Tại sao tên gọi ‘Trừ tịch’ (Đêm giao thừa) lại trở thành điều cấm kỵ đối với ĐCSTQ?
Sáng kiến “Trừ tịch” đang được đề xướng cả trong và ngoài nước
Ngày 25/10/2023, Quốc vụ viện của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã ban hành thông báo về việc sắp xếp nghỉ lễ cho năm 2024. Theo đó, ngày nghỉ Tết Nguyên Đán theo luật được ấn định từ ngày 01/01 đến ngày 08/01 âm lịch (từ ngày 10/02-17/02 dương lịch). Như vậy sẽ không có ngày nghỉ vào đêm trừ tịch (tức đêm giao thừa ngày 09/02). Điều này khiến người dân kinh ngạc và bất bình.
Mọi người đoán rằng nguyên nhân là do “trừ tịch” (除夕) đồng âm với “trừ Tập” (除習) [đều phát âm là “chu xi”); có người còn đề nghị mọi người nên nói “Trừ tịch vui vẻ” vào đêm giao thừa. Các chuyên gia cho rằng, đây là loại hình nghệ thuật chính trị dân gian, thể hiện sự bất bình với đường lối chính sách hiện nay của lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình, và điều này có thể dẫn đến cục diện chính trị đột ngột thay đổi.
Không nghỉ lễ Trừ tịch dẫn đến nhiều suy đoán
Lời giải thích của chính quyền ĐCSTQ là kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán này đã thể hiện “tính nhân đạo hơn,” nhiều hơn một ngày nghỉ so với những năm trước, trở thành “kỳ nghỉ chín ngày dài nhất trong lịch sử.” Tuy nhiên, chính quyền không giải thích tại sao đêm giao thừa lại không được nghỉ? Ngày giao thừa cũng không được nghỉ thì có còn là nhân đạo không? Có cư dân mạng cho biết: “Giao thừa cũng không được nghỉ, vậy thì những ngày nghỉ khác cũng bằng thừa thôi.”
Năm 2007, chính quyền Trung Quốc đã tính giao thừa là một trong các ngày nghỉ lễ theo luật định, nhưng điều này đã bị hủy bỏ vào năm 2013 khi lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình lên nắm quyền. Sau đó đã không có ngày nghỉ đêm giao thừa vào năm 2014. Từ năm 2015 trở đi, giao thừa lại trở thành ngày nghỉ theo luật định, trong khoảng thời gian từ năm 2016 đến năm 2023, kỳ nghỉ Tết đều có bao gồm đêm giao thừa.
Đến ngày 25/10/2023 vừa qua, chính quyền Trung Quốc lại hủy ngày nghỉ giao thừa. Lần này ngoài sự bất mãn, rất nhiều người dân Trung Quốc còn suy đoán nguyên nhân không có ngày nghỉ đêm giao thừa có thể là do “Trừ tịch” đồng âm với “Trừ Tập.”
Trên mạng Internet cũng có tin đồn cho rằng: “Cấp trên thông báo rằng vào ngày 09/02/02024, nghiêm cấm sử dụng từ ‘trừ tịch’ trong các bài viết và bình luận trên các kênh truyền thông lớn và các nền tảng trực tuyến. Từ nay trở đi, tên gọi ‘trừ tịch’ sẽ bị hủy bỏ, chuyển sang dùng từ ‘đêm ba mươi.’”
Cư dân mạng thử nghiệm và nói: “Tôi đã thử qua rồi, từ ‘trừ tịch’ không thể dùng trong các bình luận trên NetEase”; “Vừa thử trên Weibo, đăng tin ‘trừ tịch vui vẻ’ liền bị xóa mất”; “Đã thử rồi, những người khác không thể nhìn thấy nếu bình luận về ‘trừ tịch’ trên TikTok.”
Trong những năm gần đây đã xuất hiện không ít biệt danh dành cho lãnh đạo của ĐCSTQ, bao gồm Winnie the Pooh, Tập bao tử, Xi beetle, Thanh Linh Tông, Tập Cấm Bình, Tổng gia tốc sư, Thúy Thúy, 200 Cân, Tổng đuôi nát sư, Tổng đùn đẩy hiệp, v.v. Những từ đồng âm và hình tượng liên quan này đã trở thành điều cấm kỵ đối với chính quyền.
Cách đây không lâu, ông Vương Cương (Wang Gan), một người nổi tiếng trên mạng Internet ở Hoa lục về ẩm thực, đã bị “phong sát” sau khi đăng video hướng dẫn “giết một con heo béo nặng hơn 200 cân.” Cư dân mạng bình luận rằng: “Họ thực sự đem chủ nhân của họ liên hệ với hai trăm cân, chúng ta cần điều tra xem nhóm bảo vệ này thuộc phe phái nào.”
