10 tiết lộ chưa được đưa tin rộng rãi về phiên tòa xét xử cựu luật sư của bà Clinton
Trong khi ông Michael Sussmann, cựu luật sư của chiến dịch tranh cử của bà Hillary Clinton, được tuyên trắng án về tội khai man với FBI, thì một số chi tiết mới đã được đưa ra ánh sáng trong phiên tòa xét xử ông. Một số chi tiết chưa được biết đến hoặc chưa được đưa tin rộng rãi.
Luật sư FBI mà ông Sussmann gặp gỡ từng tìm việc ở Perkins Coie
Ông Sussmann đã chuyển các tuyên bố về đối thủ tranh cử tổng thống của bà Clinton là ông Donald Trump cho luật sư FBI James Baker vào ngày 19/09/2016, cũng như dữ liệu được cho là hỗ trợ cho các tuyên bố này.
Ông Baker đã cung cấp thông tin cho những người khác trong FBI, khiến một cuộc điều tra được kích hoạt. Cả FBI và CIA đều đã xác định các tuyên bố trên là không có cơ sở.
Khi làm chứng trong phiên tòa, ông Baker đã mô tả ông Sussmann như một người bạn mà ông gặp khi cả hai làm việc cho Bộ Tư pháp (DOJ), cơ quan chủ quản của FBI. Ông Baker, người đã rời FBI hồi tháng 05/2018, đã tiết lộ rằng ông từng muốn tìm việc ở Perkins Coie, công ty đã tuyển dụng ông Sussmann, không lâu sau đó.
“Theo ký ức tốt nhất của tôi, tôi nghĩ đó là ý tưởng của ông Michael,” ông Baker nói. “Ý tôi là, ông Michael biết rằng tôi đã rời FBI và tôi đang tìm kiếm một công việc — tại thời điểm đó, tôi đã có một công việc, vì vậy tôi đang làm việc — lúc đó tôi đang làm việc, nhưng tôi đang xem xét các công việc khác, bao gồm [việc làm tại] các công ty luật. Và vì vậy, bằng cách nào đó, ông ấy đã biết được điều đó và hỏi liệu tôi có muốn làm việc tại Perkins Coie hay không.”
Tại một trong nhiều tin nhắn văn bản mà hai người trao đổi trước và sau cuộc gặp, ông Sussmann nói với ông Baker hôm 29/09/2018 rằng “thật vui khi được gặp lại ông trong tuần này.” Theo ông Baker, tin nhắn đó đề cập đến một cuộc gặp liên quan đến việc thảo luận về một công việc tại Perkins Coie.
Mặc dù ông Sussmann đã sắp xếp các cuộc phỏng vấn cho ông Baker, nhưng công ty Perkins Coie đã không bao giờ đưa ra một lời đề nghị làm việc.
Ông Baker mô tả về “một sự hiểu lầm” trong đó một chuyên viên tuyển dụng mà ông đang làm việc cùng nói với ông rằng công ty về căn bản đã từ chối ông. Nhưng khi ông Baker truyền tải thông điệp này tới ông Sussmann, ông Sussmann “đã đi và khiến vấn đề được giải quyết,” ông Baker nói và nói thêm rằng công ty thực sự đang xem xét đề nghị ông một công việc. Tuy nhiên, cuối cùng ông Baker đã nhận làm tại Viện nghiên cứu R Street và CNN. Ông đã rời những vị trí đó để làm việc tại Twitter, nơi ông đang làm việc hiện nay.
Ông Joffe từng là nguồn cung cấp thông tin cho FBI, và đã bị sa thải
Thông tin mà ông Sussmann đưa cho FBI là do ông Rodney Joffe và những người khác thu được. Là một giám đốc điều hành công nghệ tại Neustar, ông Joffe từng là một trong những thân chủ của ông Sussmann.
Ông Joffe là một người mật báo (CHS) cho FBI trong nhiều năm, điều này đã được tiết lộ trong phiên tòa. Ông đã thường xuyên giúp đỡ FBI về các vấn đề an ninh mạng và thậm chí còn được đề cử cho một giải thưởng của FBI vào năm 2013.
