Chưa đầy một ngày sau khi Tổng thống (TT) Nga Vladimir Putin thừa nhận rằng Nga đang đình chỉ tham gia hiệp ước vũ khí hạt nhân với Hoa Kỳ, Duma Quốc gia (Hạ viện) Liên bang Nga đã chính thức đồng ý tạm ngừng tham gia hiệp ước này.

Hành động chấp thuận mang tính hình thức mà cơ quan nghị viện này đưa ra đối với tuyên bố của TT Putin rằng Moscow ngừng tham gia Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Hạt nhân Chiến lược Mới (New START) cũng trao cho tổng thống Nga toàn quyền quyết định khi nào — hoặc liệu — nước này có tiếp tục tham gia trở lại hay không.

“Kể từ hôm nay, Nga sẽ đình chỉ việc tham gia vào hiệp ước vũ khí tấn công chiến lược này,” ông Putin cho biết trong bài Thông điệp Liên bang hôm 21/02 trước Quốc hội Liên bang Nga được đưa ra gần một năm sau khi Nga bắt đầu xâm lược Ukraine.

“Chúng ta sẽ không rút khỏi thỏa thuận này. Chúng ta chỉ là đang tạm dừng [sự tham gia của chúng ta] trong thỏa thuận này.”

Hiệp ước New START, được Hoa Kỳ và Liên bang Nga gia hạn gần đây nhất vào tháng 02/2021, quy định cả hai quốc gia phải duy trì cùng số lượng vũ khí hạt nhân tầm xa trong kho vũ khí mà họ có vào năm 2018 cho đến khi hiệp ước này hết hiệu lực vào tháng 02/2026.

New START là hiệp ước mới nhất trong 50 năm thực hiện hiệp định vũ khí chiến lược giữa các cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới, bắt đầu với các Cuộc đàm phán Hạn chế Vũ khí Chiến lược (SALT) năm 1972.

Năm 2021, ngay sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden nhậm chức, hiệp ước này đã được gia hạn thêm năm năm.

Hôm 31/01, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói với Quốc hội trong một báo cáo rằng Nga đã ngừng tham gia hiệp ước này kể từ khi cuộc xâm lược Ukraine nổ ra.

“Nga từ chối tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động thanh sát, ngăn không cho Hoa Kỳ thực hiện các quyền quan trọng theo hiệp ước này và đe dọa tính khả thi của hoạt động kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa Hoa Kỳ–Nga,” Bộ Ngoại giao cho biết trong tuyên bố về Quyết định Không tuân thủ New START của Nga.

Thành viên Duma Quốc gia Nga Leonid Slutsky trình bày trước giới truyền thông sau các cuộc hội đàm với các quan chức Ukraine ở vùng Brest, Belarus, vào ngày 07/03/2022. (Ảnh: Maxim Guchek/BelTA qua Reuters)
Thành viên Duma Quốc gia Nga Leonid Slutsky trình bày trước giới truyền thông sau các cuộc hội đàm với các quan chức Ukraine ở vùng Brest, Belarus, vào ngày 07/03/2022. (Ảnh: Maxim Guchek/BelTA qua Reuters)

TT Putin nắm toàn quyền kiểm soát

Khi cân nhắc về dự luật chính thức ngừng tham gia New START và trao cho TT Putin toàn quyền quyết định về sự tham gia của Nga, Chủ tịch Ủy ban Ngoại giao Duma Quốc gia Leonid Slutsky nói với hãng thông tấn Tass rằng Nga không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đình chỉ tham gia hiệp ước này do nhiều hành vi vi phạm của Hoa Kỳ.

“Cộng đồng phương Tây đã cố tình chọn cách làm xấu đi mối bang giao với Nga,” ông nói. “Cơ hội làm việc như thường lệ với Hoa Kỳ và phương Tây nói chung không còn khả thi vì vấn đề về nguyên tắc và về mặt kiểm soát vũ khí là điều không thể tách rời khỏi địa chính trị.”

Trong bài diễn văn hôm 21/02, ông Putin đã mô tả những đòi hỏi của phương Tây rằng Nga phải mở cửa các cơ sở vũ khí hạt nhân của mình để tiến hành hoạt động thanh sát tại chỗ là “hoang đường,” trong khi các đồng minh NATO đang tích cực giúp Ukraine tấn công các căn cứ không quân chiến lược của Nga.

Trước cuộc bỏ phiếu của Duma, Bộ Ngoại giao Nga đã đưa ra một tuyên bố rằng họ sẽ tiếp tục tuân thủ “các hạn chế về số lượng” của New START và tiếp tục tham gia với Hoa Thịnh Đốn trong việc thông báo cho nhau biết về các vụ phóng hỏa tiễn đạn đạo.

Bộ này tuyên bố rằng Nga sẽ tiếp tục giám sát Hoa Kỳ và các đồng minh của họ “trong lĩnh vực cắt giảm vũ khí chiến lược, cũng như về mặt an ninh quốc tế và ổn định chiến lược nói chung, đánh giá các mối đe dọa đối với lợi ích của Nga và sự cần thiết phải thực hiện các biện pháp bổ sung.”

Theo Trung tâm Kiểm soát và Không Phổ biến Vũ khí Hạt nhân có trụ sở tại Hoa Thịnh Đốn, Nga đang sở hữu khoảng 5,977 đầu đạn hạt nhân với 1,588 đầu đạn “đã được khai triển,” trong khi Hoa Kỳ sở hữu 5,550 đầu đạn hạt nhân, trong đó có 3,800 đầu đạn “đang hoạt động.”

John Haughey
BTV Epoch Times Tiếng Anh
Ông John Haughey là một ký giả làm việc từ năm 1978 với kiến thức chuyên sâu về chính phủ địa phương, cơ quan lập pháp tiểu bang, cũng như tăng trưởng và phát triển. Tốt nghiệp Đại học Wyoming, ông là một cựu chiến binh Hải quân đã chiến đấu với hỏa hoạn trên biển trong ba lần được điều động trên tàu USS Constellation. Ông là phóng viên của các tờ nhật báo ở California, Hoa Thịnh Đốn, Wyoming, New York, và Florida; và là một tác gia cho các ấn phẩm kinh doanh thương mại có trụ sở tại Manhattan.

Bản tin có sự đóng góp Adam Morrow
Thanh Tâm biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times

Chia sẻ bài viết này tới bạn bè của bạn