Bầu cử các cơ quan lập pháp tiểu bang Hoa Kỳ: Nền báo chí quốc gia ít đưa tin, nhưng có tác động lớn đến cử tri
Có 435 ghế Hạ viện Hoa Kỳ và 34 ghế Thượng viện Hoa Kỳ sẽ được đưa ra cho người dân quyết định tại các cuộc bầu cử giữa kỳ trên toàn quốc, và các cử tri cũng sẽ bầu ra 36 thống đốc, nhưng các cuộc tranh cử này sẽ chỉ chiếm các phần cao nhất của những phiếu bầu mà mọi người ở hầu hết các tiểu bang sẽ chứng kiến khi họ đi bỏ phiếu vào ngày 08/11.
Cũng sẽ có 133 dự luật được đưa vào lá phiếu ở 37 tiểu bang và các cuộc bầu cử cho 6,279 trong số 7,383 ghế cơ quan lập pháp tiểu bang ở 46 tiểu bang.
Trong bối cảnh các hãng thông tấn địa phương và tiểu bang liên tục thu hẹp, các mạng tin tức cáp 24/7 phát triển nhanh chóng, và các trang tin tức kỹ thuật số gần như chỉ tập trung vào các cuộc bầu cử và các vấn đề của quốc gia, thì các cơ quan lập pháp của tiểu bang ngày càng ít được đưa tin hơn ngoại trừ tin từ các cơ quan tin tức quốc hội tiểu bang, vốn dĩ thiếu nhân lực, và thường chỉ đơn thuần là thông tin cũ về các nhân viên trước đây của họ.
Nhưng đừng nhầm lẫn: các nhà lập pháp tiểu bang thông qua các chính sách, áp đặt các quy định, và ban hành các quyết định có liên quan và tác động nhiều hơn đến cuộc sống thường nhật của cử tri so với những quyết định đến từ Quốc hội.
Ảnh hưởng đến cuộc sống thường nhật
Ngoài quốc phòng, chính sách ngoại giao, nhập cư, và thương mại giữa các tiểu bang, thì các cơ quan lập pháp tiểu bang chịu trách nhiệm về hầu hết mọi thứ khác mà các chính phủ thường phải giải quyết.
Các nhà lập pháp tiểu bang là những người ra quyết định chính về một loạt các mối quan tâm, trong đó có giáo dục, chăm sóc y tế, cơ sở hạ tầng, bầu cử, sử dụng đất, thuế bán hàng, vũ khí, và các dịch vụ tiện ích trong khi kiểm soát hơn 2 ngàn tỷ USD trong chi tiêu ngân sách cân đối thường niên. Sau khi Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ lật ngược án lệ Roe kiện Wade hồi tháng Sáu, hiện nay, phạm vi trách nhiệm đó bao gồm cả việc quy định về quyền tiếp cận phá thai.
Như Thẩm phán Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ Louis Brandeis đã nói hồi năm 1932, các cơ quan lập pháp tiểu bang là “những phòng thí nghiệm của nền dân chủ.” Trên các sổ ghi của các cơ quan lập pháp vào năm 2023 sẽ có ba vấn đề thường niên hàng đầu — ngân sách, giáo dục, chăm sóc y tế của tiểu bang — ngoài ra còn có việc lập pháp liên quan đến cần sa, xe hơi tự hành, năng lượng, thuốc kê theo toa, quyền riêng tư về dữ liệu, trị an, cá cược thể thao, luật về rượu, chính sách thuế, nghỉ phép được hưởng lương vì lý do gia đình, công nghệ, và lựa chọn trường học.
Các cơ quan lập pháp tiểu bang có thể khác nhau rất nhiều về quy mô và phạm vi — Nebraska theo cơ chế đơn viện, chỉ có một Thượng viện không đảng phái gồm 49 thành viên, còn New Hampshire thì chỉ riêng Hạ viện của họ đã có 400 dân biểu.
