Cục Dự trữ Liên bang tăng lãi suất thêm 25 điểm căn bản, để ngỏ khả năng tạm dừng thắt chặt
Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đã tăng lãi suất thêm 25 điểm căn bản, nâng lãi suất quỹ liên bang chuẩn lên khoảng 5–5.25%, mức cao nhất kể từ tháng 09/2007.
Theo một tuyên bố từ Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), cuộc bỏ phiếu tăng lãi suất thêm một phần tư điểm căn bản đã được đồng thuận.
Hầu hết các thị trường đã định giá theo một đợt tăng lãi suất, vì vậy các nhà đầu tư đặt trọng tâm nhiều hơn vào định hướng tương lai hơn là bản thân quyết định chính sách tháng Năm này.
Tuyên bố sau cuộc họp đã để ngỏ khả năng tạm dừng tăng lãi suất, nếu loại trừ câu nói sau: “Ủy ban dự đoán rằng việc thắt chặt chính sách hơn nữa có thể là phù hợp.”
Fed cho biết, “Khi xác định mức độ thắt chặt chính sách hơn nữa, vốn có thể là phù hợp để giảm lạm phát xuống 2% theo thời gian, Ủy ban sẽ tính đến mức độ thắt chặt chính sách tiền tệ tích lũy từ trước đến nay, độ trễ mà chính sách tiền tệ ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế và lạm phát, và sự phát triển kinh tế tài chính.”
Các thị trường tương lai hiện đang cho thấy các nhà giao dịch đang định giá theo một đợt tạm dừng tăng lãi suất tại cuộc họp FOMC tháng Sáu và sau đó là một đợt cắt giảm vào tháng Chín.
Về lĩnh vực ngân hàng, Fed tái khẳng định rằng “hệ thống ngân hàng lành mạnh và kiên cường,” đồng thời cho biết thêm rằng các điều kiện tín dụng thắt chặt hơn “có thể sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế, việc tuyển dụng, và lạm phát.”
“Mức độ của những tác động này vẫn là chưa chắc chắn,” tuyên bố sau cuộc họp của FOMC cho biết.
“Hoạt động kinh tế mở rộng với tốc độ khiêm tốn trong quý đầu tiên,” FOMC cho biết. “Việc làm tăng mạnh trong những tháng gần đây và tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp. Lạm phát vẫn ở mức cao.”
Cổ phiếu đã tăng nhẹ sau thông báo của Fed, với các chỉ số chuẩn hàng đầu tăng khoảng 0.2%. Tuy nhiên, trong cuộc họp báo sau cuộc họp FOMC của Chủ tịch Jerome Powell, cổ phiếu đã chuyển biến tiêu cực do lo ngại về lãi suất tăng cao.
“Chúng ta đang ở đây, sâu trong chu kỳ tăng lãi suất này, nơi chúng ta hiện không có giải pháp khả thi, khi cân nhắc giữa rủi ro lạm phát cao và một thảm họa ngân hàng mà chúng ta đã đang trải qua,” ông Ken Mahoney, Giám đốc điều hành của Mahoney Asset, cho biết trong một ghi chú. “Chúng tôi biết họ sẽ tăng lãi suất cho đến khi họ phá vỡ điều gì đó, và họ chắc chắn đã phá vỡ lĩnh vực ngân hàng khu vực.”
Lạm phát, suy thoái, và bất ổn ngân hàng
Mặc dù các nhà đầu tư đã kỳ vọng có một đợt cắt giảm lãi suất, nhưng ông Powell nói với các phóng viên tại cuộc họp báo sau cuộc họp của FOMC rằng một quyết định như vậy “sẽ là không phù hợp” vì lạm phát cần nhiều thời gian hơn để giảm bớt.
“Lạm phát đã được kiểm soát phần nào kể từ giữa năm ngoái. Tuy nhiên, áp lực lạm phát tiếp tục tăng cao, và quá trình đưa lạm phát trở lại mức 2% vẫn còn một chặng đường dài phía trước,” ông Powell nói. “Mặc dù lạm phát tăng cao, kỳ vọng lạm phát trong dài hạn hơn dường như vẫn ổn định như được phản ánh trong một loạt các cuộc khảo sát trên các gia đình, doanh nghiệp, và các nhà dự báo, cũng như các thước đo từ thị trường tài chính.”
