Truyền kỳ về Tướng Washington (P.20): Thung lũng Forge
Mời quý vị đón đọc Loạt bài viết “Truyền kỳ về Tướng Washington.”
Valley Forge, hay còn gọi là Thung lũng Forge, cũng có người dịch theo nghĩa đen là Thung lũng rèn. Cả hai cái tên này đều chứa đựng hàm ý sâu sắc, phản ánh đầy đủ hiện thực. Mùa đông năm 1777, Thung lũng Forge chính là nơi rèn giũa, nơi nhúng lửa luyện chùy của Lục quân Lục địa.
Trận Gloucester
Tháng 11 năm 1777, chàng Hầu tước Lafayette trẻ tuổi vừa mới bình phục vết thương do đạn bắn đã gia nhập vào đội quân do Tướng Greene chỉ huy, và chiến đấu trực diện với quân Anh tại Quận Camden, New Jersey.
Khi đó, Lafayette dẫn đầu một đội khoảng 350 quân chính quy và dân quân ra tiền tuyến hỏa lực trong khu vực địch. Lúc đó, tiền tuyến của địch là đội quân Hessian khoảng 400 người. Không biết chi tiết nào đã dẫn tới súng cướp cò, đội của Lafayette đã phát động một cuộc tấn công bất ngờ vào quân Hessian với khí thế áp đảo, thế như chẻ tre. Kết quả là toàn bộ chiến tuyến hỏa lực của quân Hessian sụp đổ, phải tháo chạy rút lui; khoảng 60, 70 người đã bị bắt trong khi chạy trốn, ngoài ra cũng có thương vong. Tướng Cornwallis ở hậu phương thấy tiền tuyến xảy ra cuộc đọ súng, hơn nữa thắng bại đã phân định rõ ràng, điều này hoàn toàn không hợp lý chút nào. Nếu ông không lập tức phái lính ném lựu đạn và ném bom khói vào đội quân Lafayette, tạo thành màn khói dày đặc yểm hộ quân Hessian còn lại trốn thoát, thì rất có thể toàn bộ quân Hessian đã thất thủ trước chàng Hầu tước trẻ tuổi đó.
Khi màn đêm buông xuống, Lafayette trở về doanh trại với đội quân còn nguyên vẹn. Tướng Greene rất ngạc nhiên: “Cái gì vậy? Để cậu ra ngoài đánh trận đầu, vậy mà cậu định một mình kết thúc trận chiến này à?”
Trận Gloucester diễn ra vào ngày 25/11 đến ngày 26/11/1777. Trận chiến này là lần đầu tiên Lafayette đảm nhận vai trò chỉ huy duy nhất. Vì chiến thắng quá rõ ràng, Tướng Washington đã đặc biệt nộp đơn lên Quốc hội để phong cho chàng Hầu tước trẻ tuổi này quân hàm Thiếu tướng Lục quân Lục địa.
Lòng trung thành son sắt
Bước sang tháng Mười Hai, trong thời tiết mùa đông lạnh giá, Lafayette đã đến doanh trại chủ lực ở Philadelphia để gặp Tướng Washington và vui vẻ ôm lấy những người bạn cùng khổ của mình – Alexander Hamilton và John Laurens. Ba thanh niên lại tụ tập vui vẻ, không hẹn mà cùng nhau nói tiếng Pháp, tựa như lập một hàng rào hay bức tường ngăn xung quanh. Đó là thế giới của ba người họ. Họ ẩn vào bên trong đó để trò chuyện vui vẻ. Ba chàng trai trẻ đã trải qua chiến trường với đạn thật và hỏa pháo không ngớt, cũng như Quốc hội kỳ lạ đa đoan và nhân tâm biến động, nhân sự thay đổi không ngừng trong Lục quân Lục địa … Những gì đã và đang diễn ra ở hiện tại, tất cả đều đang thử thách tấm lòng trung thành của những chàng trai trẻ này. Tại Thung lũng Forge đầy tuyết, nhớ lại mùa hè Philadelphia năm nay, khi những cơn gió xanh thổi qua những ngày hè nóng bức, họ đều cảm nhận được những thăng trầm ở trong đó.
Valley Forge hay còn gọi là Thung lũng Forge, cũng có người dịch theo nghĩa đen là Thung lũng rèn. Cả hai cái tên này đều chứa đựng hàm ý sâu sắc, phản ánh đầy đủ hiện thực. Vào mùa đông năm 1777, Thung lũng Forge là nơi rèn giũa, nhúng hỏa luyện chùy của Lục quân Lục địa. Đây là nơi Tướng Washington, người đang trong hoàn cảnh tuyệt vọng, một thân một mình trong khu rừng phủ đầy tuyết, quỳ một gối hướng mặt lên trời cầu nguyện. Vào đầu mùa hè năm 1778, Lục quân Lục địa tiến ra khỏi Thung lũng Forge và có một diện mạo hoàn toàn mới. Khi những người thuộc thế hệ sau nhìn lại cuộc chiến tranh giành độc lập kéo dài tám năm này, họ đều xúc động cảm thán: Thung lũng Forge quả thực là nơi hội tụ những phước lành của cuộc Cách mạng giành độc lập.