Các nhà lập pháp ở bốn tiểu bang — Texas, Montana, North Dakota, Nevada — không triệu tập hội nghị vào các năm chẵn trong khi các nhà lập pháp ở tám tiểu bang — California, Illinois, New Jersey, New York, Pennsylvania, Michigan, Illinois, Ohio — họp quanh năm với các quãng nghỉ. Hầu hết các cơ quan lập pháp tiểu bang đều họp từ 30 đến 90 ngày một năm.
Tuy nhiên, các nhà lập pháp tiểu bang lại có năng suất hơn nhiều so với các đồng sự tại Quốc hội của họ trong các kỳ họp lập pháp thường niên vô cùng chóng vánh của mình. Theo một phân tích của Quorum States, một dịch vụ theo dõi dự luật ở Thủ đô Hoa Thịnh Đốn, hàng năm các cơ quan lập pháp tiểu bang đưa ra số lượng dự luật nhiều gấp 23 lần so với Quốc hội. Trung bình một nhà lập pháp tiểu bang hoặc là bảo trợ hoặc ký ban hành 33 dự luật với khoảng bốn dự luật được thông qua trong mỗi kỳ họp.
Theo MultiState có trụ sở tại Virginia, một công ty phân tích và quan hệ chính quyền địa phương và tiểu bang, mỗi năm trung bình các nhà lập pháp tiểu bang giới thiệu gần 250,000 dự luật và thông qua khoảng 30,000 dự luật.
Đảng Cộng Hòa chiếm ưu thế
Giải thích về các cuộc bầu cử hôm 08/11, trong số 98 viện lập pháp tiểu bang — Nebraska là cơ quan đơn viện, phi đảng phái thứ 99, nhưng chắc chắn là hầu như không đại diện cho Đảng Cộng Hòa ngoại trừ trên danh nghĩa — có 61 viện có Đảng Cộng Hòa chiếm đa số và 37 viện do Đảng Dân Chủ kiểm soát.
Nhìn chung, có 3,978 nhà lập pháp tiểu bang Đảng Cộng Hòa (Grand Old Party, GOP), chiếm 52% số ghế của các cơ quan lập pháp tiểu bang trên toàn quốc. Đảng Dân Chủ kiểm soát 47% số ghế.
Đảng Cộng Hòa nắm kiểm soát lưỡng viện ở 30 tiểu bang và Đảng Dân Chủ chiếm đa số ở Thượng viện lẫn Hạ viện ở 17 tiểu bang. Có 23 tiểu bang mà Đảng Cộng Hòa giành được ba vị trí quan trọng (trifecta), có nghĩa là lưỡng viện và thống đốc đều cùng thuộc đảng này. Đảng Dân Chủ có 15 trifecta như vậy.
Chỉ có ba tiểu bang có các cơ quan lập pháp bị phân tách, tại đó mỗi đảng lần lượt kiểm soát một viện, và chỉ có 12 tiểu bang không có sự kiểm soát thống nhất theo đảng phái trong Thượng viện, Hạ viện, và dinh thự thống đốc, tỷ lệ thấp thứ hai trong 70 năm, “một dấu hiệu cho thấy việc một cử tri bầu cho các ứng viên của cả hai đảng có thể sẽ giảm dần trên toàn quốc” giữa các cử tri, theo Hội nghị Quốc gia các Cơ quan lập pháp Tiểu bang.
Tại Alaska và Minnesota, Đảng Cộng Hòa nắm giữ Thượng viện trong khi Đảng Dân Chủ kiểm soát Hạ viện. Ngược lại, các tiểu bang Virginia, Louisiana, Mississippi, và New Jersey, sẽ không có các cuộc bầu cử cơ quan lập pháp tiểu bang nào diễn ra vào ngày 08/11.
Đảng Cộng Hòa đã tăng dần kiểm soát đối với các cơ quan lập pháp tiểu bang trong 20 năm qua. Đảng Dân Chủ đã không chiếm được đa số ghế trên toàn quốc kể từ năm 2010 khi Đảng Cộng Hòa chiếm đa số trong 24 viện [lập pháp tiểu bang]. Số ghế của Đảng Dân Chủ đã tăng nhẹ kể từ năm 2016 khi Đảng Cộng Hòa chiếm đa số trong 66 viện, một con số kỷ lục.