Nhưng ông Joffe đã bị chấm dứt hợp đồng, dường như là vì những hành động của ông vào năm 2016. Công tố viên Deborah Brittain Shaw cho biết, việc ông ấy “bị kết thúc [công việc] với tư cách là một nguồn cung cấp thông tin là có lý do.”
Sau đó, ông Michael Bosworth, một luật sư bào chữa, cho biết thêm rằng, “Theo hiểu biết của chúng tôi, ông Joffe đã bị chấm dứt tư cách là một nguồn cung cấp thông tin có lý do vào năm 2021 như là kết quả của cuộc điều tra này.”
Bên bào chữa đã thành công trong việc yêu cầu Thẩm phán Tòa Địa hạt Hoa Kỳ Christopher Cooper, một người do cựu Tổng thống Obama bổ nhiệm, ra lệnh cho các công tố viên không nhắc lại trạng thái của ông Joffe, sau khi họ tuyên bố rằng “việc khám phá hoặc lấy thêm lời khai về việc chấm dứt hợp đồng của ông ấy sẽ gây tổn hại vì điều đó đã xảy ra rất gần đây và không liên quan đến vụ kiện này.”
Ông Bosworth đã gọi ông Joffe là “một trong những chuyên gia mạng hàng đầu thế giới” trong luận điểm tranh luận mở đầu.
Theo các công tố viên, ông Joffe đã “khai thác quyền truy cập của mình” vào dữ liệu không công khai từ Trump Tower, căn hộ của ông Trump ở New York, và Tòa Bạch Ốc để tổng hợp dữ liệu mà ông Sussmann cuối cùng đã đưa cho FBI. Các công tố viên đã chỉ ra rằng ông Joffe vẫn có thể bị buộc tội. Ông đã không được gọi ra làm nhân chứng do ông sẽ từ chối trả lời các câu hỏi, vì ông vẫn đang bị điều tra.
‘Tea Leaves’ là bà April Lorenzen
Trong nhóm đã thu thập dữ liệu mà ông Sussmann trình cho FBI cũng có bà April Lorenzen, một nhà phân tích dữ liệu tại một công ty tên là ZETAlytics.
Được biết, một người trong nhóm đã lên mạng và đăng một số thông tin với biệt danh “Tea Leaves” (“Lá Trà”). Các bài đăng được thực hiện vào tháng 10/2016, ngay sau khi ông Sussmann gặp ông Baker.
Nhưng danh tính của người đó không được xác nhận cho đến khi diễn ra phiên tòa, tại đó ông Bosworth nói rằng đó là bà Lorenzen.
Ông Bosworth đang đặt câu hỏi cho đặc vụ FBI Ryan Gaynor, người theo dõi cuộc điều tra về các tuyên bố Trump-Nga từ Hoa Thịnh Đốn thay mặt cho các lãnh đạo FBI.
Ông Gaynor thừa nhận rằng, theo những gì ông biết, chưa ai từng cố gắng liên lạc với người đăng thông tin lên mạng với biệt danh này.
Ông Bosworth hỏi: “Và ông có biết rằng, nếu họ làm như vậy, họ sẽ phát hiện ra rằng người đăng bài là một chuyên gia mạng khác tên là April Lorenzen hay không?”
Ông Gaynor nói: “Tôi không.”
Tạp chí Slate, một trong những tạp chí đầu tiên phát hành một bài báo về các tuyên bố về Trump-Alfa Bank, đã mô tả “Tea Leaves” là nam giới, cả The Intercept cũng vậy.
“Tea Leaves” đã được đề cập trong bản cáo trạng dành cho ông Sussmann, vốn cũng mô tả người đó là “Người khởi xướng 1”. Theo cáo trạng, “Tea Leaves” là một cộng sự kinh doanh của “Giám đốc công nghệ 1”, người từ lâu đã được biết đến là ông Joffe.
Ông Jared Novick, người đã thực hiện nghiên cứu cho ông Joffe về các cộng sự của ông Trump như ông Carter Page, cho biết trên bục nhân chứng rằng ông Joffe “có liên quan đến” một số công ty, bao gồm cả ZETAlytics. Trước đó ông Joffe đã từ chối trả lời các câu hỏi về các doanh nghiệp mà ông sở hữu hoặc nếu không thì có liên kết trong quá trình cung cấp bằng chứng cho vụ kiện của Alfa Bank.
