Đoán xem những ai đã đến dự tiệc tối? 13 ứng cử viên Đảng Cộng Hòa trong 130 phút lên sân khấu ở Iowa
Với việc 13 trong số 14 ứng cử viên Đảng Cộng Hòa tìm kiếm đề cử tổng thống năm 2024 của đảng lần lượt xuất hiện tại Tiệc tối Lincoln thường niên của Đảng Cộng Hòa Iowa, nhiều người tin rằng chương trình này sẽ mang đến một số niềm vui bất ngờ.
Người ta kỳ vọng rằng có lẽ Thống đốc Florida Ron DeSantis, người đang dậm chân tại chỗ trong các cuộc thăm dò, sẽ tận dụng thời cơ này để tấn công mạnh mẽ ứng cử viên dẫn đầu Donald Trump — người đã chẳng né tránh việc chỉ trích vị thống đốc này — nhằm cố gắng thúc đẩy chiến dịch tranh cử đang sa sút của ông.
Một số người tin rằng các ứng cử viên bị tụt hậu nhiều hơn trong nhóm sẽ tấn công ông DeSantis, với hy vọng trở thành ứng cử viên tiềm năng nhất thách thức cựu Tổng thống khi các cuộc bầu cử liên đảng bắt đầu với các cuộc họp bầu ở Iowa vào ngày 15/01/2024.
Nhưng cuối cùng, chương trình tại Trung tâm Sự kiện Iowa, tọa lạc tại trung tâm thành phố Des Moines, lại khá trầm tĩnh.
13 người này đã chú tâm vào lập trường của họ, trình bày trong các lượt lên sân khấu kéo dài 10 phút của mình trước 1,200 trưởng khu vực bầu cử, các quan chức đảng cấp quận, các nhà lập pháp tiểu bang, và các nhà tài trợ trong khi ít đề cập đến các ứng cử viên khác.
Đó là ngoại trừ cựu Dân biểu ít triển vọng Will Hurd đến từ Texas. Cũng giống như cựu Thống đốc New Jersey Chris Christie (người không tham gia sự kiện này), ông Hurd có lập trường tranh cử dường như chủ yếu là dựa trên việc chỉ trích ông Trump.
Ông DeSantis chưa bao giờ đề cập đến ông Trump. Trong khi đó, ông Trump — như phong cách mọi khi của ông — đã gọi thống đốc Florida này là “DeSanctus” (ghép tên ông DeSantis với từ “Sanctimonious”, có nghĩa là cố tỏ ra quân tử hơn người khác) ít nhất ba lần trong phần trình bày của mình, và kết thúc bài nói chuyện này trước một phút.
Ông Trump là diễn giả cuối cùng. Sau đó, những người tham dự có thể đến trò chuyện với các ứng cử viên trong các phòng tiếp khách dành cho các chiến dịch tranh cử, đây là điểm thực sự thu hút trong Tiệc tối Lincoln của Đảng Cộng Hòa Iowa.
Những điều rút ra từ phần trình bày của các ứng cử viên gần như đều xoay quanh các chủ đề chung — nợ quốc gia, nền kinh tế, biên giới, quốc phòng, và cải tổ liên bang.
Nợ quốc gia/chi tiêu liên bang
Bà Nikki Haley, cựu Thống đốc South Carolina và từng là Đại sứ Liên Hiệp Quốc dưới thời chính phủ ông Trump, cho biết quốc gia đang nợ 32 ngàn tỷ USD và cần vay tiền để trả lãi cho khoản nợ đó.
“Tôi muốn nói rằng ông Biden đã làm điều đó với chúng ta. Nhưng tôi luôn nói lên sự thật phũ phàng và hôm nay tôi sẽ làm điều đó với quý vị: Đảng Cộng Hòa đã làm điều đó,” bà nói, đồng thời lưu ý rằng Đảng Cộng Hòa trong Quốc hội cũng có lỗi như Đảng Dân Chủ khi thông qua gói cứu trợ COVID trị giá 5 ngàn tỷ USD và các dự luật kích thích khác kể từ năm 2020.
Bà Haley cho biết các nghị sĩ Đảng Cộng Hòa đã đồng ý “tăng gấp đôi và mở lại các khoản trực chi dành cho các dự án địa phương dùng để lấy lòng cử tri lần đầu tiên sau 10 năm, thúc đẩy thông qua 7,000 khoản chi tiêu như vậy,” đồng thời cho biết thêm rằng bà sẽ yêu cầu Quốc hội loại bỏ các khoản trực chi.
“Hãy thu hồi 500 tỷ USD tiền COVID chưa được sử dụng ngoài kia. Thay vì 87,000 nhân viên IRS, chúng ta hãy theo đuổi vụ lừa đảo COVID trị giá hàng trăm tỷ dollar đang tồn tại,” bà nói. “Nếu một tỷ lệ phần trăm trong ngân sách của chúng ta là tiền lãi, thì hãy ngừng vay nợ. Cắt giảm những chiếc thẻ tín dụng này. Đảng Cộng Hòa và Đảng Dân Chủ đang mắc chứng nghiện chi tiêu [ở Hoa Thịnh Đốn].”
