Hoa Kỳ: Thêm nhiều tiểu bang tiến tới cấm phương tiện chạy bằng xăng
Mười bảy tiểu bang đang tuân theo các yêu cầu nghiêm ngặt về phát thải xe cộ của California thay vì các tiêu chuẩn liên bang, và hiện họ đang cân nhắc nối gót theo sau sự dẫn đầu của California về lệnh cấm xe chạy bằng xăng.
Thật vậy, Oregon cho biết họ sẽ cập nhật đề nghị dự luật Xe hơi Sạch Tân tiến II để thêm một lệnh cấm xe chạy bằng xăng vào năm 2035.
Và Washington cho biết họ sẽ áp dụng một phiên bản luật của California vào cuối năm nay.
Hồi tháng 09/2021, Thống đốc New York Kathy Hochul (Dân Chủ) đã ký Dự luật Thượng viện S2758, trong đó cấm bán xe chạy bằng xăng một cách hiệu quả bằng cách thực hiện mục tiêu bán xe 100% “không phát thải” nội trong tiểu bang vào năm 2035.
New York có thể sẽ sớm đưa ra lệnh cấm hoàn toàn.
Ngoài ra, các tiểu bang khác có cái gọi là luật kích hoạt yêu cầu họ phải áp dụng các quy định phát thải giống như của California — ngay cả khi họ không đồng tình với các yêu cầu này.
Hôm 25/08, Ban Tài nguyên Không khí California đã bỏ phiếu để cấm hoàn toàn việc bán xe hơi chạy bằng xăng vào năm 2035 — một hành động ảnh hưởng đến mười bảy tiểu bang tuân theo các quy định về phát thải của California.
New York, Massachusetts, Vermont, Maine, Pennsylvania, Connecticut, Rhode Island, Washington, Oregon, New Jersey, Maryland, Delaware, Colorado, Minnesota, Nevada, Virginia, và New Mexico đều đã lựa chọn tuân theo các tiêu chuẩn của California thay vì quy định liên bang.
Hơn nữa, tùy thuộc vào ngôn từ trong các quy định của từng tiểu bang, nếu California thực hiện một điều kiện cụ thể, thì tiểu bang nào có mối ràng buộc với các tiêu chuẩn của California sẽ phải tuân theo y như vậy.
Ví dụ: dưới thời Thống đốc Ralph Northam (Dân Chủ), Virginia đã tự ràng buộc mình với các tiêu chuẩn phát thải của California khi thông qua Dự luật Hạ viện 1965, trong đó chỉ thị Ban Kiểm soát Ô nhiễm Không khí Tiểu bang Virginia phải “thông qua và thực thi” Mục 177 của Đạo luật Không khí Sạch.
Đạo luật Không khí sạch là một luật liên bang yêu cầu các tiểu bang thực hiện các tiêu chuẩn phát thải liên bang đối với các phương tiện hoặc chọn Mục 177 để tuân theo các yêu cầu nghiêm ngặt hơn của California.
Massachusetts, Washington, và Vermont có các luật tương tự ràng buộc họ với California.
Hôm 11/08, Thống đốc tiểu bang Massachusetts Charlie Baker (Cộng Hòa) đã ký Dự luật Hạ viện 5060, về căn bản quy định rằng nếu California thông qua lệnh cấm xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, thì Massachusetts sẽ làm như thế.
Vào năm 2020, Washington đã thông qua Dự luật Thượng viện 5811, trong đó nêu rõ, “Sở sinh thái phải áp dụng các quy tắc để thực hiện các tiêu chuẩn phát thải đối với xe cơ giới của tiểu bang California, bao gồm cả chương trình xe không phát thải, đồng thời phải sửa đổi các quy tắc này theo thời gian, để duy trì sự nhất quán với các tiêu chuẩn phát thải xe cơ giới của California.”
Luật của tiểu bang Washington yêu cầu họ phải thực hiện lệnh cấm xe chạy bằng xăng giống như ở California — điều mà Thống đốc Jay Inslee (Dân Chủ) ủng hộ và mô tả là “một cột mốc quan trọng trong cuộc chiến chống [biến đổi] khí hậu của chúng ta.”
Hồi năm 2018, Vermont đã cập nhật Quy định Kiểm soát Ô nhiễm Không khí của mình.
Những quy định đó nêu rõ, “Không một người nào, kể cả nhà sản xuất hoặc đại lý, được phép giao để bán hoặc cho thuê… một chiếc xe hơi chở khách hoặc xe tải hạng nhẹ đời từ năm 2000 trở về sau; hoặc một chiếc xe hạng trung đời năm 2004 hoặc trở về sau ở Vermont trừ khi chiếc xe đó đạt tiêu chí được California chứng nhận.”
“Những tiêu chí được California chứng nhận” này bao gồm các tiêu chuẩn phát thải cụ thể đối với phương tiện, có nghĩa là Vermont sẽ tuân theo lệnh cấm xe chạy bằng xăng của California.
Năm 2004, Thống đốc John Rowland (Cộng Hòa-Connecticut) đã ký một luật ràng buộc Connecticut với California. Tuy nhiên, luật này vẫn cho phép chừa lại “khoảng tự do”, và các quan chức đã nói tránh khi được hỏi liệu Connecticut có cấm các phương tiện chạy bằng xăng hay không.
“[Các tiêu chuẩn của California] sẽ không có hiệu lực ở đây cho đến khi chúng tôi thực sự đi hết quy trình cập nhật các quy định của mình, nhưng, vâng, chúng tôi buộc phải làm điều đó cũng như một số tiểu bang khác đã tuân theo các tiêu chuẩn của California trong một vài năm,” ông Shannon Laun, Giám đốc Tổ chức Luật Bảo tồn của Connecticut, cho biết.
Các tiểu bang phản đối lệnh cấm
Tuy nhiên, không phải mọi tiểu bang có ràng buộc với các quy định phát thải của California đều có kế hoạch tuân theo lệnh cấm xe chạy bằng xăng. Hơn nữa, một số tiểu bang, như Virginia, đang tìm hiểu các phương án pháp lý để phản đối lệnh cấm này.
Đơn cử như Colorado tin rằng lệnh cấm của California là khiếm khuyết và hiện sẽ chưa áp dụng nó.
Văn phòng Năng lượng Colorado nói với AP : “Mặc dù thống đốc có cùng mục tiêu nhanh chóng hướng tới xe điện, nhưng ông vẫn hoài nghi về việc yêu cầu 100% xe hơi bán ra phải chạy bằng điện trước một thời hạn nhất định vì công nghệ đang thay đổi nhanh chóng.”
Và, hôm 30/08, Thống đốc Janet Mills (Dân Chủ-Maine) cho biết bà không ủng hộ lệnh cấm của California, và Maine sẽ không tuân theo.
“Tôi sẽ không có khuynh hướng áp dụng bất kỳ quy định bắt buộc nào theo những đường lối đó. Cung cấp xe điện, giảm giá bán thì được — nhưng đó không phải là một quy định bắt buộc,” bà Mills nói.
Trong một tuyên bố, phát ngôn viên Sở Bảo vệ Môi trường tiểu bang New Jersey, Larry Hanja, nói rằng cơ quan này “cam kết đạt được các mục tiêu táo bạo về giảm thiểu phát thải và năng lượng sạch do Thống đốc Murphy đề ra”.
Ông ngừng ở đó mà không cho biết khi nào hoặc liệu New Jersey có bắt đầu áp dụng luật của California hay không.
Các tiểu bang khác như Delaware, New Mexico, Pennsylvania, Maryland, và Nevada có quy định yêu cầu một tỷ lệ nhất định xe bán ra phải là loại “không phát thải” trước một thời điểm nhất định. Tuy nhiên, luật của họ không nhường quyền lực cho California.
Tuy nhiên, vào đầu năm nay, Rhode Island đã đưa ra Dự luật Hạ viện 7653 và Dự luật Thượng viện 2448, cũng tương tự như luật của Washington — cả hai dự luật này đều “được giữ lại để nghiên cứu thêm”. Do đó, Rhode Island vẫn chưa bị yêu cầu cấm các phương tiện chạy bằng xăng.
Luật pháp ở Minnesota hơi khắt phức tạp hơn một chút.
Vào năm 2020, Minnesota áp dụng các tiêu chuẩn “Xe hơi sạch” đã ràng buộc Minnesota với California. Tuy nhiên, Hiệp hội Đại lý Xe hơi Minnesota (MADA) đã đệ đơn khiếu nại lên Tòa án Phúc thẩm Tiểu bang, cho rằng luật này đã giao phó không đúng thẩm quyền của tiểu bang cho Ban Tài nguyên Không khí California.
“Có một luật tiểu bang quy định rằng một cơ quan không thể viết các luật lệ cho một cơ quan khác, trong trường hợp này, cơ quan viết các luật lệ cho MPCA là Ban Tài nguyên Không khí California,” Chủ tịch MADA Scott Lambert cho biết.
Vụ kiện đang chờ giải quyết.
Minnesota không phải là tiểu bang duy nhất có một liên minh đấu tranh chống lại việc thiết lập lệnh cấm xe chạy bằng xăng.
Như đã nói ở trên, luật phát thải của Virginia có hiệu lực dưới thời chính phủ của ông Northam trước đây.
Ngọc Mai biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