Nỗ lực đa chiều để gieo rắc các cáo buộc
Bà Lorenzen đã đăng dữ liệu trên một blog WordPress. Theo báo cáo, một hoặc nhiều thành viên của nhóm cũng đã dùng Reddit để chia sẻ dữ liệu và ông Joffe đã chỉ thị cho ông Sussmann đến FBI với những tuyên bố đó, ông Sussmann đã chỉ ra trong lời khai trước đó trước Quốc hội.
Một cách riêng biệt, ông Joffe đã tiếp cận một đặc vụ FBI tên là Tom Grasso với một số địa chỉ IP được cho là có liên kết với Alfa Bank, ngân hàng Nga mà nhóm của ông Joffe tuyên bố rằng có một kênh truyền thông bí mật với doanh nghiệp của ông Trump.
Trên bục nhân chứng, ông Grasso nói rằng ông đã làm việc với ông Joffe trong nhiều năm, mặc dù ông không phải là người quản lý của ông Joffe. Ông cũng nói rằng tình hình lúc đó là “bất thường” vì “nó liên quan đến một vấn đề mà bình thường tôi không làm việc cùng ông Joffe.”
Ông Grasso đã làm chứng như sau: “Hầu hết nội dung tôi làm việc với ông Joffe là các vấn đề về tội phạm mạng, còn đây là lĩnh vực về Nga và ảnh hưởng của ngoại quốc và phản gián và những thứ tương tự như vậy, đó là lý do tại sao tôi đã nhanh chóng chuyển nó cho những người mà tôi nghĩ là đang làm việc về vấn đề đó.”
Ông Grasso đã không tiết lộ ông Joffe là một người mật báo khi chuyển thông tin cho những người khác trong FBI. Thay vào đó, ông đã mô tả ông Joffe là một “phóng viên ẩn danh”.
Trong phần kết thúc tranh luận, công tố viên Andrew DeFilippis nói: “Đây là ông Joffe đang cố gắng đưa những cáo buộc mang tính chính trị này vào một bộ phận khác của FBI nhằm tạo ra sự xuất hiện của hai luồng thông tin khác nhau. Và điều đó phù hợp với kế hoạch rộng lớn hơn đã được thực hiện ở đây. Họ đang cố gắng che giấu nguồn gốc [thông tin], che giấu sự liên quan của thân chủ để khiến FBI điều tra.”
Một khía cạnh khác của nỗ lực liên quan đến việc quảng bá các cáo buộc cho giới truyền thông. Ông Sussmann, nhân viên của Fusion GPS, và ít nhất một nhân viên trong chiến dịch tranh cử của bà Clinton đã chia sẻ dữ liệu với các phóng viên để cố gắng khiến các câu chuyện được viết. Quản lý chiến dịch Robby Mook cho biết trên bục nhân chứng rằng, kế hoạch đó đã được chính bà Clinton chấp thuận. Trong số các phóng viên có ông Mark Hosenball của Reuters, người mà các thư điện tử cho thấy có liên hệ với các nhân viên của Fusion. Ông Hosenball đã đến FBI để hỏi về bài đăng của “Tea Leaves”.
Các luật sư của bà Clinton gặp gỡ thường xuyên với Fusion
Ông Marc Elias, một luật sư khác của Perkins Coie, từng là cố vấn chiến dịch tranh cử của bà Clinton sau khi bà Clinton thắng cử trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân Chủ. Ông đã thuê Fusion để thực hiện nghiên cứu phe đối lập và giúp ông về các dịch vụ pháp lý. Fusion là công ty đã lập hồ sơ khét tiếng chống lại ông Trump với sự trợ giúp của cựu điệp viên người Anh Christopher Steele.
Ông Elias được biết là đã gặp gỡ nhiều lần với ông Peter Fritsch và ông Glenn Simpson, những người đồng sáng lập Fusion, trước cuộc bầu cử. Nhưng trong phiên tòa, các tài liệu do bên công tố trình bày cho thấy bộ ba này đã gặp nhau thường xuyên và bà Debbie Fine, một luật sư hàng đầu của chiến dịch, cũng có mặt trong các cuộc gặp.