Cựu Thống đốc Arkansas Asa Hutchinson lưu ý rằng ông đã phục vụ trong Quốc hội vào nhiệm kỳ cuối cùng mà “chúng ta có một ngân sách cân bằng ở quốc gia này.” Ông cho biết nếu là tổng thống, thì ông sẽ cân bằng ngân sách bằng cách phát triển khu vực tư nhân trong nền kinh tế “nhanh hơn khu vực chính phủ trong nền kinh tế của chúng ta.”
Ông DeSantis cho biết ông sẽ “bãi bỏ trường phái kinh tế Biden (Bidenomics) để những người thuộc giai tầng trung lưu thực sự có cơ hội vươn lên ở đất nước này một lần nữa, đồng thời ngăn Quốc hội vay mượn và chi tiêu bạt mạng. Chúng ta cần một tu chính án về ngân sách cân bằng cho Hiến Pháp Hoa Kỳ.”
Doanh nhân kiêm mục sư Ryan Binkley của Texas cho biết trong tám năm nữa, quốc gia này sẽ mắc nợ 50 ngàn tỷ USD, trong đó 14% ngân sách liên bang sẽ dùng để trả lãi.
“Tôi muốn giải quyết vấn đề này bằng một kế hoạch chăm sóc sức khỏe do Đảng Cộng Hòa lãnh đạo,” ông nói, đồng thời cho biết thêm rằng ông có một kế hoạch để cân bằng ngân sách trong vòng bảy năm, “nhưng tôi không thể làm điều đó nếu không có một cuộc cải tổ chăm sóc sức khỏe do Đảng Cộng Hòa lãnh đạo vốn sẽ chấm dứt độc quyền trong thị trường bảo hiểm, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, và các đại công ty dược phẩm (Big Pharma).”
Doanh nhân Perry Johnson cho biết nhiều người Mỹ không nhận ra rằng “chúng ta không phải sắp sửa bị phá sản — mà là chúng ta đã phá sản rồi.”
Ông nêu lên một kế hoạch: “Khi tôi được bầu làm tổng thống, thì thứ nhất, chúng ta sẽ thực hiện kế hoạch 2 cent của tôi,” đó là cắt giảm “2 cent cho mỗi dollar chi tiêu tùy ý.”
Người dẫn chương trình phát thanh theo phái bảo tồn truyền thống Larry Elder cho biết ông sẽ vận động hành lang cho một tu chính án Hiến Pháp để ấn định chi tiêu ở một tỷ lệ nhất định trên GDP, “nếu không thì cả hai đảng sẽ tiếp tục chi tiêu.”
Cải tổ liên bang
Ông DeSantis nhắc lại kế hoạch của mình là “loại bỏ bộ máy quan liêu khỏi việc nhắm đến các doanh nghiệp nhỏ ở đất nước này và ra lệnh cho tất cả các cơ quan ở [Hoa Thịnh Đốn] giảm ít nhất 50% quy mô hoạt động của họ.”
Ông cũng tuyên bố sẽ “chấm dứt vũ khí hóa các cơ quan liên bang như FBI và Bộ Tư pháp. Vào Ngày Đầu Tiên tôi nhậm chức tổng thống, quý vị sẽ có một giám đốc FBI mới, điều đã quá chậm trễ. Quý vị sẽ thấy một cuộc đại cải tổ tại Bộ Tư pháp và chúng tôi sẽ đích thân quy trách nhiệm cho họ. Chúng tôi sẽ không cho phép họ nhắm mục tiêu vào những người như các bậc cha mẹ đi họp hội đồng trường, những người biểu tình ủng hộ sự sống chỉ bày tỏ suy nghĩ của họ, hoặc nhắm mục tiêu vào các nhóm tôn giáo như những tín đồ Công Giáo ngoan đạo. Chúng tôi sẽ ‘hợp hiến hóa một lần nữa’ chính phủ liên bang này một lần và mãi mãi.”
Doanh nhân công nghệ Vivek Ramaswamy cho biết, “Những người mà chúng ta bầu chọn để điều hành chính phủ phải là những người thực sự điều hành chính phủ, chứ không phải điều hành bộ máy quản lý quan liêu, ‘Nhà nước Ngầm’ hiện đang nắm thực quyền.”
Theo ông, những người nói rằng họ muốn “cải tổ” chính phủ liên bang đang đưa ra “một lời hứa hão huyền.”
