Tòa án Tối cao đe dọa nền dân chủ: Tổng thống Brazil bị chặn tài khoản truyền thông xã hội
Ở Brazil, một số thẩm phán có các mục tiêu chính trị rất tham vọng và theo đó mà đưa ra các phán quyết.
Chánh án đương nhiệm tại Tòa án Bầu cử Tối cao nước này là ông Alexandre de Moraes. Ông được bầu làm quan chức bầu cử tối cao hồi tháng Tám, trong một buổi lễ công khai với 2,000 khách mời tại khán phòng của tòa án. Ông là thành viên của Đảng Dân chủ Xã hội Brazil trước khi được đề cử là thẩm phán của Tòa án Tối cao Liên bang nước này hôm 22/02/2017.
Như nhật báo Le Monde của Pháp đưa tin, trước khi được đề cử vào tòa án cao nhất của quốc gia này, ông đã là tâm điểm một cuộc tranh luận khi nhật báo Estadão công bố một cuộc điều tra cho thấy ông đã dùng tư cách luật sư để can thiệp vào ít nhất 123 vụ tranh tụng pháp lý nhằm biện hộ cho một tập đoàn mà một số người chỉ rõ là bị nghi ngờ có liên quan đến nhóm buôn bán ma túy chính ở Brazil có tên là Bộ Tư lệnh Thủ đô thứ nhất.
Ông Moraes, người hiện là quan chức bầu cử hàng đầu quốc gia ở Brazil và chịu trách nhiệm giám sát các cuộc bầu cử tổng thống, đã đưa ra nhiều “quyết định độc tài” chống lại “thông tin sai lệch”, ngoài việc tống một số bạn bè và những người ủng hộ Tổng thống Jair Bolsonaro vào tù, tịch thu các thiết bị điện tử, và đóng băng tài khoản ngân hàng của họ.
Chẳng hạn như, hôm 18/03, ông Moraes đã ra lệnh đình chỉ ứng dụng nhắn tin Telegram trên toàn quốc. Phán quyết này được đưa ra sau khi Telegram phớt lờ một lệnh trước đó yêu cầu chặn tài khoản của ông Allan dos Santos, một người ủng hộ ông Bolsonaro khi ông đối mặt với cáo buộc phát tán “thông tin sai lệch”. Trước đó hồi tháng Mười, ông Moraes đã ra lệnh bắt giữ ông Santos.
Trong phán quyết đình chỉ Telegram trên toàn quốc của mình, ông Moraes đề cập đến việc ứng dụng này đã không xóa nội dung “gây hiểu lầm” khỏi trang Telegram cá nhân của ông Bolsonaro. Được biết, ông không chỉ ra lệnh cấm ứng dụng nhắn tin này trên toàn quốc mà còn ra lệnh cho Apple và Google đưa ra “những rào cản công nghệ” để chặn Telegram trên hệ điều hành của họ và loại bỏ ứng dụng này khỏi các cửa hàng kỹ thuật số của họ ở Brazil.
Ông Bolsonaro, người đang tìm cách tái đắc cử vào tháng Mười tới, dựa vào Telegram để tiếp cận cơ sở cử tri của mình. Ông có hơn một triệu người theo dõi trên nền tảng này, điều này có thể cho thấy tầm quan trọng [của nền tảng] đối với chiến dịch tranh cử của ông.
‘Những phán quyết độc tài’
Hôm 19/03, trong chương trình truyền hình nổi tiếng “Os Pingos nos Is” (“Tiết lộ thêm”) của hãng thông tấn Jovem Pam, nhà báo Augusto Nunes đã cáo buộc ông Moraes thực hiện một số hành vi bất hợp pháp, gồm cả việc lạm dụng quyền hạn và vi phạm cláusula pétrea (“điều khoản nền tảng”) theo Hiến Pháp Brazil, vốn khiến tự do biểu đạt trở thành một quyền bất khả xâm phạm của công dân.
Ông Nunes cũng chỉ trích các chính trị gia im lặng trước “các phán quyết” của Thẩm phán Moraes, kể cả việc cấm Telegram trên toàn quốc.
Ông nói: “Đã đến lúc yêu cầu còng tay các thượng nghị sĩ và thẩm phán vì sự hèn nhát của họ. Thêm nữa, những người được Tổng thống Jair Bolsonaro bổ nhiệm phải giải thích rằng họ sẽ kéo dài thêm bao lâu sự im lặng hèn nhát mà họ vẫn giữ trước sự ngạo mạn đó.”
Hôm 27/05/2020, Thẩm phán Moraes, người đã trở thành quan chức bầu cử hàng đầu của nước này, đã ra lệnh cho cảnh sát liên bang mở một chiến dịch thăm dò các doanh nhân, blogger, và chính trị gia liên kết với ông Bolsonaro. Trong quyết định phê chuẩn chiến dịch, ông cũng xác định chặn tất cả các tài khoản của họ trên các phương tiện truyền thông xã hội như Facebook, Twitter, và Instagram. Theo ông, cần phải có phán quyết độc tài này để ngăn chặn “thông tin sai lệch” và “tin giả”.
Cuộc điều tra về “thông tin sai lệch” do ông Moraes thực hiện nói chung có liên quan nhiều hơn đến việc phổ biến thông tin về tính minh bạch của các máy bỏ phiếu điện tử và uy tín của ủy ban bầu cử Brazil, thực ra do chính ông Moraes đứng đầu.
