Nỗ lực chặn cựu TT Trump xuất hiện trên lá phiếu ở New Hampshire không nhận được sự ủng hộ của GOP
Nỗ lực của thành viên Đảng Cộng Hòa Bryant “Corky” Messner nhằm cấm cựu Tổng thống (TT) Donald Trump tham gia cuộc bỏ phiếu sơ bộ năm 2024 ở New Hampshire đang không nhận được sự ủng hộ từ các nhà lãnh đạo Đảng Cộng Hòa hàng đầu của tiểu bang này.
Ông Messner khẳng định cựu Tổng thống Trump bị loại khỏi cuộc tranh cử tổng thống năm 2024 dựa trên Tu chính án thứ 14 của Hiến Pháp Hoa Kỳ. Mục 3 của Tu chính án này, được ban hành sau Nội chiến, cấm công dân giữ chức vụ nếu họ tham gia vào “cuộc nổi dậy hoặc nổi loạn” chống lại Hoa Kỳ “hoặc viện trợ hoặc giúp đỡ kẻ thù của Hoa Kỳ.”
Ông Messner, người từng giành được đề cử của Đảng Cộng Hòa vào Thượng viện Hoa Kỳ năm 2020 một phần nhờ sự ủng hộ của cựu Tổng thống Trump, đang xem xét một con đường pháp lý để ngăn cản cựu tổng thống trở thành ứng cử viên tổng thống năm 2024 của Đảng Cộng Hòa. Tuy nhiên, các quan chức Đảng Cộng Hòa ở tiểu bang này đang né tránh nỗ lực ngăn chặn cựu Tổng thống Trump của ông Messner.
Thống đốc thuộc Đảng Cộng Hòa của New Hampshire Chris Sununu, một người lớn tiếng chỉ trích cựu Tổng thống Trump, nói rõ rằng ông sẽ không liên quan đến vấn đề này.
Phát ngôn viên của ông Sununu nói với Fox News trong một tuyên bố, “Thống đốc lần đầu tiên nghe nói về nỗ lực này vào cuối tuần. Thống đốc sẽ không thực hiện bất kỳ nỗ lực hoặc trợ giúp bất kỳ nỗ lực nào để ngăn cản bất kỳ ai xuất hiện trên lá phiếu.”
“Ông không lên tiếng và không liên quan gì đến hành động của ông Messner … Miễn là ông ấy (ông Trump) tuân theo các quy tắc giống như tất cả các ứng cử viên khác, thì Thống đốc cho rằng việc cựu tổng thống xuất hiện trên lá phiếu sẽ không có vấn đề gì.”
Ông Messner đã gặp Đổng lý Tiểu bang thuộc Đảng Cộng Hòa của New Hampshire, ông Dave Scanlan, người chịu trách nhiệm giám sát các cuộc bầu cử ở tiểu bang này.
Trong một thông cáo báo chí hôm 29/08, Tổng chưởng lý thuộc Đảng Cộng Hòa John M. Formella và ông Scanlan nói rằng cả hai văn phòng của họ đều “không đưa ra bất kỳ quan điểm nào về khả năng áp dụng Mục 3 của Tu chính án thứ 14 của Hiến Pháp Hoa Kỳ cho kỳ bầu cử tổng thống sắp tới.”
Văn phòng của ông Scanlan đã yêu cầu văn phòng của ông Formella tư vấn cho họ “về ý nghĩa” của Mục 3 và “khả năng áp dụng” của điều khoản này cho cuộc bầu cử năm 2024. “Văn phòng Tổng chưởng lý hiện đang xem xét cẩn thận các vấn đề pháp lý liên quan.”
Ông Chris Ager, Chủ tịch Đảng Cộng Hòa của tiểu bang này, đã gọi ông Messner là một “người bạn” có những ý kiến và phán đoán mà ông tôn trọng. “Nhưng tôi hoàn toàn không đồng ý với ông ấy về vấn đề này,” ông nói, theo Fox News.
“Tôi đã liên lạc với Đổng lý Tiểu bang Scanlan và tôi tin tưởng rằng tất cả những người hiện tại được liệt kê là ứng cử viên tổng thống—tôi rất tin tưởng rằng tất cả họ, nếu họ ghi danh tham gia—sẽ có tên trên lá phiếu của chúng tôi.”