Cuộc bầu cử vào ngày 08/11 sẽ là vòng đầu tiên của các cuộc chạy đua vào cơ quan lập pháp tiểu bang sau khi tái phân chia địa hạt theo kết quả của cuộc Điều tra Dân số năm 2020.
“Quý vị hãy theo dõi thêm các cuộc đua giữa những người đương nhiệm và các cuộc tranh cử mà địa lý của chính trị đã thay đổi đáng kể — đặc biệt là ở các khu vực ngoại ô,” Hội nghị Quốc gia các Cơ quan lập pháp Tiểu bang (NCSL) cho biết trong bản xem trước cuộc bầu cử năm 2022. “Có khả năng sẽ có nhiều sự thay thế hơn.”
Ngoài ra, NCSL lưu ý, mặc dù có “vài trăm nhà lập pháp mới vào nghề” được bầu trên toàn quốc trong mỗi cuộc bầu cử, những con số này có xu hướng cao hơn trong cuộc bầu cử đầu tiên sau khi tái phân chia địa hạt mười năm một lần. “Năm nay,” NCSL cho biết, “chúng tôi hy vọng con số đó sẽ gần với 1,000, hoặc chỉ dưới 15% tổng số trên toàn quốc.”
NCSL đánh giá các cuộc tranh cử vào cơ quan lập pháp tại 21 tiểu bang là khá cạnh tranh, nơi quyền kiểm soát các viện có thể thay đổi. Trong thế kỷ qua, cứ mỗi chu kỳ tuyển cử thì có trung bình có 12 viện [lập pháp tiểu bang] thay đổi đảng nắm quyền kiểm soát, nhưng tổ chức lưu ý rằng “con số đó đã giảm trong những năm gần đây.”
Xu hướng giữ nguyên đó có thể sẽ xuất hiện trong các cuộc bầu cử giữa kỳ. “Mặc dù kết quả các cuộc đua riêng lẻ có thể có một số xáo trộn, nhưng việc kiểm soát các viện khó có thể thay đổi” — nếu điều đó xảy ra — tại nhiều viện, NCSL tuyên bố.
Tuy nhiên, “Các viện do Đảng Dân Chủ nắm giữ có vẻ cạnh tranh hơn các viện do Đảng Cộng Hòa nắm giữ. Điều đó có nghĩa là Đảng Cộng Hòa có nhiều cơ hội hơn để giành được nhiều viện hơn,” NCSL nói thêm.
Các cuộc bầu cử vào Hạ viện tiểu bang cạnh tranh nhất
Theo NCSL, đảng nào sẽ nắm quyền kiểm soát 12 Thượng viện tiểu bang, trong đó có 5 Thượng viện hiện do Đảng Cộng Hòa nắm giữ, và 9 Hạ viện tiểu bang, trong đó có 5 Hạ viện do Đảng Dân Chủ nắm giữ, sẽ được quyết định vào ngày 08/11.
Ballotpedia đã xác định được 28 viện chiến địa ở 19 tiểu bang, trong đó có 16 Thượng viện và 12 Hạ viện.
Dự báo của CNallysis, một trang web phân tích về các cơ quan lập pháp tiểu bang, dự báo rằng GOP sẽ giành được tới 147 ghế lập pháp tiểu bang trên toàn quốc, bao gồm 41-42 ghế trong các Thượng viện và 102-103 ghế trong các Hạ viện. Dưới đây là tóm lược ước tính cho các cuộc bầu cử cơ quan lập pháp tại các tiểu bang quan trọng:
ALASKA — Trong cơ quan lập pháp của tiểu bang này, tất cả các ghế đều được bỏ phiếu, ngoại trừ một ghế. NCSL đánh giá Hạ viện Alaska, nơi mà Đảng Dân Chủ hiện đang kiểm soát theo một thỏa thuận chia sẻ quyền lực, có khả năng có một cuộc lật ngược. Dự đoán GOP có thể giành được tối đa 3 ghế trong Hạ viện, và sẽ giành được đa số.