“Trong cuộc tranh cử này, có những người tốt sẽ nói với quý vị rằng đây là lúc phải cải tổ. Chúng ta cần làm việc trong các thể chế mà chúng ta có. Chúng ta nên từng bước cải tổ các thể chế này cho tốt hơn. Nhưng đó là một lời hứa hão huyền,” ông Ramaswamy nói. “Khi quý vị có một cơ quan lẽ ra không nên tồn tại, một cơ quan đã trở nên tham nhũng đến mức không tuân theo quy định của pháp luật từ Bộ Giáo dục Hoa Kỳ cho đến FBI, IRS, ATF, CDC. Chúng ta sẽ không chỉ cải tổ, mà còn phải giải tán những cơ quan này. Đó là cách chúng ta khôi phục lại sự toàn vẹn của một nền cộng hòa lập hiến.”
Ông Johnson, ông Elder, cùng một số người khác cho biết họ cũng sẽ giám sát kỹ lưỡng FBI và DOJ, đồng thời xóa bỏ DOE (Bộ Giáo dục).
“Tôi sẽ đóng cửa Bộ Giáo dục,” ông Johnson nói. “Ngay bây giờ, chỉ có 8 cent trên mỗi USD được dành cho hệ K-12. Tôi nói rằng chúng ta chỉ cần gửi số tiền đó — 68 tỷ USD — cho trẻ em và để các em dùng theo cách mình muốn. Tôi sẽ đóng cửa FBI … khá là mệt mỏi với hai hệ thống mà chúng ta đang có.”
Biên giới
Ông Trump cho biết nếu được trở lại Tòa Bạch Ốc, ông sẽ ngay lập tức hủy bỏ “các chính sách mở cửa biên giới của ông Biden” và khôi phục các chính sách mà ông đã thiết lập khi còn là tổng thống.
“Tôi đã tạo ra đường biên giới kiên cố nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, xây gần 500 dặm (805 km) tường biên giới, rồi sau đó còn 200 dặm (322 km) nữa… đã sẵn sàng xây dựng thêm nhưng khi ông Biden nhậm chức, họ đã không xây tiếp,” ông nói. “Đó là khi chúng ta lần đầu tiên nhận ra rằng ông này thực sự muốn mở rộng biên giới để người ta tràn vào đất nước của chúng ta. Hơn nữa, nhiều người trong số những người này xuất thân từ nhà tù, trại tâm thần và những kẻ khủng bố, và đó là một điều khủng khiếp mà họ đã cho phép xảy ra với đất nước chúng ta. Nhưng chúng ta sẽ rất nhanh chóng xoay chuyển tình thế đó.”
“Về vấn đề biên giới,” bà Haley nói. “Chúng ta sẽ làm những gì chúng ta đã làm ở South Carolina nhưng chúng ta sẽ áp dụng mô hình này trên toàn quốc — chúng ta sẽ thực hiện chương trình Xác minh Điện tử quốc gia. Chúng ta sẽ đặt 25,000 nhân viên Tuần tra Biên giới và ICE tại hiện trường và để họ thực thi công việc của mình, chúng ta sẽ giảm ngân sách cho các thành phố trú ẩn; và thay vì bắt-rồi-thả, chúng ta sẽ bắt-rồi-trục xuất.”
Thống đốc North Dakota Doug Burgum nói rằng “do fentanyl tuồn qua biên giới mở,” nên đây là một vấn đề an ninh quốc gia và nên được giải quyết theo cách đó.
Ông nói: “Chúng ta phải giải quyết điều đó. Cần phải đến hai năm [sau khi nhậm chức] thì ông Joe Biden mới đến thăm biên giới. Tôi sẽ đến đó trong hai tuần đầu tiên.”
Cựu Thống đốc Arkansas Asa Hutchinson lưu ý rằng ông đã từng là giám đốc Cơ quan Phòng chống Ma túy Hoa Kỳ (DEA) và được Tổng thống đương thời George Bush chỉ định “lãnh đạo các nỗ lực an ninh biên giới” sau sự kiện ngày 11/09. Ông cho biết ông hiểu biên giới và những gì cần phải làm để bảo đảm biên giới.
Ông DeSantis cho biết biên giới đã là một vấn đề trong suốt cuộc đời ông kể từ thời thanh niên và ông sẽ “là vị tổng thống giải quyết xong xuôi vấn đề biên giới phía nam. Chúng ta đang gửi quân đội đến biên giới. Đúng vậy. Chúng ta sẽ xây dựng một bức tường biên giới và chúng ta sẽ sử dụng lực lượng mạnh mẽ để chống lại các băng đảng ma túy Mexico vì tôi kinh tởm với việc họ đầu độc con em chúng ta. Tôi phát ngán với việc họ sát hại công dân của chúng ta và tôi phát ngán với việc họ đưa lậu người vào đất nước này. Điều đó sẽ kết thúc vào ngày 20/01/2025.”
