Triết lý về luân hồi: Tâm sen trong bụi trần
Lời tựa: Bài viết này kể câu chuyện về một người cho dù đang trong tình huống cám dỗ, vẫn luôn bảo trì phẩm chất thanh cao.
Chuyện kể rằng vào giữa thời nhà Minh, tại thành phố Tô Châu có một người đàn ông rất giàu có. Người này tuy có rất nhiều tiền tài nhưng lại không bao giờ phung phí. Nhìn từ cách ăn mặc cho đến cuộc sống sinh hoạt thường ngày của ông, đều không có vẻ gì giàu sang, nhưng thật ra ông đã mở nhiều cửa hàng buôn bán và có rất nhiều người làm thuê.
Có một lần, không biết từ đâu xuất hiện một nhóm người ăn xin, nam, nữ, già, trẻ, lớn, bé, tất cả hơn mười người. Họ đến nhà của người đàn ông giàu có này, rồi không muốn rời đi, cả ngày đều được ăn uống miễn phí. Người đàn ông không hề tỏ thái độ bực bội, vẫn bảo người làm tiếp đãi nhóm người này thật chu đáo. Nhóm người xin ăn này ăn uống thoải mái hơn mười ngày liền, sau đó mới chịu rời đi. Khi họ sắp rời đi, người đàn ông giàu có còn đưa cho mỗi người vài lượng bạc.
Lại có một lần khác, một nhóm người của triều đình đi ngang qua đây, muốn ở lại nhà người đàn ông giàu có này vài ngày. Trong lời nói của tên thủ lĩnh có ý muốn ông bỏ ra ít bạc hối lộ cho họ. Trong lòng ông vô cùng bất bình, nhưng lại không thể nổi giận. Ông chỉ còn cách nhờ mẹ già của mình giả bệnh nặng, khiến nhóm người kia cảm thấy xui xẻo và rời đi sớm, cũng từ bỏ ý đồ vòi vĩnh tiền bạc.
Một lần nọ, có một thương nhân không may kinh doanh thua lỗ, chỉ còn sót lại vài mảnh tơ lụa kém chất lượng. Người đàn ông giàu có kia biết được chuyện này, bèn bỏ ra một số tiền lớn mua lại những mảnh vải đó. Vị thương nhân cảm kích rơi lệ.
Lại có một lần khác, có một thương nhân tâm thuật bất chính, muốn bán những món hàng kém chất lượng cho người đàn ông giàu có. Thế nhưng, người đàn ông cũng bày mưu trêu đùa, khiến thương nhân kia phải chật vật khổ sở mà không dám nói ra.
***
Người đàn ông giàu có này chính là kiểu người có thể tung hoành ngang dọc trong giới kinh doanh. Ông hào hiệp trượng nghĩa đối với những người đang gặp khó khăn, nhưng cũng biết cách đáp trả những kẻ gian xảo, xu nịnh.
Thời gian trôi qua, cũng chính vì thế mà ông đã đắc tội với rất nhiều người. Có một lần, đoàn người của triều đình lại đi ngang qua đây. Họ lần nữa tìm lý do muốn ông hối lộ. Ông lại một lần nữa khéo léo từ chối, kết quả là đã chọc tức viên quan đó. Viên quan bí mật tìm một nhóm côn đồ đến đốt nhà người đàn ông giàu có này, hòng muốn thiêu chết cả gia đình ông. Tiếc rằng, người tính không bằng trời tính. Khi ngọn lửa lớn bắt đầu bùng lên, thì trời lại trút xuống cơn mưa lớn, khiến ngọn lửa bị dập tắt hoàn toàn. Nhóm người xấu xa kia nhìn thấy ngọn lửa đã bị dập tắt, nhưng vẫn không muốn bỏ cuộc. Cả nhóm tập hợp lại rồi cùng xông vào trong sân nhà. Sau khi cướp sạch những món đồ có giá trị, thì chúng mới nghênh ngang bỏ đi.