Những tình huống tương tự cũng từng xảy ra trong lịch sử, khi Viên Thế Khải lên ngôi Hoàng đế hơn một trăm năm trước, vì sợ sự đồng âm của từ “tiết Nguyên tiêu” và “Viên tiêu,” ông cũng đổi “tiết Nguyên tiêu” thành tiết Thượng Nguyên, đổi “Nguyên tiêu” thành “Thang viên.” Tuy nhiên, Viên Thế Khải chỉ làm Hoàng đế được 82 ngày thì thoái vị.
Sáng kiến “Trừ tịch” đang được đề xướng cả trong và ngoài nước
“Trừ tịch” đồng âm với “Trừ Tập,” đã phản ánh tâm lý thực sự của người dân đối với giới cao tầng của ĐCSTQ. Các cư dân mạng bình luận rằng: “Trừ ác tập, mừng năm mới!”; “Mỗi năm trừ tịch (đêm giao thừa), nhà nào cũng tổ chức yến hội!”; “Xem ra, mỗi năm rất cần phải làm trừ tịch cho lớn, làm cho đặc biệt, làm cho long trọng.”
Ông Ngô Tộ Lai (Wu Zuolai), một học giả ở Hoa Kỳ, đã viết trên mạng xã hội X rằng: Tiên đoán, lễ trừ tịch của người dân Trung Quốc có thể sẽ có thay đổi, các cuộc thảo luận về bóng đá Trung Quốc, thảo luận về việc thống nhất Đài Loan và thảo luận về sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa, đều là thảo luận về giấc mơ Trung Hoa, giấc mơ của ĐCSTQ, và giấc mơ của Tập. Trừ X (Tập) có lẽ mới là giấc mơ Trung Hoa, Trừ ĐCSTQ trừ X, mùa xuân sẽ đến.
Những câu đối xuân của ông Lâm Hải (Lin Hai), một Giáo sư đã về hưu của trường đại học Thanh Hoa, đã được đăng trên mạng xã hội:
Vế trên: Khứ mao bệnh phổ thiên đồng khánh
Vế dưới: Trừ ác tập đại địa hồi xuân
Hoành phi: Quốc thái dân an
Tạm dịch:
Loại bệnh tật, khắp chốn mừng vui
Trừ ác tập, đại địa hồi xuân.
Ông Lý, một người dân Hoa lục, nói với ấn bản Hoa ngữ của The Epoch Times rằng “trừ tịch = trừ Tập! Trung Quốc nhấn mạnh năm nay không qua trừ tịch, cấp trên yêu cầu đổi tên thành đêm giao thừa chỉ để tránh điều cấm kỵ, bởi vì trừ tịch = trừ Tập!”
“Âm lịch sang năm lại là năm Rồng, là năm đại họa. Tôi muốn kêu gọi mọi người vào đêm giao thừa hãy chúc mừng một chút, để thoát khỏi những đại họa đại nạn của năm con Rồng,” ông Phùng nói. “Tại sao lại có đại họa đại nạn? Ai đã gây ra chúng? Đó là chế độ độc tài toàn trị.”
Ngay từ tháng 01/2020, khi virus COVID-19 bùng phát ở Vũ Hán, trên Internet đã lan truyền lời tiên tri ở chùa Quy Nguyên tại Hán Dương: “Giang Thành ôn dịch khởi, Đoan Dương trừ ác tập.” Sau đó vào năm 2022 lại truyền rằng: “Hổ niên ôn dịch khứ, vạn dân trừ ác tập.” Trong đêm giao thừa năm 2023, có người đề nghị: Đêm giao thừa, mọi người nên cùng nhau hô “Trừ tịch vui vẻ.”
The Epoch Times được biết, khi Tết Nguyên Đán đang đến gần, một số người dân Trung Quốc đang khởi xướng một sáng kiến đặc biệt: Bất kể quý vị ở đâu, cho dù đó là nhóm WeChat, video TikTok hay Twitter, hãy gửi lời chúc phúc của quý vị vào đêm giao thừa như “Trừ tịch vui vẻ,” “Vui vẻ trừ tịch.”
Hiện tại, trên mạng xã hội ngoại quốc đã xuất hiện “Thư khuyến nghị người Hoa toàn cầu trừ ác tập, nghênh tân xuân, cùng nhau trải qua tiết trừ tập.” Nội dung hoan nghênh 1.4 tỷ người Hoa cùng nhau “trừ ác tập, nghênh tân xuân,” trải qua “tiết trừ tập” ấm áp, vui vẻ và toàn gia an khang. Hiện tại, rất nhiều người nổi tiếng trên Internet đã ký tên.
Ông Lại Kiến Bình (Lai Jianping), cựu luật sư Bắc Kinh, Chủ tịch Mặt trận Dân chủ Canada, nói với ấn bản Hoa ngữ của The Epoch Times rằng đây là một loại hình nghệ thuật chính trị dân gian. Họ muốn thông qua cách này để bày tỏ sự bất bình của bản thân với đường lối chính sách hiện tại của ông Tập Cận Bình, thậm chí hy vọng tập hợp sức mạnh để lật đổ chế độ độc tài của chính quyền ĐCSTQ.