Một tài liệu có nhan đề “Kiểm Tra Ra Vào Hàng Ngày” (“Daily Check in”) cho thấy rằng các cuộc gặp kéo dài 30 phút đã được lên lịch vào mỗi ngày trong tuần từ ngày 06/06 đến ngày 31/10/2016. Một tài liệu khác cho thấy cuộc gặp của bốn người này vào ngày 12/08 được kiểm tra hàng ngày. Một tài liệu thứ ba cho thấy một cuộc gặp vào ngày 17/08.
Trên bục nhân chứng, bà Fine nói rằng bà đã giao tiếp với các nhân viên của Fusion trung bình vài lần một tuần.
Bà Fine đã không nhớ có các lần kiểm tra ra vào hàng ngày. Bà nói rằng theo những gì bà biết, chỉ có bà và ông Elias biết về việc Fusion đang nghiên cứu, nhưng bà không biết tại sao những người khác lại không biết.
Bà nói, “Tôi đã hoạt động dựa trên giả định rằng, giống như hầu hết công việc mà tôi đã làm cho các thân chủ, đó là điều-cần-biết, vì vậy tôi chỉ — tôi không chia sẻ nó, và tôi không được nói cho biết là không được chia sẻ nó. Và tôi không biết liệu ông Marc Elias có chia sẻ nó với ai hay không.”
Bà Fine cũng nói rằng bà không nhớ các cuộc thảo luận về Alfa Bank. Khi được cho xem một thư điện tử mà trong đó bà yêu cầu ông Elias in ra vào tháng 10/2016, bà nói rằng thư điện tử đó là về các cáo buộc Trump-Alfa Bank, như đã được trình bày trong bài báo trên tờ Slate.
Trước đây ông Elias đã nói với một ủy ban Quốc hội rằng Fusion đang “đóng vai trò làm việc cho tôi” và ông đã gặp các nhân viên hàng tuần.
Các tài liệu khác được đưa vào trong quá trình xét xử cho thấy ông Elias đã gặp ông Joffe tại văn phòng của ông ấy và nói chuyện với ông ấy qua điện thoại, và ông Elias đã gửi một bài báo liên quan đến Alfa Bank cho các quan chức chiến dịch hàng đầu, bao gồm cả chủ tịch chiến dịch John Podesta, bốn ngày trước khi ông Sussmann đến FBI.
Các lãnh đạo FBI phấn khích về cuộc điều tra
Theo các tin nhắn nội bộ được đưa vào làm bằng chứng, Giám đốc FBI James Comey lúc đó đã “phấn khích” về các cáo buộc Trump-Alfa Bank.
Ông Comey quan tâm đến vụ việc, một đặc vụ khác đã viết.
Quyết định mở cuộc điều tra được các quan chức cao cấp đưa ra.
Ông Joseph Pientka, một quan chức FBI, đã viết trong một tin nhắn rằng nhóm Chicago “phải” mở một cuộc điều tra vì ông Bill Priestap, một quan chức khác, “nói rằng đây không phải là một lựa chọn — chúng ta phải làm điều đó.”
Cuộc điều tra nói trên được mở vào cuối ngày hôm đó.
Ban lãnh đạo FBI đã theo dõi cuộc điều tra, chủ yếu thông qua ông Gaynor, người tình nguyện theo dõi vụ này từ Hoa Thịnh Đốn.
Ông Gaynor đã làm chứng trong phiên tòa rằng, các lãnh đạo cao cấp của FBI đã hạ lệnh “giữ kín” tài liệu, “có nghĩa là thông tin cụ thể về người đã đưa ra cáo buộc không thể được cung cấp cho các đặc vụ hiện trường.” Các lãnh đạo cũng được cho là đứng sau những nỗ lực nhằm cản trở các đặc vụ, những người đã yêu cầu phỏng vấn nguồn tin.
Bà Allison Sands, đặc vụ FBI phụ trách điều tra các cáo buộc này cho biết, “Khi chúng tôi nói rằng chúng tôi muốn phỏng vấn nguồn — khi tôi nói ‘nguồn’, ý tôi là tác giả của bản bạch thư hoặc nguồn cung cấp dữ liệu — tôi không biết đó có phải là những người khác nhau hay không — nhưng bất cứ nơi nào mà từ đó thông tin này đã đến.”