Thượng nghị sĩ Tim Scott (Cộng Hòa-South Carolina) cho biết nếu được bầu, “Tôi sẽ sử dụng quyền lực của tổng thống để chặn đứng những đường dây băng đảng này. Không còn nghi ngờ gì nữa, chúng phải ngừng tồn tại ở phía biên giới của chúng ta. Chúng ta cũng phải đóng cửa biên giới phía nam để 6 triệu người nhập cư bất hợp pháp dưới thời ông Joe Biden cấp tiến không tiếp tục vượt qua biên giới phía nam của chúng ta — và đó là trước khi họ kết thúc Đề mục 42, điều có thể khiến 10 triệu người nhập cư bất hợp pháp vượt qua biên giới của chúng ta. Chúng ta xứng đáng được hưởng điều tốt đẹp hơn.”
Thị trưởng Miami Francis Suarez cho biết “biên giới có nhiều lỗ hổng” là một mối quan tâm vượt xa vấn đề biên giới. Ông trích dẫn “thống kê đáng giật mình của bộ phim ‘Sound Of Freedom’ (Âm Thanh Của Tự Do) rằng nạn buôn người sẽ tiến nhanh hơn việc buôn súng và buôn ma túy của các băng đảng. Quý vị có tin nổi không? Ai có lương tâm đều không thể chấp nhận được. Nhưng đó là điều đang xảy ra hàng ngày.”
Ông Ramaswamy nói, “Tôi sẽ sử dụng quân đội Hoa Kỳ để bảo vệ biên giới phía nam và biên giới phía bắc của chúng ta. Đó là cách chúng ta đứng lên vì pháp quyền ở Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.”
Phát triển kinh tế
Cựu Phó Tổng thống Mike Pence cho biết, “Chúng ta có thể chấm dứt tình trạng lạm phát do chính phủ Biden gây ra cho các gia đình Mỹ bằng cách chấm dứt chi tiêu quá mức, đối mặt với cuộc khủng hoảng nợ của chúng ta và [khiến] chính sách cắt giảm thuế dưới thời Trump-Pence trở nên lâu dài.”
Ông Burgum nói: “Nước Mỹ cần thay đổi 180 độ so với hướng đi mà ông Joe Biden đang dẫn dắt chúng ta lúc này. Ông Joe Biden mắc sai lầm về kinh tế. Ông ấy mắc sai lầm về năng lượng, và ông ấy mắc sai lầm về an ninh quốc gia, trong đó có an ninh lương thực và an ninh biên giới. Đúng là ông ấy sai hoàn toàn. Và để xoay chuyển đất nước này, chúng ta cần một người hiểu cách cạnh tranh và giành chiến thắng trong một nền kinh tế đang thay đổi. Một người biết cách thu gọn chính phủ.”
Kế hoạch của ông sẽ là “tập trung vào đổi mới, chứ không phải vào quy định. Điều đó sẽ giúp mọi người đạt được tiềm năng tối đa của họ. Đó là cách chúng ta đánh bại Trung Quốc trong một cuộc Chiến Tranh Lạnh, chúng ta đưa nền kinh tế của mình thực sự phát triển lên.”
Ông Scott cho biết nếu chính phủ đứng ngoài cuộc thì nền kinh tế sẽ tự vận hành tốt.
“Chúng ta có khả năng thành tựu ngay tại quê nhà trong những ngành khoáng sản, dược phẩm và vi mạch, ba lĩnh vực cụ thể mà với tư cách là Tổng thống Hoa Kỳ, tôi sẽ tập trung trí tuệ và nguồn nhân lực để bảo đảm rằng chúng ta tạo ra 10 triệu việc làm mới cho người Mỹ và bắt đầu gây dựng những ngành then chốt tại quê nhà, tạo ra những việc làm tuyệt vời cho người dân Mỹ.”
Ông Hurd cho biết quốc gia đang đứng trước ngã ba của lợi ích kinh tế hoặc thảm họa. Tổng thống tiếp theo phải hiểu rằng công nghệ đang nhanh chóng thay đổi sân chơi như thế nào.
“Chúng ta có những công nghệ mới, chẳng hạn như trí tuệ nhân tạo, đang xuất hiện và phát triển trong mọi ngành, không phải trong 10 năm mà chỉ trong hai hoặc ba năm, và chúng ta phải bảo đảm rằng con em chúng ta chuẩn bị tâm lý rằng sẽ có những công việc hiện không còn tồn tại,” ông nói. “Điều này sẽ ảnh hưởng đến mọi người dân Mỹ và đây là một số vấn đề mà chúng ta phải giải quyết.”
Ông Trump không đi vào chi tiết. “Dưới sự lãnh đạo của tôi, chúng ta đã tạo ra nền kinh tế vĩ đại nhất trong lịch sử thế giới. Nền kinh tế vĩ đại nhất,” ông nói. “Và, trên thực tế, thực sự tôi đã làm được điều đó hai lần, như quý vị biết rất rõ.”