“Cái gọi là trừ tịch, chính là tiêu trừ, loại bỏ cá nhân ông Tập. Tất nhiên họ không dám nói ra một cách công khai, nên đã dùng loại nghệ thuật chính trị này, dùng phương thức ám chỉ và ẩn dụ này để bày tỏ, để trút giận. Hy vọng sẽ có nhiều người hơn dám đứng lên và cùng nhau hành động.”
Sự bất mãn ngày càng sâu sắc của dân chúng có thể dẫn đến cục diện chính trị thay đổi đột ngột
Kể từ cuộc chiến thương mại Hoa Kỳ-Trung Quốc vào năm 2017, nhìn chung người dân Hoa lục đều cảm thấy mất lòng tin và vô lực. Nguyên nhân là họ phải trải qua tình trạng thất nghiệp, căng thẳng tài chính, phá sản và không nhìn thấy hy vọng, bản thân họ có nỗ lực ra sao cũng không có tác dụng.
Ngày 21/08/2023, doanh nhân Hồng Kông Lưu Mộng Hùng (Liu Mengxiong), cựu thành viên Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc, đã đăng bài viết “Vấn đề ở kinh tế, gốc rễ ở chính trị.” Bài viết liệt kê tình hình kinh tế khốn khó hiện nay ở Trung Quốc, chỉ trích người lãnh đạo ĐCSTQ nhưng không nêu đích danh.
Ông Mã, người đã đào thoát sang Hoa Kỳ thành công, nói với ấn bản Hoa ngữ của The Epoch Times rằng: trừ tập, cho thấy ông Tập không được lòng mọi người cả trong lẫn ngoài đảng. [Ông Tập] đã động đến phần lớn lợi ích của đảng, người dân bình thường cũng không hài lòng với cách trị quốc của ông Tập. Hy vọng trừ tập chính là khát vọng đối với hiện thực.
“Nó cho thấy một số người dân ở Trung Quốc đang chế nhạo cách trị quốc của ông Tập. Người dân không hài lòng với những chính sách sai lầm của ông Tập, từ đó cảm thấy bất mãn với ông ấy. Nếu ở thời cổ đại, triều đình của ông Tập sớm đã bị lật đổ rồi, giang sơn của ĐCSTQ sẽ bị ông Tập chấm dứt.”
Bà Vương đến từ Thiểm Tây nói với ấn bản Hoa ngữ của The Epoch Times rằng: hiện tại điều tra bất cứ sự việc gì, đằng sau đều có dấu vết của nhân họa; ĐCSTQ chính là căn nguyên, còn có nó thì không thể nào tốt đẹp. Vào thời điểm xảy ra dịch bệnh, các thành phố ở khắp nơi đều bị phong tỏa, nhốt mọi người ở trong nhà. Đây là hành vi giam giữ trái pháp luật, là một tội ác nghiêm trọng. Không cho đi làm, không cho đi học, không cho ra ngoài, những người dân thường quả thực như những con cừu vậy. “Dựa vào cái gì? Đi làm là quyền lợi chính thường của tôi. Dựa vào cái gì [để cấm] vậy?”, bà nói. “Ông hạn chế ba năm, có bao nhiêu gia đình bị cắt đứt nguồn cung ứng? Có bao nhiêu người thiệt mạng? Đã từng nghĩ đến chưa, quá mức tùy tiện. Mọi thứ đều tập trung vào ý chí của ông, sinh mạng của mọi người trước nay chưa bao giờ được thực sự xem xét.”
Bà Vương nói rằng, hiện nay tình trạng nhân khẩu mất tích rất phổ biến, khắp nơi đều có, nhất là sau khi trẻ em được khám sức khỏe ở trường, có trẻ em đã biến mất như trường hợp Hồ Hâm Vũ. Còn có rất nhiều điều như vậy mà mọi người chưa hề biết đến.
“Họ (ĐCSTQ) là nguyên nhân sâu xa gây ra biết bao vấn đề xã hội, vậy mà còn đổ lỗi cho người dân tại sao không kết hôn, không sinh con, không mua nhà. Đây không phải là vấn đề về điều kiện vật chất, mà là vấn đề của toàn bộ môi trường sống.”
Bà Vương cho biết, xã hội ngày nay có rất nhiều điều bất bình thường. Bà nói: “Điều chúng tôi mong chờ mỗi ngày, mong muốn duy nhất, chính là trừ tận gốc ĐCSTQ càng sớm càng tốt. Người dân đã chờ đợi từ năm này qua năm khác, chính là đợi ngày này.”
Ông Lại Kiến Bình cho rằng, sự phát triển của bất cứ điều gì đều có đạo lý và quy luật của nó, khi vượt quá một giới hạn nhất định thì chắc chắn sẽ dẫn tới những biến đổi về chất. Nhưng sẽ xuất hiện thời cơ gì, đại sự diễn ra như thế nào, những điều này vẫn đều chưa biết.
