Sau khi khiến Hồng Kông tê liệt, Bắc Kinh muốn biến đảo Hải Nam thành một cảng thương mại tự do
Vào tháng Sáu năm ngoái (2020), trong khi thúc đẩy Luật An ninh Quốc gia ở Hồng Kông, Trung Quốc đã công bố kế hoạch tổng thể để xây dựng Hải Nam, tỉnh đảo phía nam của nước này, trở thành một cảng thương mại tự do vào năm 2025.
Các nhà chức trách địa phương gần đây đã công bố một bản báo cáo tiến độ, tuyên bố rằng khuôn khổ thể chế cho hệ thống cảng thương mại tự do “căn bản đã được thiết lập,” và Hải Nam sẽ trở thành một Hồng Kông khác khi các cơ sở trở nên “hoàn thiện hơn.”
Cảng thương mại tự do Hải Nam phải ‘trung thành với chủ nghĩa xã hội’
Khi công bố kế hoạch tổng thể tại một cuộc họp báo vào ngày 08/06/2020, ông Lưu Tứ Quý (Liu Cigui), Tổng Bí thư của Hải Nam, đã nhấn mạnh rằng không giống như nhiều cảng thương mại tự do hiện có trên thế giới theo hệ thống tư bản, cảng Hải Nam sẽ nằm dưới quyền “hệ thống chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc.”
Ông Lưu nói: “Từ bất kỳ góc độ ý thức hệ nào, chúng tôi sẽ không cho phép bất kỳ phong trào nào gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia hoặc cản trở việc xây dựng chủ nghĩa xã hội của [Trung Quốc].”
Hải Nam không thể trở thành một Hồng Kông khác
Giới chức Trung Cộng cũng đã xây dựng 60 chính sách quan trọng để thu hút đầu tư ngoại quốc. Tuy nhiên, các chuyên gia Trung Quốc đã chỉ ra rằng kế hoạch biến Hải Nam thành một Hồng Kông khác của nhà cầm quyền này chỉ là một ý nghĩ viển vông.
Nhà bình luận các vấn đề thời sự Lưu Nhuệ Thiệu (Liu Ruishao) nói với The Epoch Times rằng Trung Cộng đang lặp lại những sai lầm trong quá khứ.
Ông Lưu nói rằng, “Cảng Thương mại Tự do Hải Nam thực ra không khác nhiều so với các khu thương mại tự do mà Bắc Kinh quảng bá trong quá khứ. Ở một nơi thiếu pháp quyền, hầu như không thể phát triển một cảng thương mại tự do. Điều gì đã xảy ra với Khu Thương mại Tự do Thượng Hải và Thâm Quyến?”
Ông Frank Xie, giáo sư quản trị kinh doanh tại Đại học South Carolina-Aiken, nói rằng Cảng Thương mại Tự do Hải Nam là một trò đùa vì cảng này không có vị thế để tái tạo sự thành công mà Hồng Kông đã trải qua trước khi thuộc địa cũ này của Anh Quốc bị Bắc Kinh đàn áp.
Trong một cuộc phỏng vấn với The Epoch Times, Giáo sư Xie đã chỉ ra rằng các chính sách thương mại của Hải Nam về căn bản phù hợp với các chính sách của Hồng Kông, chẳng hạn như không đánh thuế đối với hàng hóa xuất cảng hoặc nhập cảng. Tuy nhiên, để một cảng thương mại tự do thành công cần nhiều yếu tố hơn là chỉ có mức thuế quan bằng 0.
Ông nói rằng, “Hồng Kông thành công vì Hồng Kông đã từng có một hệ thống luật pháp được thiết lập tốt. Đặc khu hành chính đặc biệt (SAR) này đã từng được hưởng quyền tự do ngôn luận và độc lập tư pháp, đây là một hệ thống xã hội rất thành công do Anh Quốc để lại. Trung Cộng về căn bản đã phá hủy Hồng Kông, phá hủy địa vị là một thương cảng tự do. Và bây giờ họ có kế hoạch xây dựng một cảng thương mại tự do khác [ở Hải Nam]. Đó chẳng phải là một trò đùa sao?”
Theo Giáo sư Xie, Hải Nam sẽ bị tách khỏi phần còn lại của đất nước, đồng nghĩa với việc cư dân của các tỉnh khác sẽ phải làm thủ tục hải quan để vào đảo. Tuy nhiên, ông cho rằng bất chấp sự tách biệt này, vẫn có một số vấn đề với kế hoạch của Trung Cộng biến Hải Nam thành một khu thương mại tự do.
“Thể loại hệ thống luật pháp nào sẽ được thông qua ở Hải Nam? Ai sẽ phân xử nếu có tranh chấp pháp lý? Hải Nam có quyền trọng tài độc lập không? Nếu có một tranh chấp đang chờ có phán quyết tại Tòa án tối cao Hải Nam, liệu tòa án tối cao địa phương có tiếng nói cuối cùng hay có thể tiếp tục đưa vụ kiện lên Tòa án tối cao Trung Quốc? Nếu điều sau là đúng, Hải Nam vẫn là một tỉnh của Trung Quốc, không phải là một cảng tự do,” Giáo sư Xie nói.
Giáo sư Xie cũng cho biết một vấn đề tiềm ẩn khác là tiền tệ.
Ông hỏi rằng, “Nếu các sản phẩm từ khắp nơi trên thế giới có thể được xuất nhập cảng tự do, thì nên sử dụng loại tiền tệ nào để giao dịch?”
Giáo sư Xie nói: “Nếu đồng nhân dân tệ của Trung Quốc được sử dụng và được phép tự do chuyển đổi sang các loại tiền tệ khác, Hải Nam sẽ trở thành thiên đường rửa tiền cho các quan chức cao cấp của Trung Cộng.”
“Trong trường hợp đó, đồng nhân dân tệ sẽ bị mất giá nhanh chóng và đáng kể. Tỷ giá hối đoái hiện tại của đồng USD so với đồng nhân dân tệ của Trung Quốc là khoảng 1:6. Nhưng chúng ta có thể thấy đồng nhân dân tệ giảm giá đến 1:30 hoặc thậm chí 1:60. Ông nói thêm, Trung Quốc sẽ phải áp dụng hai tỷ giá hối đoái và một hệ thống “dual-track system”, [theo đó chính phủ kiểm soát các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế đồng thời cho phép doanh nghiệp tư nhân kiểm soát có giới hạn đối với các lĩnh vực khác.]
Giáo sư Xie chỉ ra rằng những người ra quyết định liên quan rất thiếu hiểu biết khi họ cố gắng tái tạo sự thành công của Hồng Kông ở Hải Nam mà không hiểu điều gì đã khiến Hồng Kông thành công như vậy.
Tóm lại, Giáo sư Xie nói rằng, “Điều kiện tiên quyết quan trọng đối với sự thịnh vượng của Hồng Kông là một hệ thống tư pháp độc lập, bao gồm một hệ thống pháp luật công bằng dành cho thương mại. Trung Cộng không hiểu rõ về thực tế căn bản này, và cũng không sẵn sàng công nhận điều này. Họ cho rằng một khu vực thương mại tự do cũng đơn giản như việc giảm thuế quan. Tôi có thể nói rằng họ đang mơ mộng và nói những điều vô nghĩa.”
Do Winnie Han và Rona Rui thực hiện
Nguyễn Lê biên dịch
Xem thêm:
