Những điểm chính từ cuộc tranh luận trước Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ trong vụ kiện thách thức lá phiếu của cựu TT Trump
Những rủi ro rất cao.
Hôm 08/02, Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đã xét xử một vụ kiện quan trọng xung quanh việc liệu một tòa án tiểu bang có thể hoàn toàn loại bỏ được các ứng cử viên tổng thống khỏi các cuộc bầu cử vì họ bị cáo buộc tham gia một cuộc nổi dậy hay không.
Phán quyết này có thể sẽ mang tính lịch sử ở chỗ phán quyết có thể đưa ra một cách giải thích mới về một lĩnh vực pháp luật tương đối chưa được kiểm chứng. Chỉ riêng lập luận trực tiếp đã nêu ra một loạt các vấn đề quan trọng thuộc về Hiến Pháp đối với đất nước đồng thời cũng cho thấy khuynh hướng của các thẩm phán về các vấn đề pháp lý chính.
Dưới đây là một số điểm chính rút ra từ phiên xét xử hôm 08/02:
1. Cử tri Colorado đã khiến vụ kiện phải đối mặt với một trận chiến quá đáng và khó khăn
Lập luận trực tiếp cho thấy rằng thật khó cho các cử tri Colorado trong việc thách thức cựu Tổng thống Trump để có được một phán quyết của Tối cao Pháp viện có lợi cho họ. Những bình luận của các thẩm phán cho thấy họ nghĩ rằng nhiều rào cản pháp lý quan trọng phải được xóa bỏ để tòa án này xác nhận phán quyết của Colorado về việc tước tư cách tham gia cuộc bỏ phiếu.
Mặc dù các nghi vấn của họ có xu hướng tập trung vào sự cân bằng giữa quyền lực của tiểu bang và liên bang, nhưng họ nghi ngờ nhiều khía cạnh trong vụ kiện của cử tri này. Sự nghi ngờ đó bao gồm việc liệu Tổng thống Trump có phải là “một viên chức của Hoa Kỳ” theo Mục 3 hay không, liệu ông có nhận được thủ tục tố tụng chính đáng đầy đủ hay không, một phán quyết trao quyền cho các tiểu bang sẽ có giá trị thực tế thế nào, và liệu lập luận của các cử tri có mâu thuẫn với các khía cạnh khác của Hiến Pháp hay không.
Thẩm phán Sonia Sotomayor dường như đồng cảm nhất với phán quyết của Tòa án Tối cao Colorado. Bà nói với ông Jonathan Mitchell, người đại diện cho Tổng thống Trump, rằng “có rất nhiều ví dụ về các tiểu bang dựa vào Mục 3 để tước tư cách nắm giữ chức vụ của tiểu bang đối những người nổi dậy, và về cơ bản ông nói với chúng tôi rằng ông muốn chúng tôi đi thêm hai bước … Ông muốn chúng tôi nói rằng nguyên tắc tự thực thi không có nghĩa như những gì nó thường mang nghĩa.”
“Tự thực thi” là nói đến khái niệm rằng các tòa án có thể thực thi Mục 3 mà không có hướng dẫn trước từ Quốc hội.
“Hiện giờ ông muốn chúng tôi nói điều đó có nghĩa là Quốc hội phải cho phép các tiểu bang hoặc yêu cầu các tiểu bang ngăn những người nổi dậy nắm giữ chức vụ … và vì vậy đây là một đặc ân hoàn toàn theo cách rất hiếm, có phải vậy không?”
Mặc dù ông Mitchell phải đối mặt với các câu hỏi sắc sảo từ các thẩm phán khác, nhưng sự hoài nghi của Pháp viện dường như sâu sắc hơn khi đáp lại ông Murray.
Nhiều lần trong quá trình đặt câu hỏi, các thẩm phán thể hiện sự ngờ vực khi đáp lại những lập luận mà ông đưa ra. Chẳng hạn, Thẩm phán Ketanji-Brown Jackson có vẻ hoài nghi khi hỏi ông Murray về sự mơ hồ trong Mục 3: “Vậy, hãy để tôi nói như thế này, quan điểm của ông là không có sự mơ hồ nào — với việc có một danh sách và không có ‘tổng thống’ trong đó, với việc có một lịch sử cho thấy rằng họ đã được tập trung vào các mối quan tâm cục bộ ở miền Nam, với cuộc trao đổi này mà trong đó các nhà lập pháp thực sự thảo luận về những gì trông có vẻ như một sự mơ hồ, thì ông đang nói rằng không có sự mơ hồ trong Mục 3?”
