Nghiên cứu: Bệnh Alzheimer có thể lây truyền trong một số trường hợp
Các phát hiện cung cấp bằng chứng đầu tiên bệnh Alzheimer có thể lây truyền giữa người với người thông qua protein prion.
Một nghiên cứu mới gây ngạc nhiên cho thấy bệnh Alzheimer có thể lây truyền từ người này sang người khác, nhưng không theo cách như bạn nghĩ.
Các nhà khoa học đã xác định được một số bệnh nhân có khả năng bị bệnh Alzheimer qua một phương pháp điều trị hiện đã ngừng sử dụng liên quan đến hormone tăng trưởng của con người được chiết xuất từ não tử thi. Mặc dù những phát hiện này không có nghĩa là bệnh Alzheimer có thể lây truyền như bệnh cảm lạnh thông thường nhưng lại cung cấp bằng chứng đầu tiên cho thấy trong những trường hợp hiếm gặp, căn bệnh này có thể lây truyền giữa người với người.
Tại sao việc điều trị bằng hormone bị cấm?
Nghiên cứu này được công bố tuần này trên tập san Nature Medicine, có thể ảnh hưởng sâu rộng đến nghiên cứu về bệnh Alzheimer ở cả quá khứ và tương lai.
[Mặc dù] hiện tại đã bị cấm, nhưng quy trình sử dụng hormone tăng trưởng ở người này đã từng là liệu pháp phổ biến cho trẻ em bị thiếu hụt hormone. Từ năm 1959 đến 1985, gần 1,900 bệnh nhân ở Vương quốc Anh đã được điều trị bằng hormone tăng trưởng có nguồn gốc từ tử thi. Ngoài ra, từ năm 1963 đến năm 1983, khoảng 7,700 trẻ em ở Mỹ và 27,000 trẻ em trên toàn thế giới đã được điều trị bằng phương pháp này.
Trên toàn cầu, hơn 200 trường hợp bị bệnh Creutzfeldt-Jakob có liên quan đến thủ thuật này. Bệnh Creutzfeldt-Jakob xảy ra khi prion (một loại protein lệch tâm), khiến các protein bình thường trong não cuộn xoắn một cách bất thường và gây tổn thương [các hệ thống cơ thể]. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, các bệnh về prion như Creutzfeldt-Jakob [thường] tiến triển nhanh chóng và luôn gây tử vong.
Hormon tăng trưởng tổng hợp của con người đã được dùng để điều trị các vấn đề về tăng trưởng trong gần bốn thập niên.
Tiến sĩ Richard Oakley, phó giám đốc nghiên cứu và đổi mới tại Hiệp hội Alzheimer cho biết trong một tuyên bố, “Vì phương pháp này không được sử dụng kể từ năm 1985, không có lý do gì gây lo ngại cho sức khỏe của người dân nói chung. Ngày nay, bệnh nhân nhận các chất thay thế tổng hợp đã được chấp thuận về độ an toàn và không gây nguy cơ lây truyền bệnh.”
Protein Prion bị cho là nguyên nhân gây bệnh Alzheimer có thể lây truyền
Theo nghiên cứu, nguyên nhân chính [làm lây lan Alzheimer] là prion. Prion (protein gây ra các bệnh thoái hóa thần kinh gây tử vong bằng cách khiến các protein não bình thường cuộn xoắn thành các hình dạng bất thường) hoạt động như các hạt tập hợp lại với nhau tạo thành rễ của các sợi dài, cuối cùng tạo thành mảng bám. Quá trình này phản ánh cách các protein amyloid-beta và tau nhân lên và lan rộng trong não của bệnh nhân Alzheimer.
Trước đây, các nhà nghiên cứu đã phân tích não của những người qua đời vì bệnh Creutzfeldt-Jakob sau khi điều trị bằng hormone tăng trưởng có nguồn gốc từ tử thi. Mặc dù não của họ có dấu hiệu của bệnh Alzheimer nhưng vẫn chưa rõ liệu người đó có các triệu chứng hay không. Nghiên cứu riêng biệt cho thấy bệnh Alzheimer cũng có thể lây lan qua quá trình gieo hạt prion tương tự, nhưng lý thuyết này vẫn chưa được chứng minh cho đến nay.
Trong nghiên cứu mới này, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra não của 8 người đã điều trị bằng hormone từ tử thi nhưng không phát triển bệnh Creutzfeldt-Jakob. Nghiên cứu lưu ý rằng họ không có tiền sử gia đình bị sa sút trí tuệ hoặc bệnh Alzheimer khởi phát sớm.
Năm trong số tám bệnh nhân có dấu hiệu của sa sút trí tuệ khởi phát sớm, với các triệu chứng bắt đầu ở độ tuổi 38-55. Phân tích sâu hơn về não và tủy sống của bệnh nhân đã cung cấp đủ bằng chứng cho thấy hai bệnh nhân khác có thể bị bệnh Alzheimer.
Nghiên cứu lưu ý rằng dạng bệnh Alzheimer do điều trị này là do việc điều trị y tế như thủ thuật sử dụng hormone tăng trưởng ở người, khác với bệnh Alzheimer ngẫu nhiên và di truyền. Bệnh nhân bị bệnh Alzheimer do điều trị thường khởi phát bệnh sớm, nhưng các triệu chứng nhận thức của họ có xu hướng tiến triển chậm trong hơn một thập niên hoặc hơn.
Điều này có ý nghĩa gì đối với người dân nói chung?
Ông Andrew Doig, giáo sư hóa sinh tại Đại học Manchester và chuyên về bệnh Alzheimer, cho biết, “Mặc dù loại bệnh Alzheimer mới này rất được giới khoa học quan tâm vì điều này cho thấy cách lây lan mới của căn bệnh này, nhưng không có lý do gì để lo sợ, vì cách thức gây ra căn bệnh này đã bị dừng lại từ hơn 40 năm trước. Việc truyền bệnh từ não người này sang não người khác theo cách này sẽ không bao giờ xảy ra nữa.”
Bởi vì căn bệnh này về cơ bản có thể được “truyền” từ não người này sang não người khác, nên những phát hiện này sẽ thúc đẩy sự xem xét sâu hơn về ý nghĩa sức khỏe cộng đồng và việc ngăn ngừa bệnh Alzheimer do điều trị. Ví dụ, điều này có thể bao gồm việc khử trùng thận trọng hơn đối với các dụng cụ phẫu thuật.
Bà Susan Kohlhaas, giám đốc điều hành nghiên cứu và quan hệ đối tác tại Alzheimer’s Research UK, cho biết, “Điều quan trọng cần nhấn mạnh là đây là trường hợp duy nhất được ghi nhận về sự lây truyền bệnh Alzheimer giữa người với người. Không có bằng chứng nào cho thấy dạng bệnh này có thể lây truyền qua bất kỳ con đường nào khác như các hoạt động hàng ngày hoặc các thủ thuật y tế thông thường.”
Vân Hi biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