Tuy nhiên, ban lãnh đạo đã thông báo rằng “ở cấp bộ phận, chúng tôi nên tập trung vào phân tích kỹ thuật,” bà cho biết thêm.
Trụ sở chính “đã không cho chúng tôi khả năng phỏng vấn những người này,” ông Curtis Heide, một đặc vụ khác phụ trách vụ việc, đã thuật lại. Ông nói rằng ông đã rất thất vọng.
Các đặc vụ nói rằng điều quan trọng là phải biết về độ thiên lệch chính trị của các nguồn cung cấp thông tin, chẳng hạn như ông Sussmann đại diện cho Ủy ban Quốc gia Đảng Dân Chủ và chiến dịch tranh cử của bà Clinton.
Ông Gaynor đã thừa nhận ông đã bị điều tra vì vi phạm quy định trong cuộc phỏng vấn với các nhân viên của văn phòng tổng thanh tra DOJ trong một cuộc họp năm 2020. Ông nói ông đã “chuẩn bị một cách tồi tệ đến đáng thương” cho cuộc họp này. Ông tin rằng ông không còn bị điều tra nữa.
Nhiều văn phòng làm việc về cuộc điều tra
Ông Baker làm việc ở Hoa Thịnh Đốn tại trụ sở của FBI. Ông Gaynor theo dõi cuộc điều tra về các tuyên bố từ Hoa Thịnh Đốn. Các chuyên gia mạng ở Chantilly, Virginia, ban đầu phân tích dữ liệu, sau đó chuyển cuộc điều tra này cho một đội phản gián mạng hỗn hợp ở Chicago.
Ít nhất một đặc vụ ở Miami đã làm việc về vụ điều tra, phỏng vấn Central Dynamics, công ty mà tên miền thư điện tử của ông Trump đã được đăng ký, trong khi một đặc vụ hoặc các đặc vụ khác ở Philadelphia đã tổ chức các cuộc phỏng vấn tại Listrak, một công ty khác.
Ông Grasso sống tại Pittsburgh.
Bà Sands đã viết trong một tin nhắn hôm 04/10/2016, “Có vẻ như trung tâm thông tin ở London” đã nhận được cùng một bản bạch thư như bản được đưa cho ông Baker, hoặc một bản tương tự.
FBI đã mất nhiều tháng để khép lại cuộc điều tra
Một cuộc điều tra toàn diện về các tuyên bố Trump-Nga đã được mở vào ngày 23/09/2016. Cuộc điều tra này đã không chính thức khép lại cho đến ngày 18/01/2017.
Các chuyên gia FBI cho rằng các cáo buộc này có thể là sai lệch trong vòng chưa đầy một ngày. Nhóm đã làm việc thêm để xem xét các tuyên bố, bao gồm việc liên hệ với các tổ chức như Central Dynamics vốn đã cho ra kết luận tương tự vào ngày 05/10/2016.
Theo bà Sands, sự chậm trễ trong việc khép lại cuộc điều tra xuất phát từ việc không thể tìm ra ai đã bàn giao các ổ cứng di động có chứa dữ liệu.
Các ổ cứng được đánh số 1b, là danh mục bằng chứng kỹ thuật số. Khi FBI khép lại các vụ án, họ phải trả lại các vật phẩm nhận được trong quá trình điều tra cho chủ sở hữu hợp pháp của chúng.
“Vâng, trong vụ án này, chúng tôi không biết ai là chủ nhân của các ổ cứng di động, vì ông James Baker không phải là chủ sở hữu,” bà Sands nói. “Ông ấy giống như một người trung gian hay gì đó. Ông ấy đã đưa chúng cho chúng tôi, nhưng chúng tôi không biết các ổ cứng di động này thuộc về ai.”
Nhóm đã chuyển sang bắt đầu một “phiên điều trần về tình trạng bỏ rơi”, điều này sẽ cho phép họ phá hủy các ổ đĩa. Tuy nhiên, vì điều đó liên quan đến các lớp của bộ máy quan liêu, nên người giám sát của bà Sands đã khuyến nghị đánh số các ổ đĩa lại thành 1a, là danh mục đề cập đến bất cứ điều gì mà một đặc vụ muốn có trong hồ sơ vụ án nhưng không nhất thiết phải là bằng chứng. Bà trích dẫn các ghi chú được thực hiện trong một cuộc phỏng vấn làm ví dụ.