Quốc phòng
Một số ứng cử viên cho rằng cuộc rút quân thất bại khỏi Afghanistan của Hoa Kỳ hồi tháng 08/2021 đã khuyến khích ông Vladimir Putin xâm lược Ukraine và theo đó Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã trở nên hiếu chiến ở tây Thái Bình Dương.
Theo ông Trump, nếu theo kế hoạch của ông, “Chúng ta đã sắp rút khỏi Afghanistan một cách rất có uy lực với phẩm giá và sức mạnh. Trên thực tế, tôi đã nói chuyện với thủ lĩnh Taliban, và từ đó trở đi, không một quân nhân Mỹ nào thiệt mạng, suốt 18 tháng, không một quân nhân nào thiệt mạng, cho đến khi ông Biden xuất hiện để rồi rốt cuộc trao cho họ rất nhiều thiết bị trị giá 85 tỷ USD mà người Mỹ để lại. Chúng tôi đã mất 13 sinh mạng Phi thường, và còn rất nhiều, rất nhiều người bị thương nặng, tôi nghĩ đó là khoảnh khắc đáng xấu hổ nhất trong lịch sử của đất nước chúng ta.
“Và chính vì thế,” ông tiếp tục nói, “tôi tin rằng đó là động cơ thúc đẩy ông Vladimir Putin xâm lược Ukraine khi ông ấy thấy được sự kém cỏi của quân đội và những người lãnh đạo của chúng ta chứ không phải điều gì khác. Toàn bộ mớ hỗn độn ở Afghanistan thật là đáng xấu hổ biết bao.”
Theo cách nào đó, cựu tổng thống tuyên bố rằng ông đã “xây dựng lại toàn diện quân đội Hoa Kỳ” trong nhiệm kỳ duy nhất của mình ở Tòa Bạch Ốc và theo cách nào đó, trong vòng chưa đầy ba năm kể từ khi ông rời đi, quân đội đã hoàn toàn xuống cấp.
Ông Trump cho biết ông “đã tạo ra Lực lượng Không gian, đánh bại ISIS, và là tổng thống đầu tiên trong nhiều thập niên không khơi mào chiến tranh.”
Ông Hutchinson nói: “Đây là thời điểm hệ trọng về các mối đe dọa toàn cầu. Và đúng vậy, tôi tin rằng [một] nước Mỹ cần phải mạnh mẽ. Tôi tin rằng một nước Mỹ cần khẳng định vai trò lãnh đạo của mình và rằng chúng ta không nên khuất phục trước vai trò lãnh đạo của Trung Quốc trên trường quốc tế. Đúng vậy, đây là những thời điểm hệ trọng khi mà tự do của chúng ta đang bị đe dọa. Và bởi vì đây là thời điểm hệ trọng nên chúng ta cần những nhà lãnh đạo có tư tưởng nghiêm túc.”
Ông Suarez cho biết ông “lo lắng về mối đe dọa Trung Quốc vốn đang ngày càng tăng lên, không chỉ là một mối đe dọa về kinh tế mà chắc chắn còn là một mối đe dọa về an ninh quốc gia. Họ đã bắt tay với Cuba, một địch thủ về ý thức hệ, và biến nơi đó thành một cuộc khủng hoảng an ninh quốc gia, tức là quý vị không chỉ có một căn cứ gián điệp mà giờ đây quý vị còn có một căn cứ mà tại đó rất có thể họ huấn luyện quân đội.”
Ông nói rằng, nếu đắc cử, “Tôi có thể bảo đảm điều đó sẽ không xảy ra. Nếu chúng ta tiếp tục suy yếu hơn, thì chúng ta sẽ tiếp tục thể hiện sự kém cỏi ở cấp độ toàn cầu. Và chúng ta đã thất bại trong việc thể hiện sức mạnh. Và chúng ta đã thất bại trong việc thể hiện năng lực.”
Ông DeSantis lưu ý rằng ông là “ứng cử viên duy nhất tranh cử tổng thống trong năm nay ở hai đảng thực sự đã tham gia chiến đấu trong một cuộc chiến tranh.” Ông cho biết chính phủ Tổng thống Biden đã khiến cuộc khủng hoảng chiêu quân căng thẳng thêm khi thực hiện các chính sách “thức tỉnh” khiến công chúng quay lưng.
“Với tư cách là tổng tư lệnh, vào Ngày Đầu Tiên nhậm chức, chúng ta sẽ tách chính trị khỏi quân đội. Chúng ta sẽ kết thúc nghị trình ‘thức tỉnh’ và chúng ta sẽ đưa quân đội quay trở về với việc đặt nhiệm vụ lên ưu tiên hàng đầu,” ông nói. “Chúng ta sẽ làm cho mọi người tự hào được phục vụ một lần nữa và tái nhập ngũ, và điều đó sẽ khiến cho đất nước của chúng ta hùng cường hơn.”