Người đàn ông giàu có chứng kiến cảnh tượng này thì cảm thấy rất đau lòng, nước mắt chực rơi xuống.
Ngay lúc ấy, nhóm người xin ăn mà ông từng giúp đỡ xuất hiện. Họ đưa gia đình ông đến một nơi an tĩnh để nương náu tạm thời. Họ an ủi động viên, nhiệt tình giúp đỡ. Nhờ vậy, một nhà sáu người của ông được lánh nạn ở đó một thời gian.
Thời gian cứ thế trôi qua từng ngày. Trong những ngày sống ở đây, ông thường suy ngẫm về tương lai sẽ sống như thế nào. Một ngày nọ, khi đang đi dạo bên ngoài, ông nhìn thấy những người ăn xin áo không đủ để che thân, nhưng cứ thế mà đi qua đi lại. Ông cảm thấy cuộc sống của họ cũng không hề dễ dàng gì. Vì vậy, ông liền nảy ra một ý tưởng, đó là giúp những người xin ăn này học cách buôn bán. Điều này có thể giải quyết được vấn đề sinh kế của họ. Nghĩ tới đây, hai lông mày vốn đang nhíu chặt của ông cũng dần được thả lỏng. Trong chốc lát, ông đã có chủ ý.
Hôm đó, khi thủ lĩnh của nhóm người ăn xin quay về, ông bèn nói ý tưởng của mình với anh ta. Anh ta bày tỏ thái độ tán thành. Thế là, nhóm người xin ăn này bắt đầu bước vào cuộc sống buôn bán.
***
Người đàn ông giàu có này vốn dĩ có nhiều mối quan hệ và giao tình rất tốt với các thương gia khác. Việc buôn bán giữa các thương gia cần có sự lưu thông qua lại. Có những lúc lộ trình vận chuyển rất xa, cần có người hộ tống, mà giá của các tiêu cục [chuyên hộ tống khách buôn cùng hàng hoá] quá đắt đỏ. Vì vậy, một số thương gia không muốn thuê. Người đàn ông giàu có viết thư cho các thương gia mà ông thân thiết, hy vọng họ sẽ giúp đỡ, để nhóm người ăn xin này được vận chuyển những hàng hóa kia. Điều này không hề phô trương, mà rất an toàn. Bởi vì những người ăn xin này hành tẩu trong giang hồ đã nhiều năm, nên những nơi có đạo tặc thì họ đều biết; mà cho dù có gặp phải nhóm đạo tặc kia thì cũng không ai có thể làm gì được họ. Bởi vì ai cũng biết người đàn ông giàu có kia là người như thế nào, nên đã có một số thương gia chấp nhận thử phương thức vận chuyển hàng hóa kiểu mới này. Kết quả đạt được vô cùng tốt.
Khi dần dần có kinh nghiệm hộ tống hàng hóa cho các nhóm kinh doanh, họ cũng bắt đầu đến một số địa phương để bán hàng. Dần dần, điều kiện sống của họ ngày càng tốt hơn. Thế nhưng, nhóm người ăn xin này đã quen với việc mặc những bộ quần áo rách nát, nên họ vẫn luôn giữ lối ăn mặc như vậy. Ban đầu, người dân rất không thuận mắt, nhiều lần nói chuyện này với người thủ lĩnh, hy vọng họ có thể ăn vận đẹp hơn một chút. Tuy nhiên, họ đều đã quen với cách ăn mặc như vậy, nên vẫn không thể nào thay đổi. Hơn nữa, nó có thể che mắt người khác, giúp cho việc vận chuyển hàng hóa an toàn hơn. Những người ăn xin này bắt đầu công việc buôn bán. Tuy họ ăn mặc tồi tàn, nhưng họ xem trọng đạo nghĩa, làm việc nghiêm túc. Vì vậy, chỉ trong vài năm, công việc buôn bán khá phát đạt.