Ông Filipe Martins, cố vấn đặc biệt về các vấn đề quốc tế của Tổng thống nước Cộng hòa này, nhận xét rằng “các nhà báo, nhà nhân đạo, và những công dân bình thường hành động tự phát đang bị xem là kẻ cướp vì dám bày tỏ quan điểm làm mất lòng giới cầm quyền lâu năm.”
Ông Bolsanaro không phải là mục tiêu duy nhất
Trong số các mục tiêu mà hành động của cảnh sát nhắm tới theo lệnh của ông Moraes còn có chủ tịch quốc gia Đảng Công nhân Brazil Roberto Jefferson, doanh nhân Luciano Hang, và các vị dân biểu: Douglas Garcia, Gil Diniz, Carla Zambelli, Bia Kicis, Junio Amaral, Filipe Barros, Luiz Phillipe Orleans e Bragança, và Daniel Silveira.
Một trong những nghị sĩ nói trên, bà Zambelli, nói rằng “ai mà tôn trọng luật pháp thì đều có nghĩa vụ bác bỏ các cuộc khám xét này trong phạm vi của một cuộc điều tra bất hợp pháp và vi hiến.”
Tương tự, một nữ nghị sĩ khác, bà Kicis, tuyên bố: “Chúng ta đang sống trong thời kỳ đen tối của cuộc tấn công trắng trợn vào nền dân chủ. Đừng quên những người đang tán dương việc Thẩm phán Alexandre de Moraes lạm dụng quyền lực và thực hiện hành vi phi dân chủ để chống lại các nhà báo, diễn viên hài, doanh nhân và bất kỳ người dân thường nào khác. Họ là đồng phạm của chế độ độc tài này. Tôi chưa bao giờ im lặng trước bạo quyền hay những người đối lập.”
Hôm 23/08, ông Moraes đã chỉ thị cho cảnh sát liên bang tiến hành lệnh khám xét tại năm tiểu bang nhắm vào ít nhất tám doanh nhân. Ông đã ra lệnh cho cảnh sát đột kích vào tư gia, truy cập vào tài khoản ngân hàng, và đình chỉ tài khoản mạng xã hội của họ. Những công dân này đang bị điều tra về một số tin nhắn được đăng trong nhóm WhatsApp của mình, trong đó một số người được cho là đã dám nói rằng họ thích một chế độ quân sự khác, hơn là ứng cử viên cực tả Lula da Silva quay lại làm tổng thống.
Ông Moraes cũng ra lệnh phong tỏa tài khoản ngân hàng của họ. Một trong người bị chiến dịch này nhắm mục tiêu là ông Luciano Hang, nhà sáng lập chuỗi bán lẻ Havan và là người ủng hộ ông Bolsonaro với hàng triệu người theo dõi trên mạng xã hội. Mặc dù ông Hang cho biết rằng ông “chưa bao giờ nói về một cuộc đảo chính” và ông “luôn bảo vệ dân chủ và tự do biểu đạt,” nhưng ông Moraes đã ra lệnh chặn tất cả các tài khoản mạng xã hội của ông như Twitter, Instagram, Facebook, YouTube, WhatsApp, và TikTok.
“Họ có thể lấy đi các mạng xã hội của tôi, nhưng họ sẽ không bao giờ bịt miệng được tôi!” ông Hang, người đã xây dựng một chuỗi cửa hàng bách hóa nổi tiếng có trưng bày các mô hình Tượng Nữ thần Tự do ở mặt tiền, cho biết. “Hãy nói không với kiểm duyệt! Quý vị có thể là nạn nhân tiếp theo,” ông đăng trên tài khoản Twitter của mình trước khi bị khóa theo lệnh tòa án của ông Moraes.
Các doanh nhân khác được cho là đã bị khóa tài khoản ngân hàng và mạng xã hội gồm có ông Meyer Joseph Nigri, chủ tịch kiêm cựu giám đốc điều hành của hãng phát triển bất động sản Tecnisa, ông Jose Isaac Peres, nhà sáng lập công ty trung tâm mua sắm Multiplan, và ông Afranio Barreira Filho, chủ sở hữu chuỗi nhà hàng Coco Bambu.
Nền dân chủ của Brazil đang bị đe dọa
Ông Bolsonaro nói rằng ở đất nước này, nền dân chủ hiện đang bị tấn công nghiêm trọng. Ông đã cáo buộc những thẩm phán không được bầu chọn này đã tiến hành can thiệp chính trị và cố gắng khai triển một chế độ độc tài tư pháp.
Ông nói với mạng Jovem Pan, “Brazil đang trên con đường dẫn đến chế độ độc tài. Đây là cách mà hiện nay các chế độ độc tài khởi đầu. Từng chút một quý vị mất đi tự do, rồi một ngày quý vị nhìn lại, và quý vị hoàn toàn bị trói buộc.”
Sau khi nhận thức được tất cả những điều bất bình thường này, ai sẽ không đồng tình? Hệ thống dân chủ rõ ràng đang bị phá hoại khi chế độ pháp quyền bị thay thế bằng chế độ tài phán. Trên thực tế, các vị thẩm phán không được bầu chọn này biết rõ hơn ai hết điều gì là tốt nhất cho đất nước này nhưng tiền đề của họ là niềm tin giới tinh hoa thống trị và hoàn toàn phản dân chủ.
Trớ trêu thay khi thấy rằng mối đe dọa lớn đối với nền dân chủ ở Brazil hiện nay không phải là đến từ các chính trị gia được bầu chọn mà là từ một chính thể đầu sỏ tư pháp quá lỗi thời.
Thanh Nhã biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