Nhưng Fed sẽ cần thêm vài tháng dữ liệu nữa để hoàn thành và duy trì “một lập trường đủ hạn chế” trong cuộc chiến chống lạm phát của mình.
“Sẽ mất một khoảng thời gian, và trong thế giới đó, nếu dự báo đó nhìn chung là đúng, thì việc cắt giảm lãi suất sẽ là không phù hợp và chúng tôi sẽ không cắt giảm lãi suất.”
“Về nguyên tắc, chúng tôi sẽ không phải tăng lãi suất cao như vậy,” ông nói thêm.
Ông Powell lưu ý rằng giai đoạn tồi tệ nhất của cuộc khủng hoảng ngân hàng dường như đã qua.
Các tổ chức tài chính là tâm điểm của căng thẳng ngân hàng hồi tháng Ba — các ngân hàng Valley Silicon Bank, Signature, và First Republic – “hiện đã được giải quyết xong”, và người gửi tiền đã được bảo vệ. Vì vậy, với nghị quyết này và việc bán First Republic Bank, ông Powell cho biết ông tin rằng giai đoạn căng thẳng nghiêm trọng này đã giảm bớt.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng các tác động kinh tế vĩ mô phát sinh từ cuộc khủng hoảng ngân hàng này sẽ được theo dõi cẩn thận trong tương lai.
Về vấn đề suy thoái kinh tế, ông Powell không đồng ý với các nhà kinh tế của Fed rằng Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với một cuộc suy thoái nhẹ vào cuối năm nay.
Ông Powell thừa nhận rằng ông cảm thấy “lần này thực sự khác,” lưu ý rằng có “quá nhiều nhu cầu dư thừa.”
“Thật thú vị, như quý vị biết đấy, chúng tôi đã tăng lãi suất 5 điểm phần trăm trong 14 tháng và tỷ lệ thất nghiệp là 3.5%, gần bằng mức — thậm chí còn thấp hơn — cả thời điểm chúng tôi bắt đầu,” ông nói.
“Theo quan điểm của tôi, tránh được một cuộc suy thoái có nhiều khả năng xảy ra hơn là bị suy thoái,” ông Powell nói với các phóng viên, đồng thời cho biết thêm rằng ông cũng không loại trừ khả năng xảy ra một cuộc suy thoái.
“Có khả năng chúng ta sẽ trải qua điều mà tôi hy vọng là một cuộc suy thoái nhẹ.”
Kêu gọi tạm dừng
Với sự sụp đổ của First Republic Bank — vụ phá sản ngân hàng thứ ba kể từ tháng Ba — một nhóm chuyên gia đã thúc giục Fed nhấn nút tạm dừng chu kỳ thắt chặt trước cuộc họp rất được mong đợi này.
Ông Paul Donovan, nhà kinh tế trưởng toàn cầu của UBS, nói với Bloomberg hôm 03/05 rằng ông “sẽ không đi bộ đường dài” nếu là người điều hành Cục Dự trữ Liên bang.
Cựu Chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang Dallas Robert Kaplan cũng nói với mạng tin tức kinh doanh này rằng ngân hàng trung ương nên “tạm dừng chính sách thắt chặt”, trích dẫn tình trạng hỗn loạn ngân hàng mà ông nói rằng ông tin là đang trong giai đoạn bắt đầu. Sự điều động chính sách này sẽ khiến lãi suất không thay đổi nhưng cũng “báo hiệu rằng chúng ta đang trong tình trạng thắt chặt.”
Các nhà lập pháp Hoa Kỳ cũng đã khuyến nghị rằng Fed nên kiềm chế việc kích hoạt tăng lãi suất.
Mười thượng nghị sĩ và dân biểu, do các Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren (Dân Chủ-Massachuset) và Bernie Sanders (Độc Lập-Vermont) dẫn đầu, đã viết một lá thư cho Chủ tịch Powell, cảnh báo rằng một “phản ứng thái quá” sẽ khiến nền kinh tế “dễ bị tổn thương” trước một cuộc suy thoái mà sẽ “phá hủy việc làm và đè bẹp các doanh nghiệp nhỏ.”
Công chúng cũng muốn Fed ngừng tăng lãi suất.
Một cuộc thăm dò gần đây của Lake Research Partners cho thấy 56% cử tri Hoa Kỳ cho rằng ngân hàng trung ương cần ngừng tăng lãi suất.