Sau này có một thương gia muốn tặng món quà cho một quan chức ở nơi khác, nên đã nhờ cậy nhóm người ăn xin này hộ tống món hàng đó. Sau khi người đàn ông giàu có biết tin, bèn nói với thủ lĩnh nhóm người ăn xin rằng: “Chúng ta dứt khoát bỏ kiện hàng này, không hộ tống nữa. Tên thương gia kia muốn tặng quà cho quan chức, là muốn quan chức chiếu cố hắn nhiều hơn. Làm thế là để những thương gia khác phải phải chịu ức hiếp đây mà!” Người thủ lĩnh nghe xong cũng nhận thấy như vậy. Lúc này, có một người khác lên tiếng: “Nếu chúng ta không nhận đơn hàng này, e rằng sẽ đắc tội với cả hai bên. Hay là chúng ta cứ giữ món hàng này lại, sau đó quy ẩn giang hồ. Dù sao thì những đồng tiền này cũng không phải là những đồng tiền chân chính.” (Bởi vì họ biết được rằng thương nhân này không phải là người có đạo nghĩa, chuyên môn làm việc đầu cơ kiếm lời, tư lợi và làm tổn hại người khác, thuộc loại “gian thương”).
Sau khi người đàn ông giàu có và người thủ lĩnh bàn bạc với nhau, thì đều đồng tình với phương án giải quyết trên. Vì vậy, họ đã tập trung mọi người lại, người thủ lĩnh đứng lên, đại diện nói: “Tôi không muốn tiếp tục hành tẩu trong giang hồ nữa. Nếu ai muốn đi cùng với tôi, thì sau khi hoàn thành việc vận chuyển kiện hàng này, chúng ta sẽ mai danh ẩn tích, mất dấu trên giang hồ. Còn nếu ai muốn tiếp tục ăn xin, hành nghề buôn bán, thì mọi người hãy tự tìm cách đi.” Có hơn hai mươi người nguyện ý đi theo thủ lĩnh. Số người còn lại thì rời đi.
Chúng tôi sẽ không đề cập đến sự việc này nhiều. Trong khi họ áp giải món hàng này được nửa đường, thì lặng lẽ bán chúng đi, sau đó biến mất không chút tung tích. Tên thương gia gửi tặng quà và quan viên triều đình kia khi hay tin thì rất phẫn nộ. Họ cũng sợ triều đình biết chuyện sẽ trách tội quan viên và thương nhân cấu kết với nhau, nên sau một thời gian dài cũng không dám làm gì.
Nhiều năm sau đó, có người vô tình ra khơi, không may gặp phải sóng gió, bị thổi vào một hòn đảo nhỏ xa xôi. Người này phát hiện có một nhóm lão nhân ăn mặc rách rưới sinh sống tại đây. Thế nhưng, con cháu của họ lại ăn mặc tươm tất hơn, ngồi hàn huyên với các ông lão. Họ kể về quá khứ làm ăn xin để vận chuyển những món hàng hóa. Tất cả đều là những câu chuyện vô cùng thú vị …
Lời kết
Kiếp này, người đàn ông giàu có chuyển sinh thành một người nông dân, có hai người con trai rất hiểu chuyện. Hiện tại, ông đang dẫn dắt một số người nghèo khổ làm các công trình. Trong lúc làm việc, ông luôn là người dẫn đầu. Dẫu công việc có khổ cực, mệt nhọc hay khó khăn như thế nào, ông đều gánh vác hết. Tất cả những việc dễ dàng, thuận tiện thì ông đều nhường cho người khác làm. Vì vậy, có rất nhiều người sẵn sàng làm việc cùng đội thi công với ông. Bởi vì chất lượng thi công được bảo đảm, nên các nhà thầu cũng mong muốn tìm tới nhóm của ông để hợp tác. Nhờ đó, thu nhập của ông dần dần tăng lên. Tuy nhiên, dù là lúc có tiền hay không có tiền, ông cũng không quá chú trọng đến vấn đề ăn mặc. Những trải nghiệm cuộc sống trong kiếp sống trước, đã hình thành nên tính cách con người ông như hiện nay.
Thật đúng là:
