của Hội đồng Doanh nghiệp Hoa Kỳ-Trung Quốc tại Bắc Kinh.
“Trung Quốc sẽ sẵn sàng hợp tác với Hoa Kỳ để thực hiện trách nhiệm của mình với tư cách là những nước lớn, cùng duy trì các quy tắc thương mại quốc tế, và bảo đảm sự ổn định của các chuỗi cung ứng và công nghiệp toàn cầu,” ông Lý nói tại cuộc họp hôm 21/08, theo tóm tắt từ hãng truyền thông nhà nước ĐCSTQ Tân Hoa Xã.
Tuy nhiên, các nhà phân tích nghi ngờ liệu chính quyền Trung Quốc có thể hiện thiện chí bằng bất kỳ thay đổi chính sách nào hay không.
Ông Song Guo-Cheng, một nhà nghiên cứu tại Viện Quan hệ Quốc tế của Đại học Quốc lập Chính trị (National Chengchi University) ở Đài Loan, nói với The Epoch Times, “Tôi không nghĩ Đảng Cộng sản Trung Quốc có thể đưa ra một phản ứng hiệu quả trước yêu cầu của Hoa Kỳ.”
Ông cho biết sự hoài nghi đó xuất phát từ việc chính quyền Trung Quốc không thực hiện đúng lời hứa mở rộng mua hàng hóa và dịch vụ của Hoa Kỳ theo thỏa thuận thương mại giai đoạn một được ký hồi tháng 01/2020, khiến không thể đặt ra mốc thời gian cho thỏa thuận giai đoạn hai.
“ĐCSTQ đã không phản hồi dưới bất kỳ hình thức thiện chí nào,” ông Song cho biết. “Đó là lý do tại sao cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung chưa kết thúc.”
Trong khi Bộ Thương mại tuyên bố rằng bà Raimondo đang mong muốn “các cuộc thảo luận mang tính xây dựng” với các quan chức cao cấp của Trung Quốc về các vấn đề liên quan đến quan hệ thương mại song phương, những thách thức mà các doanh nghiệp Hoa Kỳ phải đối mặt, và các lĩnh vực hợp tác tiềm năng, thì các nhà phân tích lại không thấy nhiều hy vọng để chấm dứt vòng xoáy căng thẳng Mỹ – Trung.
“Tôi rất tiêu cực và bi quan về ĐCSTQ,” ông Song cho hay. “Tôi không thấy bất kỳ hành động cụ thể nào mà ĐCSTQ muốn thực hiện để giảm bớt căng thẳng trong quan hệ thương mại Mỹ-Trung.”
Hoa Kỳ nuôi dưỡng ĐCSTQ
Trong khi đó, các quan chức tiền nhiệm và đương nhiệm của Hoa Kỳ cảnh báo rằng chính quyền Trung Quốc không có ý định thay đổi các chính sách như ép buộc chuyển giao công nghệ và trợ cấp nhà nước đã dẫn đến các biện pháp kiểm soát xuất cảng hiện tại của Hoa Kỳ.
Trước khi bà Raimondo tới Bắc Kinh, Chủ tịch Ủy ban Đặc biệt về Trung Quốc của Hạ viện Mike Gallagher (Cộng Hòa-Wisconsin), cùng với một nhóm các thành viên Đảng Cộng Hòa, đã thúc giục bà thắt chặt kiểm soát xuất cảng đối với ĐCSTQ.
“Thực tế là Đảng Cộng sản Trung Quốc không nên có bất kỳ tiếng nói nào trong các quyết định của chúng ta về kiểm soát xuất cảng,” ông Gallagher nói với The Epoch Times. “Chúng tôi có những lo ngại an ninh quốc gia chính đáng về việc công nghệ của Mỹ sẽ đến Trung Quốc để giúp tăng cường nạn diệt chủng đang diễn ra” ở Tân Cương và giúp hoàn thiện một “nhà nước giám sát toàn trị kiểu Orwell.”