“Cuộc thăm dò mới của chúng tôi cho thấy rõ ràng rằng người dân trên khắp đất nước muốn Cục Dự trữ Liên bang ngừng tăng lãi suất trước khi việc đó đẩy chúng ta vào một cuộc suy thoái nghiêm trọng hoàn toàn có thể tránh được,” bà Rakeen Mabud, nhà kinh tế trưởng tại Groundwork Collaborative, cho biết.
Theo nghiên cứu mới từ WalletHub, chiến dịch thắt chặt chi tiêu của Fed đã ảnh hưởng đến ví tiền của người tiêu dùng.
Khảo sát về việc tăng lãi suất của Fed gần đây trên trang web tài chính cá nhân này cho thấy gần 70% người Mỹ cho biết tài chính của họ bị ảnh hưởng do lãi suất cao hơn và 46% cho biết việc tăng lãi suất của Fed sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch mùa hè của họ.
Các nhà kinh tế dự đoán rằng việc tăng một phần tư điểm phần trăm của Fed sẽ khiến người dùng thẻ tín dụng phải trả thêm 1.7 tỷ USD trong 12 tháng tới. Nhìn chung, việc lãi suất quỹ liên bang của Fed tăng vọt 500 điểm căn bản kể từ tháng 03/2022 dự kiến sẽ khiến người tiêu dùng mắc nợ thẻ tín dụng phải trả khoảng 33.4 tỷ USD trong 12 tháng tới.
“Trên thực tế, việc tăng lãi suất 25 điểm căn bản dự kiến hôm 03/05 đã làm tăng chi phí khoản vay thế chấp mua nhà kỳ hạn 30 năm lên trung bình khoảng 11,600 USD, do việc tăng lãi suất thường được định giá trước vào lãi suất cho vay thế chấp mua nhà,” bà Jill Gonzalez, một nhà phân tích của WalletHub, cho biết.
Suy thoái, lạm phát, hoặc khủng hoảng ngân hàng
Trong những tháng gần đây, các nhà kinh tế đã khẳng định rằng Fed đang trong tình thế tiến thoái lưỡng nan về lãi suất. Nếu ông Powell tiếp tục tăng lãi suất, ông có thể khiến tình trạng hỗn loạn ngân hàng càng thêm bế tắc và gây ra suy thoái kinh tế. Mặt khác, nếu ông nhấn nút tạm dừng, ông có thể kích hoạt quá trình tăng tốc trở lại của lạm phát hoặc khiến lạm phát trở nên dai dẳng.
Nhưng các nhà phê bình cho rằng rằng dù sao đi nữa, thì cả ba sự kiện trên cũng vẫn đang đồng thời xảy ra.
Kể từ tháng Ba, đã có ba vụ phá sản ngân hàng. Hơn nữa, có những lo ngại rằng sẽ có thêm nhiều ngân hàng vừa và nhỏ sụp đổ trong những tháng tới, góp phần vào việc bán tháo mạnh cổ phiếu của các ngân hàng khu vực. Ví dụ, cổ phiếu của PacWest Bancorp đã giảm khoảng 43% vào tuần trước do lo ngại về việc rút tiền gửi hàng loạt.
Trong quý đầu tiên, giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) tăng 4.2% và PCE cốt lõi, loại trừ các lĩnh vực năng lượng và thực phẩm dễ biến động, đã tăng lên mức 4.9%. Chỉ số giá PCE hàng năm đã giảm xuống mức 4.2% trong tháng Ba, nhưng PCE cốt lõi đã giảm xuống mức 4.6%, cao hơn dự kiến.
Ngoài ra, chỉ số chi phí việc làm đã tăng 1.2% trong ba tháng đầu năm 2023, tăng từ mức 1.1% trong quý 4 và cao hơn ước tính 1.1% của thị trường.
Nhiều nhà kinh tế, nhà hoạch định chính sách, và nhà phân tích thị trường đã đồng thuận rằng một cuộc suy thoái đang đến gần.
“So với thị trường, chúng tôi ít lạc quan hơn về việc lạm phát sẽ giảm, và chắc chắn hơn rằng chúng ta đang bước vào thời kỳ suy thoái và các tài sản rủi ro đang được định giá quá cao vì viễn cảnh đó,” bà Mimi Duff, giám đốc điều hành của công ty quản lý đầu tư GenTrust, viết trong một ghi chú nghiên cứu. Bà nói thêm rằng không có kỳ vọng về việc Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay.
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