Ông Scott nói rằng “với tư cách là tổng tư lệnh, tôi sẽ chống lại Trung Quốc và nói rằng ‘Không bao giờ diễn ra dưới sự giám sát của tôi.’ Khi họ tiếp tục theo dõi con em chúng ta, mua đất nông nghiệp của chúng ta, và cướp đi việc làm của chúng ta trong chính chuỗi cung ứng của chúng ta, thì chúng ta sẽ ngăn chặn họ và giành chiến thắng trong cuộc chiến kinh tế này bằng cách tạo ra việc làm ở Mỹ, công việc công nghệ cao, sản xuất cao khiến cả thế giới ngạc nhiên.”
Ông Pence cho biết với tư cách là tổng thống, ông sẽ “nắm lấy vai trò của chúng ta với tư cách là lãnh đạo của thế giới tự do, đối đầu với sự xâm lược của Nga và các hành động khiêu khích của Trung Quốc bằng một quân đội mới phù hợp với những thách thức trong thế kỷ 21. Và chúng ta có thể chấm dứt sự đúng đắn chính trị tại Ngũ Giác Đài, bao gồm cả việc khôi phục lệnh cấm quân nhân chuyển giới trong quân đội Hoa Kỳ.”
Ông Hurd, lưu ý rằng ông đã từng có kinh nghiệm 10 năm làm sĩ quan chìm của CIA với “công việc ngăn chặn những kẻ khủng bố làm nổ tung quê nhà của chúng ta,” cho biết Hoa Kỳ đang phải đối mặt với “một số thách thức mang tầm thế hệ” trong việc bảo vệ quê nhà.
“Tôi đã thấy là những kẻ địch ở khoảng cách gần và đích thân tiếp xúc. Chính quyền Trung Quốc đang cố gắng vượt qua chúng ta để trở thành một siêu cường toàn cầu. Đây không phải là ý kiến của tôi, mà là những gì chính quyền Trung Quốc đang nói về bản thân họ bằng tiếng Anh,” ông nói. “Tại sao chúng ta phải quan tâm nếu họ giành chiến thắng? Điều đó có nghĩa là đồng dollar Mỹ của chúng ta sẽ không còn tồn tại lâu đến thế, tài khoản hưu trí của chúng ta sẽ không tồn tại lâu đến thế. Chúng ta sẽ phải học tiếng Quan Thoại vì đó sẽ là ‘Ngôn ngữ dùng trong Kinh doanh.’ Con cháu chúng ta sẽ không thể kiếm được những công việc được trả lương cao nhất trên thế giới. Đó là lý do tại sao chúng ta phải quan tâm đến cuộc Chiến Tranh Lạnh mới mà chúng ta hiện đang tham chiến với chính quyền Trung Quốc. Chúng ta đang sống trong thời kỳ ngày càng phức tạp và chúng ta cần những lý lẽ thông thường ở Hoa Thịnh Đốn.”
Bà Haley cho biết chính phủ Tổng thống Biden không hoàn thành nhiệm vụ.
“Khi quý vị xem xét an ninh quốc gia của chúng ta, hãy nhìn vào thực tế là chúng ta bị chiếc khinh khí cầu do thám Trung Quốc bay qua đất nước của chúng ta, quý vị chứng kiến Nga xâm lược Ukraine, quý vị thấy Trung Quốc đang diễn hành, quý vị có Bắc Hàn thử hỏa tiễn đạn đạo, Iran chế tạo bom,” bà nói. “Nhưng điều đó lẽ ra sẽ không xảy ra nếu chúng ta không bị thất bại đến thế ở Afghanistan. Hãy nghĩ về việc thất bại đó đã nói lên điều gì với các bằng hữu của chúng ta. Quan trọng hơn, hãy nghĩ về việc thất bại đó đã nói lên điều gì với những đối thủ của chúng ta. Và khi quý vị xem xét Trung Quốc và mối đe dọa mà họ mang đến, họ thực sự đang xâm nhập vào đất nước của chúng ta. Họ đã dự định gây chiến với chúng ta trong nhiều năm. Chúng ta phải thoát ra khỏi tình trạng đó. Nhưng ông Biden không phải là người làm được như thế.”
Chính sách năng lượng
Ông Burgum cho biết tại chính phủ của mình, “Chúng ta sẽ ngừng mua năng lượng từ địch thủ của mình và sẽ bắt đầu bán năng lượng cho các đồng minh của chúng ta.”
Theo ông, thay vì chỉ có năng lượng xanh, phải có tất cả các loại năng lượng.
Ông Burgum nói, “Mỹ sản xuất năng lượng sạch hơn và an toàn hơn bất kỳ nơi nào khác trên thế giới. Nếu quý vị nói rằng quý vị quan tâm đến môi trường, thì quý vị sẽ muốn có từng giọt năng lượng được sản xuất tại Hoa Kỳ.”