Khi đó, trong Quốc hội, Tướng Gates và những người khác đang lên kế hoạch cho “Âm mưu Conway” để trở thành Tổng tư lệnh Lục quân Lục địa. Vậy nên, mỗi thành viên quan trọng trong Quốc hội đều có tâm tình hoang mang. Để không bỏ rơi Philadelphia và hạn chế mọi hoạt động di chuyển của quân Anh, Tướng Washington đã không đưa quân về trang trại ở Morristown, New Jersey, để nghỉ đông như mùa đông năm ngoái. Thay vào đó, ông chọn Thung lũng Forge, cách thành phố Philadelphia không xa. Ông yêu cầu các bộ phận liên quan của Quốc hội, trước khi quân đội đến, cần xây dựng số lượng nhà gỗ thích hợp làm doanh trại cho quân đội, đồng thời dự trữ quân lương, quần áo ấm, chăn màn và thuốc men. Tuy nhiên, có lẽ không sắp xếp được người làm công việc đó, có lẽ những quan chức quan trọng trong Quốc hội đã thầm ủng hộ Tướng Gates lên vị trí tổng tư lệnh, cho nên họ coi nhẹ yêu cầu sinh tồn của Tướng Washington và hàng vạn binh sĩ Lục quân Lục địa.
Bởi vậy, khi Tướng Washington dẫn quân đến Thung lũng Forge, ở đó chẳng có gì. Không có doanh trại, lương thảo, quần áo cũng như chăn để chống lạnh. Khu đồn trú rộng lớn giữa khu rừng, hoàn toàn trống rỗng, không có gì cả. Trước khi các binh sĩ tự tay đốn gỗ và xây dựng doanh trại, tất cả mọi người đều phải sinh hoạt ngoài trời, chịu mưa gió lạnh giá. Mùa đông năm 1777, một trận dịch do đói, rét và suy nhược đã hoành hành trong doanh trại quân đội. Vì kết quả của cuộc cách mạng chưa chắc chắn, cho nên nông dân ở các nhà máy xung quanh doanh trại từ chối bán ngũ cốc cho Lục quân Lục địa. Họ lại vượt qua trùng trùng quan ải để bán cho quân Anh. Có thể nói, hình thế gian nan, đói rét hành hạ, nỗi sợ hãi tử vong … là ký ức chung của Lục quân Lục địa vào mùa đông năm 1777.
Chính trong hoàn cảnh đó, Hầu tước Lafayette trẻ tuổi đã trở về Bộ tư lệnh của Tướng Washington. Khi đó tuyết rơi dày đặc, doanh trại quân đội thường xuyên thiếu lương thực, bản thân Tướng Washington cũng chịu đói cùng binh sĩ. Ngay khi nhìn thấy cảnh tượng này, Hầu tước Lafayette đã lấy toàn bộ số tiền mà mình mang theo từ quê nhà và nhờ bộ phận hậu cần tìm cách đi mua lương thực. Giống như đồng bảng Anh, đồng Franc là một loại đồng tiền mạnh rất phổ biến ở Bắc Mỹ. Trong suy nghĩ của mọi người, đây mới là vàng ròng bạc trắng, đáng tin cậy hơn nhiều so với lô tiền giấy USD do Quốc hội phát hành. Nông dân xung quanh doanh trại quân đội từ chối nhận tiền USD, nhưng họ sẽ không từ chối đồng Franc. Cứ như vậy, những loại thuốc đang rất thiếu thốn, bột mì, thịt xông khói, thịt tươi, áo khoác len ấm, vớ và chăn … đã lần lượt được cung cấp cho doanh trại quân đội.
Hầu tước Lafayette trẻ tuổi, với thân phận là nhà quý tộc giàu sang nhất nước Pháp, đã luôn hào phóng sau khi tham gia Cuộc chiến giành độc lập ở Bắc Mỹ. Anh đã khẳng khái đóng góp tài sản, ủng hộ cách mạng độc lập một cách vô tư, giúp đỡ Tướng Washington mãi cho đến khi cuộc cách mạng thắng lợi. Lòng tốt, sự nhiệt tình và rộng lượng cũng giống như sự dũng cảm không hề sợ hãi của anh trên chiến trường, khiến mọi người không khỏi cảm động. Đi đến đâu, anh cũng được mọi người yêu mến. Ngoài những tướng lĩnh và sĩ quan thường xuyên ra vào Bộ tư lệnh, ngay cả binh sĩ bình thường nhất trong doanh trại cũng có thể nhận được tình bạn nồng ấm của Lafayette.
Sau này, các họa sĩ đã sáng tác rất nhiều bức tranh về Tướng Washington và Hầu tước Lafayette ở Thung lũng Forge. Bức tranh sống động và được lưu hành rộng rãi nhất là bức tranh được hoàn thành vào năm 1907. Bối cảnh của bức tranh là tuyết trắng, gió thổi mạnh, trên tuyết có ngọn lửa rực cháy, các binh sĩ đang ở ngoài trời, vây quanh đống lửa và sưởi ấm. Tướng quân Washington cưỡi bạch mã, Hầu tước Lafayette sóng bước bên cạnh. Hai người đều đội mũ, mặc quân phục áo choàng dài đen đỏ, đang trò chuyện thân mật trên lưng ngựa, cùng nhau thị sát doanh trại.
Như tác giả đã đề cập trước đây, câu chuyện về Hầu tước Lafayette và Tướng Washington mang vẻ đẹp và tình cảm phổ quát. Câu chuyện ấy bao hàm đầy đủ những phẩm chất đạo đức và ý nghĩa của bậc đại trượng phu mà nhân loại yêu thích và hướng đến. Trong bức tranh này, mọi người có thể thấy được tư thế anh hùng, lòng trung thành son sắt cũng như sự ôn nhu chân thành và đối đãi cởi mở giữa vị Tướng quân và chàng Hầu tước trẻ tuổi. Có lẽ, chỉ có duyên phận, số mệnh và những lời thệ ước từ tiền kiếp, mới có thể giải thích được câu chuyện về Tướng Washington và Hầu tước Lafayette ở Thung lung Forge – một câu chuyện vượt trên cả ân tình khiến tất cả mọi người đều cảm động.