Thẩm phán Jackson cũng nói những gì “thực sự … gây bận tâm” với bà là Mục 3 đã liệt kê nhiều loại viên chức có thể không đủ tư cách, nhưng không bao gồm tổng thống. Vài thẩm phán — các Thẩm phán Neil Gorsuch, Clarence Thomas, và Samuel Alito — nói rằng ông Murray không trả lời câu hỏi của họ.
“Tôi sẽ không nói lại lần nữa, vì vậy hãy cố gắng trả lời câu hỏi,” Thẩm phán Gorsuch nói, có vẻ thất vọng. Ông đã hỏi ông Murray rằng liệu một viên chức liên bang cấp thấp hơn sẽ có đủ lý do chính đáng cho việc không tuân theo Tổng thống Trump trong thời gian tại vị còn lại của ông sau ngày 06/01/2021. Quan điểm của ông Murray là Tổng thống Trump ngày hôm đó đã tự làm cho mình không đủ tư cách, nhưng một số loại thủ tục là cần thiết để xác nhận việc không đủ tư cách đó.
2. Pháp viện lo ngại các tiểu bang sẽ có quá nhiều quyền lực trong các cuộc bầu cử quốc gia
Mối lo ngại trên hết trong các thẩm phán Tối cao Pháp viện dường như là quan điểm của ông Murray sẽ cấp cho các tiểu bang bao nhiêu quyền lực và liệu điều đó có phù hợp với lịch sử phát triển của Tu chính án thứ 14 hay không.
“Tôi nghĩ rằng câu hỏi mà ông phải đối mặt là tại sao một tiểu bang có thể quyết định ai trở thành Tổng thống Hoa Kỳ,” Thẩm phán Elena Kagan nói với ông Murray.
Các thẩm phán dường như hoài nghi Quốc hội có ý định trao cho các tiểu bang nhiều quyền lực sau Nội Chiến như ông Murray ám chỉ. Chẳng hạn, Thẩm phán Thomas đã thúc giục ông Murray trả lời về việc có bất kỳ ví dụ cùng thời nào từ sau khi Nội Chiến mà các tiểu bang tước tư cách ứng cử của các ứng cử viên cấp quốc gia hay không. Chánh án John Roberts sau đó cho rằng mục đích của Tu chính án thứ 14 là để hạn chế quyền lực của tiểu bang.
“Tôi muốn phần nào xem xét câu hỏi của Thẩm phán Thomas một cách khách quan. Ý tôi là, toàn bộ luận điểm của Tu chính án thứ 14 là hạn chế quyền lực của tiểu bang, đúng không?” ông hỏi.
“Các tiểu bang không được tước đặc quyền miễn trừ, họ sẽ không tước đoạt tài sản của người dân mà không theo thủ tục pháp lý chính đáng, họ sẽ không từ chối sự bảo vệ bình đẳng. Và mặt khác, tu chính án này tăng cường quyền lực liên bang theo Mục 5. Quốc hội có quyền thực thi mục này. Vì vậy, đấy sẽ là nơi cuối cùng mà ông tìm kiếm thẩm quyền cho các tiểu bang, kể cả Liên minh miền Nam, để thực thi — được ủy quyền hoàn toàn để thực thi tiến trình bầu cử tổng thống ư? Điều đó — đó dường như là một quan điểm đang — tuyên chiến với toàn bộ mục đích của Tu chính án thứ 14 và hoàn toàn không liên quan đến lịch sử.”
3. Các sự kiện của ngày 06/1 dường như ít quan trọng hơn các câu hỏi pháp lý xung quanh thuật ngữ và chủ chương theo thể chế liên bang của Hiến Pháp
Các sự kiện của ngày 06/01 cuối cùng là điều dẫn tới vụ kiện của Colorado và làm nền tảng cho nhiều thẩm phán tiểu bang quyết định rằng Tổng thống Trump đã tham gia một cuộc nổi dậy.
Hôm 08/02, Tối cao Pháp viện có vẻ ít quan tâm đến việc tranh luận về tính chất của vụ việc ngày 06/01. Thay vào đó, các thẩm phán dường như tập trung vào ý nghĩa của việc xác nhận các quyết định khác nhau của tiểu bang rằng một ứng cử viên quả thực đã tham gia vào một cuộc nổi dậy.
Thẩm phán Alito nêu ra rằng tu chính án này khác ở chỗ nó không quy định động cơ cá nhân của hành động — như các tu chính án khác, mà có thể được các tòa án trực tiếp thực thi.
Ông đã hỏi Tổng Biện lý Colorado Shannon Stevenson, người đại diện cho Đổng lý Jena Griswold, rằng liệu một phán quyết về nổi dậy của một tiểu bang có tạo ra “hiệu ứng phân tầng” hay không.