“Chính phủ này đã đề ra cho chúng ta một chính sách năng lượng yếu kém, trong đó họ ưu tiên năng lượng xanh lên trên hết thảy các loại năng lượng,” ông Hutchinson nói. “Chúng ta cần làm ngược lại. Chúng ta cần có một chính sách năng lượng ủng hộ tăng trưởng, nhấn mạnh vào tăng trưởng và đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế của chúng ta chứ không phải đáp ứng nhu cầu của những mối quan tâm tương tự về môi trường.”
Ông DeSantis nói: “Chúng ta bác bỏ các chính sách như ‘Thỏa thuận xanh mới.’ Chúng ta sẽ phát triển các nguồn tài nguyên thiên nhiên của riêng mình và chúng ta sẽ độc lập về năng lượng vì chúng ta không muốn giúp đỡ địch thủ của mình.”
Nói về cựu tổng thống
Ông Hurd là người duy nhất trong số 12 người trực tiếp đề cập đến ông Trump và các vấn đề pháp lý ngày càng rắc rối của ông, trong khi một số người khác chỉ ngẫu nhiên đề cập đến hoặc nói bóng gió về cựu tổng thống.
Ông nói rằng đã 20 năm kể từ khi một ứng cử viên Đảng Cộng Hòa giành được phiếu bầu phổ thông trên toàn quốc cho vị trí tổng thống, và dưới thời ông Trump, Đảng Cộng Hòa đã mất Hạ viện vào năm 2018, sau đó mất Thượng viện lẫn Tòa Bạch Ốc vào năm 2022.
Ông Hurd nói: “Thêm nữa, lý do ông Donald Trump thua cuộc bầu cử năm 2020 là do ông ấy đã thất bại trong việc phát triển thương hiệu Đảng Cộng Hòa trong các nhóm như phụ nữ có bằng đại học ở vùng ngoại ô, cộng đồng người Mỹ gốc Phi Châu và người Mỹ da màu, và những người dưới 35 tuổi.”
Và ông Hurd dự đoán điều đó sẽ không thay đổi vào năm 2024, đồng thời tuyên bố rằng cựu tổng thống đang theo đuổi chức vị tổng thống không phải để mang lại lợi ích cho quốc gia mà chỉ vì lợi ích của bản thân ông ấy.
Ông Hurd nói: “Ông Donald Trump đang tranh cử tổng thống không phải để ‘làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại.’ Ông Donald Trump đang tranh cử tổng thống không phải để đại diện cho những người đã bỏ phiếu cho ông vào năm 2016 và năm 2020. Ông Donald Trump đang tranh cử để tránh bị bỏ tù.”
“Và nếu chúng ta bầu,” ông tiếp tục giữa một tràng la ó ngày càng lớn tiếng, “Tôi biết, tôi biết, tôi biết, tôi biết, tôi biết. Nghe này, tôi biết sự thật. Sự thật gây khó chịu. Nhưng, nếu chúng ta bầu cho ông Donald Trump, thì chẳng khác gì chúng ta sẵn sàng cho ông Joe Biden thêm bốn năm nữa ở Tòa Bạch Ốc và nước Mỹ không thể chịu đựng nổi điều đó. Chúa phù hộ cho các quý vị và Chúa phù hộ cho nước Mỹ.”
Ông Hutchinson đã đề cập đến “nhiều vụ án hình sự đang dang dở của cựu Tổng thống Trump” và thực tế rằng “Iowa có cơ hội để nói rằng chúng ta, với tư cách là một đảng, chúng ta cần một hướng đi mới cho nước Mỹ và cho Đảng Cộng Hòa. Chúng ta là một đảng có trách nhiệm cá nhân, trách nhiệm giải trình, và ủng hộ nền pháp trị. Chúng ta không được từ bỏ điều đó. Đây là lúc để các nhà lãnh đạo nghiêm túc đương đầu với những thách thức hệ trọng mà chúng ta gặp phải.”
Ông Pence cho biết, “cứ bám vào những gì quen thuộc trong chức vụ lãnh đạo phù hợp với thời điểm là một sự cám dỗ, nhưng tôi tin rằng chúng ta phải chống lại chính trị cá nhân và sự cám dỗ của chủ nghĩa dân túy không gắn liền với các giá trị bảo tồn truyền thống. Để đánh bại ông Biden, thì những thời điểm khác nhau đòi hỏi những nhà lãnh đạo khác nhau. Tôi tin rằng chúng ta phải trao cho người dân Mỹ những nhà lãnh đạo có một cam kết đã được chứng minh với nghị trình bảo tồn truyền thống.”
Ông Elder cho biết bị phê bình là giống ông Trump thì quả là một vinh dự.