ARIZONA — Các ghế trong các cơ quan lập pháp tiểu bang đều được bỏ phiếu. GOP chiếm đa số Thượng viện với tỷ lệ 16-14 và chiếm ưu thế trong Hạ viện với tỷ lệ 31-29.
Ballotpedia đã xác định được bảy cuộc đua vào Thượng viện tại tiểu bang chiến địa Arizona, trong đó ba cuộc đua ở các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ và bốn cuộc đua ở các quận do Đảng Cộng Hòa nắm giữ, và bảy cuộc đua chiến địa tại Hạ viện, gồm ba cuộc đua ở các quận do Đảng Cộng Hòa nắm giữ, hai cuộc đua ở các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ và hai cuộc đua ở các quận chia tách.
CNalysis không đưa ra dự đoán nào cho các cuộc đua vào Thượng viện Arizona và dự báo Đảng Cộng Hòa có thể giành được 1 ghế Hạ viện.
MICHIGAN — Tất cả các ghế của cơ quan lập pháp tiểu bang đều được bỏ phiếu. GOP chiếm đa số tại Thượng viện với tỷ lệ 22-16 và vươn lên dẫn trước 56-53 tại Hạ viện.
Ballotpedia đã liệt kê 10 cuộc tranh cử Thượng viện là các cuộc đua chiến địa, bốn cuộc ở các quận do Đảng Dân Chủ tổ chức và sáu cuộc ở các quận do Đảng Cộng Hòa tổ chức. Trang web này đánh giá 28 cuộc bầu cử ở Hạ viện là các cuộc đua chiến địa với 16 cuộc ở các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ và 12 cuộc ở các quận do những người đương nhiệm của Đảng Cộng Hòa nắm giữ.
CNalysis dự đoán các thành viên Đảng Dân Chủ sẽ giành lại từ 2 đến 3 ghế Thượng viện và tối đa 2 ghế Hạ viện, bỏ lỡ trong gang tấc việc lật ngược tình thế ở cả hai viện.
MINNESOTA — Tất cả các ghế trong cơ quan lập pháp của tiểu bang này đều được đưa ra bỏ phiếu. Đảng Cộng Hòa chiếm đa số tại Thượng viện với tỷ lệ 34-31. Đảng Dân Chủ kiểm soát Hạ viện, với tỷ lệ 69-64.
Ballotpedia đánh giá 27 cuộc bầu cử Thượng viện là các cuộc đua chiến địa, 13 cuộc bầu cử ở các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ, 13 cuộc ở các quận do Đảng Cộng Hòa nắm giữ, và một cuộc bầu cử ở một quận do phái độc lập nắm giữ. Theo Ballotpedia, có 42 cuộc đua chiến địa tại Hạ viện, 21 cuộc ở mỗi quận do Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa nắm giữ.
CNalysis dự báo không có thay đổi trong Thượng viện nhưng dự đoán Đảng Cộng Hòa có thể giành được bốn đến năm ghế trong Hạ viện, có khả năng lật ngược viện này.
PENNSYLVANIA — Một nửa số ghế của Thượng viện có nhiệm kỳ bốn năm và toàn bộ 203 ghế của Hạ viện có nhiệm kỳ hai năm đều có trong lá phiếu tháng 11 này. GOP chiếm đa số Thượng viện với tỷ lệ 28-21 và chiếm ưu thế tại Hạ viện với tỷ lệ 113-89.
Ballotpedia đã xác định được chín cuộc đua chiến địa tại Thượng viện, bốn cuộc đua tại các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ, bốn cuộc đua khác ở các quận do Đảng Cộng Hòa kiểm soát, và một quận thuộc phái độc lập. Theo Ballotpedia, có 34 cuộc đua chiến địa tại Hạ viện, 11 cuộc đua ở các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ, và 23 cuộc đua ở các quận do Đảng Cộng Hòa nắm giữ.
CNalysis dự đoán Đảng Cộng Hòa có thể giành được một ghế Thượng viện trong khi Đảng Dân Chủ có thể chiếm đa số trong Hạ viện bằng cách giành thêm tới năm ghế.