Bà Nazak Nikakhtar, một cựu quan chức cao cấp của Bộ Thương mại Hoa Kỳ, cho biết ĐCSTQ đã ban hành một loạt các luật và chỉ thị, chẳng hạn như các luật an ninh quốc gia và luật trừng phạt chống ngoại quốc để buộc các công ty phải tuân thủ những yêu cầu của chính quyền này về việc giao nộp các công nghệ nhạy cảm của họ.
“Trung Quốc là một nền kinh tế phi thị trường. Nền kinh tế của nước này không dựa trên các nguyên tắc cơ bản của thị trường,” bà nói tại một hội thảo trực tuyến được tổ chức hôm 22/08 bởi Ủy ban về Mối nguy hiểm Hiện tại: Trung Quốc. “ĐCSTQ cũng quyết định cách thức hoạt động của các doanh nghiệp Mỹ đang kinh doanh ở đó. Mọi doanh nghiệp quan trọng ở Trung Quốc đều có thành viên ĐCSTQ tham gia. Họ quyết định cách thức hoạt động của công ty.”
“Vì vậy, khi chúng ta nói về kiểm soát xuất cảng, chuyển giao công nghệ, hãy để tôi làm rõ rằng Trung Quốc không quan tâm đến việc tuân theo các quy tắc hoặc lệnh cấm của chúng ta.”
Hàng thập niên hợp tác với ĐCSTQ đã cho phép vốn và công nghệ của Hoa Kỳ củng cố cho chính quyền cộng sản.
Trích dẫn một báo cáo hồi tháng Ba của Viện Chính sách Chiến lược Úc, bà Nikakhtar cho biết nhờ vào việc trộm cắp và chuyển giao công nghệ từ Hoa Kỳ, Trung Quốc hiện dẫn đầu thế giới về 37 trong số 44 công nghệ, bao gồm các lĩnh vực quan trọng như không gian, trí tuệ nhân tạo (AI), và công nghệ lượng tử.
“Điều này rất nguy hiểm,” bà nói.
Bà Nikakhtar cho biết công nghệ tiên tiến và tiền bạc không giúp gì nhiều cho người dân Trung Quốc. Thay vào đó, điều này tạo điều kiện cho ĐCSTQ tăng cường đàn áp người dân của mình và phát triển quân đội.
“GDP của Trung Quốc cao thứ hai trên thế giới; tổng thu nhập quốc dân của một người làm công ăn lương bình thường là một trong những mức thấp nhất trên thế giới. Điều đó có nghĩa là gì?” bà nói.
“Điều đó có nghĩa là mọi thứ chúng ta mua từ Trung Quốc, mỗi khi chúng ta cho phép Trung Quốc phát triển và xây dựng lớn hơn, thì dòng vốn của chúng ta sẽ không đến tay người làm công ăn lương, sẽ không đến các công ty, mà [đang] đi thẳng vào túi của ĐCSTQ đang sử dụng những đồng dollar của chúng ta để tài trợ cho tội diệt chủng và tài trợ cho [quân đội của họ].”
Cựu chiến lược gia trưởng của Tòa Bạch Ốc Steve Bannon cho biết chính Hoa Kỳ đã cho phép ĐCSTQ nắm quyền vào năm 1949 và duy trì quyền kiểm soát vào năm 1989 sau khi chế độ này điều xe tăng và quân đội đàn áp hàng ngàn sinh viên biểu tình ủng hộ dân chủ tại Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh.
Ông Bannon nói: “Bây giờ, cách duy nhất họ có thể tồn tại là giới tinh anh của Mỹ ở Wall Street, trong ngành công nghệ, trong tầng lớp chính trị của chúng ta, để cứu vãn ông ta khỏi tình thế khó khăn lần thứ ba.”
Bản tin có sự đóng góp của Lạc Á và Eva Fu
Cẩm An biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
