Lối sống giúp đường ruột khỏe mạnh và giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng
Bác sĩ Trung Y Hồ Nãi Văn hướng dẫn cách bảo vệ đường tiêu hoá và phòng ung thư đại trực tràng nhờ chú ý đến nguyên nhân thường bị bỏ quên: táo bón mạn tính
Theo khuyến cáo của Cục Phòng và Kiểm soát Bệnh Hoa Kỳ thì nên thường xuyên tầm soát ung thư đại trực tràng từ tuổi 45. Tuy nhiên ung thư đại trực tràng vẫn là loại ung thư phổ biến thứ ba tại Hoa Kỳ.
Trong những năm gần đây, tỷ lệ bị ung thư đại trực tràng trong những người dưới 50 tuổi đã gia tăng. Trong xã hội bận rộn, mọi người thường hay ăn ở bên ngoài, ăn nhiều đồ dầu mỡ và cay, chứa các chất bảo quản và gây nghiện, đồng thời cũng nhiễm những thuốc trừ sâu độc hại.
Cách ăn uống sai lầm và lối sống bận rộn khiến việc chăm sóc bản thân hàng ngày trở nên khó khăn, thường dẫn đến thời điểm đi ngoài không đều, từ đó gây táo bón. Thói quen xấu này cuối cùng có thể dẫn đến ung thư đại trực tràng.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ ước tính sẽ có 106,970 ca ung thư đại tràng và 46,050 ca ung thư trực tràng mới vào năm 2023, với 52,550 người tử vong vì căn bệnh này. Tổ chức Y tế Thế Giới tuyên bố rằng trên toàn thế giới, ung thư đại trực tràng là nguyên nhân ung thư gây tử vong đứng hàng thứ hai, với gần 1 triệu ca tử vong hàng năm.
Táo bón kéo dài-một nguyên nhân gây ung thư đường ruột
Ruột già, từ đoạn đầu đến đoạn cuối, bao gồm manh tràng, đại tràng lên, đại tràng ngang, đại tràng xuống, đại tràng sigma và trực tràng.
Trực tràng và đại tràng sigma dễ bị ung thư nhất so với các phần khác của đại trực tràng. Khi bị táo bón kéo dài, các chất độc trong phân tích tụ gần hậu môn có thể được ruột tái hấp thu và ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu. Nếu không được đào thải ra ngoài thường xuyên, phân trở nên khô cứng và khó đi ngoài.
Vậy Trung y giải quyết táo bón như thế nào?
Giải quyết táo bón bằng Trung Y
Y văn Trung Quốc cổ xưa ghi nhận rằng nhu động ruột bị đình trệ càng lâu thì việc bài tiết càng trở nên khó khăn. Bởi vì trực tràng có dạng ống nên khi co thắt sẽ trở nên hẹp, khiến phân khó đi qua hơn.
Sau đây là hai phương pháp điều trị táo bón từ quan điểm của đơn thuốc bổ hoặc đơn thuốc nhuận tràng.
Đơn thuốc bổ
- Tăng dịch thang
Mục đích của nước sắc này là làm tăng hàm lượng nước trong ruột và dạ dày, đồng thời làm ẩm phân khô để có thể thải ra ngoài dễ dàng hơn.
- Đương quy
Đương quy là một loại thảo dược có đặc tính làm ẩm, cung cấp độ ẩm để hỗ trợ phân di chuyển. Tôi đã từng gặp một bệnh nhân bị táo bón và đề nghị ăn khoảng 37g (10 đồng cân) bạch chỉ mỗi ngày. Chẳng mấy chốc, cô đã phục hồi nhu động ruột trơn tru. Bệnh nhân đặc biệt này cũng từng trải qua nhiều năm cố gắng thụ thai không thành công, nhưng ngay sau đó đã có thai vì cây đương quy cũng hỗ trợ điều trị các biến chứng phụ khoa.
- Hạt gai dầu, hạt tía tô
Nếu bệnh nhân lớn tuổi hoặc trẻ em không có sức để đại tiện, rất có thể là do suy nhược. Hạt gai dầu hoặc hạt tía tô là những loại thuốc phổ biến của Trung Quốc được sử dụng để bôi trơn ruột giúp đại tiện dễ dàng.
Đơn thuốc nhuận tràng
“Thương Hàn Luận” ghi lại ba phương thuốc nhuận tràng quan trọng nhất là Đại thừa khí thang, Tiểu thừa khí thang và Điều vị thừa khí thang.
Lưu ý rằng tất cả chúng đều có dòng chữ “Thừa khí (tăng khí)”, bởi vì khí (năng lượng sống) lưu thông kém được coi là nguyên nhân chính khiến phân không di chuyển trơn tru.
Mặc dù đại hoàng là một thành phần trong cả ba đơn thuốc nhưng được chuẩn bị khác nhau trong từng đơn:
Trong Tiểu thừa khí thang, đại hoàng “thô” được dùng để điều trị táo bón tích tụ trong hậu môn vì theo Trung Y, nó có thể di chuyển đến tận “phần dưới của cơ thể”.
Thuốc sắc của Điều vị thừa khí thang là để điều hòa khí trong dạ dày và trợ giúp cho việc đại tiện, dùng đại hoàng “ngâm rượu” được cho là có thể đi đến “chỗ cao nhất trên cơ thể”.
Trong trường hợp của Đại thừa khí thang, đại hoàng được “rửa trong rượu”, để điều chỉnh toàn bộ dạ dày.
Vì vậy, ba bài thuốc này phối hợp với nhau có thể trị táo bón từ phần cao đến phần thấp của cơ thể và toàn bộ dạ dày.
Thói quen phòng ngừa ung thư đại trực tràng
Một thói quen quan trọng cần trau dồi để ngăn ngừa ung thư đại trực tràng là tập thể dục. Tập thể dục hàng ngày có thể giúp thúc đẩy nhu động đường tiêu hóa.
Thần y Hoa Đà đã ví von thế này: “Bản lề cửa xoay thường xuyên thì không bị sâu mọt, nước chảy thì luôn trong sạch.” Ở đây, ông đang đề cập đến các cơ của chúng ta vốn có rất nhiều hoạt động bên trong dạ dày. Vì vậy, khi nhu động ruột tốt, việc đi ngoài sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.
Cháo ý dĩ
Ý dĩ có tác dụng “tiêu ẩm”. Đối với những bệnh nhân bị táo bón hoặc ung thư đại trực tràng có thể trạng “đàm nhiệt,” ý dĩ có thể giúp giải quyết tình trạng này và phục hồi sức khỏe đường ruột.
Cháo ý dĩ có tác dụng hỗ trợ đường ruột, có thể thêm ít đường phèn hoặc muối theo sở thích khẩu vị riêng. Tuy nhiên, trong trường hợp táo bón, vì ý dĩ có bản chất là thuốc lợi tiểu, nên thêm nước sắc tăng dịch thang (rễ Địa Hoàng, Huyền Sâm và Mạch Môn) vào cháo để tăng độ ẩm cho đường ruột. Nấu cháo với nước sắc này sẽ giúp đảo ngược tác dụng lợi tiểu của ý dĩ và dưỡng ẩm đường ruột.
*Một số loại thảo mộc được đề cập trong bài viết này có thể không quen thuộc nhưng thường có bán ở các siêu thị Á Châu.
Đại Hải biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times