Việc phân loại lại cho phép FBI kết thúc cuộc điều tra. Điều đó có nghĩa là cuộc điều tra đã được khép lại khi CNN đưa tin, trích dẫn các nguồn ẩn danh, hồi tháng 03/2017 rằng cuộc điều tra vẫn đang diễn ra.
Thủ tục giấy tờ có ‘sơ sót’
Tài liệu ghi lại việc mở cuộc điều tra cho biết DOJ đã chuyển các cáo buộc cho FBI. Trong tài liệu kết thúc cũng ghi như vậy.
Ông Heide đã gọi cả hai là “sơ sót” hoặc “lỗi đánh máy”. Ông nói rằng nhóm dường như đã nhầm văn phòng cố vấn pháp lý của FBI với DOJ.
Đó không phải là vấn đề duy nhất với các tài liệu liên quan đến cuộc điều tra.
Tài liệu kết thúc cho biết rằng đây là một cuộc điều tra “sơ bộ” chứ không phải một cuộc điều tra “toàn diện”.
“Đó cũng là một lỗi đánh máy,” ông Heide nói.
Ông Heide cho biết vào năm 2018 ông đã được Văn phòng Tổng thanh tra DOJ thông báo lần đầu tiên về các vấn đề này.
Ông nói: “Tôi tin rằng họ đã khiến tôi chú ý về thông tin này và hỏi tôi xem liệu nó có chính xác không, và câu trả lời của tôi cũng vậy, tôi không tin là nó chính xác.”
Cuộc điều tra Crossfire Hurricane tiếp tục
Nhóm của Biện lý Đặc biệt John Durham, vốn đã truy tố ông Sussmann, đang điều tra nguồn gốc của các cuộc điều tra phản gián của chính phủ liên quan đến mối liên hệ được cho là giữa ông Trump và Nga. Nhiều cuộc điều tra đó đã sử dụng thông tin do chiến dịch tranh cử của bà Clinton chi trả.
Ông Heide cho biết trên bục nhân chứng rằng, FBI cũng đang tiến hành cuộc điều tra riêng của mình đối với các cuộc điều tra, được gọi chung là Crossfire Hurricane.
“Và cá nhân ông có đang bị điều tra như một phần của cuộc điều tra đó không?” một công tố viên hỏi.
“Có. Bản thân tôi và, tôi tin rằng, những người khác cũng vậy,” ông Heide nói.
Sau đó, ông Heide nói thêm rằng ông đang bị điều tra vì “không nêu ra thông tin bào chữa khi nó gắn liền với một trong các cuộc điều tra Crossfire Hurricane.” “Có nhiều bản ghi âm về sự đồng thuận được thu thập từ một trong các đối tượng, và tôi tin rằng có những tuyên bố được sử dụng trong một đơn đệ trình FISA mà — thông tin bào chữa này đã không được tiết lộ cho tòa án FISA” – tòa án bí mật được Đạo luật Giám sát Tình báo Ngoại quốc trao quyền.
Một cuộc điều tra trước đó của cơ quan giám sát cho thấy FBI đã phạm phải những lỗi và thiếu sót “quan trọng” trong cả bốn đơn thư đệ lên tòa án để theo dõi ông Page. Điều quan trọng nhất đã có thể là cách một luật sư FBI, ông Kevin Clinesmith, đã giả mạo một thư điện tử để tuyên bố rằng ông Page không phải là người của CIA trong khi trên thực tế là ngược lại. Ông Clinesmith đã nhận tội về một cáo buộc xuất phát từ cuộc điều tra của ông Durham và nhận án treo.
Khi làm chứng, ông Heide phủ nhận rằng ông đã không cho tòa án nói trên biết về thông tin bào chữa.
Ông Heide, người vẫn đang làm việc với FBI ở Des Moines, Iowa, đã làm việc trong cả cuộc điều tra Crossfire Hurricane và cuộc điều tra Mid-Year Exam (hoặc cuộc điều tra của FBI về việc bà Clinton sử dụng máy chủ thư điện tử cá nhân để gửi các thư điện tử đã phân loại).
Ông Zachary Stieber chuyên đưa tin về Hoa Kỳ và thế giới. Ông sống tại Maryland.