Tranh luận pháp lý về khả năng đủ tư cách của cựu TT Trump
Một số học giả pháp lý cho rằng Tu chính án thứ 14 có thể được sử dụng để ngăn chặn nỗ lực tái tranh cử của cựu Tổng thống Trump vào năm 2024.
Trong một bài báo gần đây trên Tạp chí Luật của Đại học Pennsylvania, một nhóm các học giả bảo tồn truyền thống lập luận rằng Mục 3 của Tu chính án thứ 14 “loại cựu Tổng thống Donald Trump, và có thể là nhiều người khác, vì họ tham gia vào nỗ lực hủy bỏ kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.”
Những học giả này nhấn mạnh rằng Mục 3 là “có hiệu lực ngay lập tức” và có thể truất quyền ngay tức thì khỏi chức vụ công mà không cần Quốc hội phải thực hiện thêm bất kỳ hành động nào.
Họ cho biết Mục 3 cũng “thay thế” nhiều quy tắc hợp hiến khác trong trường hợp có xung đột với chúng, bao gồm cả điều khoản về thủ tục tố tụng hợp pháp và cả các điều khoản về quyền tự do ngôn luận của Tu chính án thứ Nhất, đồng thời nói thêm rằng mục này vẫn là một phần “có thể thi hành” của Hiến Pháp mà không chỉ giới hạn trong thời kỳ Nội chiến.
Tuy nhiên, một số người đã chỉ ra rằng việc sử dụng Tu chính án thứ 14 để ngăn chặn nỗ lực tái tranh cử của cựu Tổng thống Trump có thể không khả thi.
Trong một thư thông báo hôm 14/08, chuyên gia pháp lý Alan Dershowitz nói rằng việc “diễn giải công bằng” về lịch sử của Tu chính án thứ 14 sẽ làm rõ rằng luật này “là để áp dụng cho những người đã phục vụ cho phe Liên minh miền Nam trong Nội chiến.”
“Luật này không được tạo ra với mục đích trở thành một điều khoản chung trao quyền cho một đảng để loại bỏ ứng cử viên hàng đầu của đảng kia trong bất kỳ cuộc bầu cử nào trong tương lai.”
“Nếu việc loại bỏ tư cách được coi là một quy tắc chung áp dụng cho tất cả các cuộc bầu cử trong tương lai, thì cần thiết phải chỉ định người ra quyết định phù hợp, các thủ tục, và tiêu chí để đưa ra một quyết định quan trọng như vậy.”
Tuy nhiên, ông cho biết luật pháp không quy định cơ chế như vậy để xác định liệu một ứng cử viên có bị loại hay không. Ông Dershiowitz cảnh báo rằng nếu cựu Tổng thống Trump bị bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào có liên quan đến Đảng Dân Chủ loại bỏ tư cách tranh cử năm 2024 và sự việc đó không được Tối cao Pháp viện giải quyết, thì “sẽ xảy ra một cuộc khủng hoảng Hiến Pháp.”
“Hiến Pháp nêu rõ những tiêu chuẩn hạn chế để đủ tư cách làm tổng thống. Ngoài những tiêu chí trung lập đó, thì quyết định nên được đưa ra bởi cử tri, những người được tự do xem xét việc ứng cử viên tham gia vào các hoạt động mà họ không đồng ý,” ông nói.
Trong một cuộc phỏng vấn với CBS hồi năm 2021, Thượng nghị sĩ Dick Durbin (Dân Chủ), người đã bỏ phiếu kết tội cựu Tổng thống Trump trong nỗ lực đàn hặc sau vụ việc ngày 06/01, cũng đã đặt ra nghi ngờ về việc sử dụng Tu chính án thứ 14 đối với cựu tổng thống.
Ông nói: “Bởi vì Tu chính án thứ 14 không quy định rõ ràng về cách quý vị xác định xem ai đó có tham gia vào một cuộc nổi dậy hay không. Nếu họ đã bị kết án về tội đó tại tòa án, thì tôi có thể hiểu việc quý vị có thể sử dụng nó như một căn cứ để cấm mọi người tranh cử.”
“Nhưng có một câu hỏi thực sự nghiêm túc, nếu như việc kết án đó không được thực hiện, thì liệu Quốc hội có thể đưa ra kết luận, hay Thượng viện có thể kết luận rằng họ phạm tội nổi dậy hay không và liệu kết luận đó có đủ thẩm quyền hay không. Vì vậy, vấn đề này chưa được giải quyết.”
Cẩm An biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