NEW HAMPSHIRE — Tất cả các ghế của cơ quan lập pháp tiểu bang đều có thể được bỏ phiếu. Đảng Cộng Hòa chiếm đa số với tỷ lệ 13-10 tại Thượng viện và 206-182 tại Hạ viện.
Cả NCSL và Ballotpedia đều nhận định rằng Thượng viện có thể có một cuộc lật ngược tiềm năng với tám ghế Thượng viện được xác định là các cuộc đua chiến địa, bao gồm năm ghế do Đảng Dân Chủ nắm giữ và ba ghế do Đảng Cộng Hòa nắm giữ.
Cnalysis dự đoán rằng không có thay đổi đáng kể nào với việc Đảng Cộng Hòa có khả năng giành được một ghế tại Thượng viện.
WASHINGTON — Trong một cuộc bỏ phiếu hôm 08/11, có 25 trong số 49 ghế của Thượng viện có nhiệm kỳ bốn năm và toàn bộ 98 ghế của Hạ viện có nhiệm kỳ hai năm. Đảng Dân Chủ chiếm đa số với tỷ lệ 57-41 tại Hạ viện và 28-21 tại Thượng viện.
Cả NCSL và Ballotpedia đều xem Thượng viện là khá cạnh tranh với năm cuộc đua chiến địa ở ba quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ và hai quận do Đảng Cộng Hòa nắm giữ.
Cnalysis dự đoán Đảng Cộng Hòa có thể giành được tối đa hai ghế Thượng viện.
OREGON — 16 trong số 30 ghế của Thượng viện có nhiệm kỳ bốn năm và toàn bộ 60 ghế của Hạ viện có nhiệm kỳ hai năm có thể được bỏ phiếu. Đảng Dân Chủ có lợi thế tại Thượng viện với tỷ lệ 18-11 và tại Hạ viện với tỷ lệ chia đều 30-30.
Cnalysis dự đoán Đảng Cộng Hòa có thể giành được tối đa hai ghế Thượng viện và tối đa bốn ghế Hạ viện, có khả năng giành quyền kiểm soát viện này.
NEVADA — Tiểu bang này có 11 trong số 21 ghế Thượng viện nhiệm kỳ bốn năm và toàn bộ 42 ghế Hạ viện nhiệm kỳ hai năm có thể được bỏ phiếu. Đảng Dân Chủ kiểm soát Thượng viện với tỷ lệ 11-9 và Hạ viện với tỷ lệ 26-16.
Cả NCSL và Ballotpedia đều đánh giá các cuộc bầu cử ở lưỡng viện là khá cạnh tranh. Ballotpedia phân loại bốn cuộc bầu cử vào Thượng viện là các cuộc đua chiến địa, hai cuộc bầu cử thuộc về các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ và hai cuộc thuộc về các quận do Đảng Cộng Hòa nắm giữ. Ballotpedia xác định có 16 cuộc đua chiến địa tại Hạ viện, 10 cuộc đua ở các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ và sáu cuộc đua ở các quận khác do Đảng Cộng Hòa nắm giữ.
CNalysis dự đoán Đảng Cộng Hòa có thể giành được một ghế Thượng viện và tối đa ba ghế Hạ viện với khả năng lật đổ Thượng viện.
MAINE — Toàn bộ 35 ghế của Thượng viện có nhiệm kỳ hai năm và 151 ghế của Hạ viện có nhiệm kỳ hai năm đều có thể được bỏ phiếu. Đảng Dân Chủ nắm giữ lợi thế với tỷ lệ 22-13 ở Thượng viện và 76-63 tại Hạ viện (ba ghế cho những người độc lập, chín vị trí trống).
Cả NCSL và Ballotpedia đều xem cả hai viện là khá cạnh tranh. Ballotpedia đánh giá 20 cuộc bầu cử tại Thượng viện là các cuộc đua chiến địa, trong đó có 14 cuộc bầu cử ở các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ và 53 cuộc bầu cử tại Hạ viện là các cuộc đua chiến địa, trong đó có 32 cuộc bầu cử ở các quận do Đảng Dân Chủ nắm giữ.
Nhóm tin tức Anh ngữ Epoch Times Tiếng Việt biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