“[Phán quyết] đó có thể có hiệu ứng phân tầng không, và do đó, phán quyết của một tòa án ở một tiểu bang — phán quyết của chỉ một thẩm phán mà những lần tuyên án căn cứ trên sự thực của ông được tôn trọng, có thể là một thẩm phán xét xử được dân cử, có khả năng có ảnh hưởng to lớn đến các ứng cử viên ra tranh cử tổng thống trên cả nước?” ông hỏi.
Thẩm phán Bret Kavanaugh cũng tự hỏi tòa án phải làm gì với thực tế là Tổng thống Trump đã bị buộc tội bằng đạo luật liên bang cấm nổi dậy.
Khi đặt câu hỏi về quyền lực tiểu bang, Thẩm phán Kavanaugh dường như cũng lo ngại rằng một tòa án tiểu bang như của Colorado có thể theo đuổi việc tước tư cách ứng cử mà không cần thủ tục pháp lý chính đáng. Ông đã dẫn lời Thẩm phán Colorado Carlos Samour chỉ trích tòa án địa hạt Colorado, nói rằng “những gì diễn ra trong vụ kiện này đáng tiếc là đã không đáp ứng được những yêu cầu theo thủ tục pháp lý chính đáng.”
4. Pháp viện phải đối mặt với ‘rủi ro rất cao’
Trong khi trao đổi với ông Murray, Thẩm phán Amy Coney Barrett cho rằng Pháp viện phải đối mặt với “rủi ro rất cao” trong vụ kiện này. Những bình luận của bà được đưa ra trong bối cảnh thảo luận với ông Murray về việc Pháp viện có thể can thiệp sâu tới mức nào vào các phán quyết thực tế của một tòa án tiểu bang về một điều gì đó giống như xảy ra một cuộc nổi dậy.
“Trong bối cảnh này, vốn là có rủi ro rất cao, nếu chúng tôi xem xét lại các sự kiện về cơ bản là từ đầu thì ông muốn tất cả chúng tôi chỉ xem video được lược bớt và sau đó đưa ra phán quyết mà không có bất kỳ sự tôn trọng nào với hoặc hướng dẫn nào từ tuyên án thực tế của tòa án cấp dưới? Đó là không bình thường,” bà nói.
Phán quyết định của Pháp viện có thể ảnh hưởng bao nhiêu đến các tiểu bang dao động về các cuộc bầu cử tổng thống trong tương lai. Vụ kiện này cũng đang diễn ra vào thời điểm Pháp viện đang phải đối mặt với sự tín nhiệm thấp lịch sử và những lời kêu gọi cải tổ.
Nếu không có sự giải thích dứt khoát về tu chính án này, thì các thẩm phán có thể trả lại vấn đề này cho các tiểu bang hoặc cho Quốc hội — cả hai nơi này có thể không đưa ra được câu trả lời nhanh chóng và đồng nhất. Chánh án Roberts, tại một thời điểm, nói với ông Mitchell rằng khá là không chắc chắn rằng Quốc hội sẽ có đa số hai phần ba số phiếu cần thiết để đưa ra luật theo Mục 3.
Một trong nhiều bản tóm tắt từ thân hữu của Tòa án đệ trình lên Pháp viện được một số học giả luật, trong đó có cựu Tổng Biện lý Ohio Edward Foley, soạn thảo. Các tác giả lo lắng rằng nếu Tối cao Pháp viện chuyển việc này cho Quốc hội thay vì đưa ra một ý kiến quyết định, thì có thể dẫn đến bạo lực chính trị. Họ suy đoán rằng Quốc hội sẽ thực sự làm mất hiệu lực các cuộc bầu cử của người Mỹ có thể dẫn đến một kịch bản tương tự như vụ xâm phạm Tòa nhà Quốc hội ngày 06/01/2021.
Cả Thẩm phán Jackson và Chánh án Roberts đều lo lắng về việc thiếu sự đồng nhất giữa các tiểu bang nếu Pháp viện cho phép các tiểu bang đưa ra quyết định của riêng mình về việc không đủ tư cách theo Mục 3. Chẳng hạn, Chánh án Roberts dự đoán chỉ một số ít tiểu bang có thể quyết định các cuộc bầu cử tổng thống do các thủ tục khác nhau trong các tiểu bang khác nhau.
“Nếu luận điểm của Colorado được giữ nguyên, thì chắc chắn sẽ có các thủ tục tố tụng về việc không đủ tư cách cho phía bên kia,” ông nói. “Và một số trong số những tiểu bang đó sẽ thành công. Một số trong số họ sẽ có các tiêu chuẩn khác nhau về bằng chứng. Một số trong số họ sẽ có các quy tắc khác nhau về bằng chứng. Có lẽ báo cáo của Thượng viện sẽ không được chấp nhận. Ở những tiểu bang khác bởi vì đó là tin đồn.”
Cẩm An biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