“Khi tôi tranh cử thống đốc ở tiểu bang California, ông Joe Biden đã bay đến và nói rằng ‘ông Larry Elder là người gần giống với bản sao của ông Donald Trump nhất mà tôi từng thấy.’ Vậy thì tôi nên cảm thấy bị xúc phạm hay được tâng bốc đây? Đối với lời buộc tội đó, tôi nhận tội,” ông nói, dừng lại để nhận được những tràng pháo tay không ngớt. “Cảm ơn. Quý vị đang tiêu tốn thì giờ của tôi.”
Ông Ramaswamy cho biết vấn đề không phải là hạ thấp lẫn nhau mà là đánh bại Đảng Dân Chủ.
“Có nhiều người tốt tham gia tranh cử, những người tốt bụng. Cá nhân tôi sẽ không công kích bất kỳ ai trong số họ. Đây đều là những người tốt muốn phục vụ đất nước này,” ông nói. “Chúng tôi đang đạt đến một điều gì đó, chứ chúng tôi không phải đang chạy trốn.”
Các chủ đề khác
— Ukraine: Rất ít ứng cử viên đề cập đến chiến tranh Nga-Ukraine.
Ông Johnson nói: “Tôi biết mình hầu như chắc chắn sẽ bị ông Christie và ông Pence sát hại, nhưng tôi chỉ biết rằng chúng ta đang gửi 113 tỷ USD đến Ukraine khi ở đây chúng ta sắp phá sản.”
Ông Binkley nói: “Giờ đây, ông Biden đã dẫn dắt chúng ta vào một cuộc chiến dường như vô tận và vô nghĩa khác, vốn phải bị ngăn chặn bằng ngoại giao và sức mạnh trong khi có xét đến tự do của tất cả các quốc gia có liên quan.”
— Các giới hạn nhiệm kỳ: Ông DeSantis và bà Haley cho biết họ sẽ vận động hành lang và hành động cho đến khi Quốc hội áp đặt giới hạn nhiệm kỳ.
Cựu thống đốc South Carolina cho biết bà ủng hộ “các bài kiểm tra năng lực tinh thần cho bất kỳ ai trên 75 tuổi” đang phục vụ trong Quốc hội hoặc trong bất kỳ cơ quan liên bang nào.
“Đó không phải là thiếu tôn trọng. Những người đó đang đưa ra quyết định về an ninh quốc gia của chúng ta. Họ đang đưa ra quyết định về chính sách kinh tế của chúng ta. Đây là những bài kiểm tra khó khăn,” bà Haley nói. “Ông/bà đã được sinh ra ở thị trấn nào? Ông/bà có bao nhiêu đứa cháu?”
Khi tiếng cười nổi lên, bà nhún vai, “Gì vậy? Tôi không biết quý vị đang cười vì chuyện gì.”
— Bà Kamala Harris: Vị phó tổng thống này đã được ông DeSantis và bà Haley đề cập đến.
“Ông Biden đã được chứng minh là vô cùng yếu kém và bà Kamala không đủ năng lực cho chức vụ,” bà Haley nói. “Và tôi sẽ tiếp tục nói rằng một phiếu bầu cho ông Joe Biden cũng là một phiếu bầu cho bà Kamala Harris. Đó là những người chúng ta thực sự đang cạnh tranh trong bầu cử. Chúng ta phải chắc chắn rằng bà ấy sẽ không thắng.”
“Tôi gặp cái cảnh bà Kamala Harris đến Florida để bịa ra một chuyện kể giả đối vì bà ấy hiểu rằng Florida đã chống lại nghị trình của cánh tả,” ông DeSantis nói. “Bà ấy nghĩ bà có thể đến và nói dối về những gì chúng tôi đang làm ở tiểu bang Florida. Tôi không lay động một chút nào. Chúng ta sẽ tranh đấu chống lại những người này và chúng tôi sẽ không để họ có quyền kiểm soát trường học của chúng ta nữa.”
— Vấn đề tội phạm: Trong khi nhiều ứng cử viên chỉ nói qua về tội phạm, thì ông Scott lại thảo luận về vấn đề này nhiều nhất.
“Để bảo vệ nước Mỹ mà tất cả chúng ta yêu quý, trước tiên chúng ta phải bắt đầu bằng cách ủng hộ các nhân viên trong sắc phục màu xanh,” ông nói. “Mọi nhân viên chấp pháp ở đất nước này đều xứng đáng được chúng ta tôn trọng và ngưỡng mộ. Quý vị thấy cánh tả cấp tiến muốn cắt tài trợ, bêu xấu và làm nản lòng cảnh sát. Chúng ta có trách nhiệm nâng tài trợ và xây dựng lại cơ quan chấp pháp địa phương. Chúng ta phải khôi phục phẩm giá và sự tôn trọng [đối với họ]. Nhưng chúng ta cũng phải cứng rắn hơn với những tên tội phạm bạo lực từ những tên cướp xe, những kẻ sát hại cảnh sát, những người mà lẽ ra không bao giờ nên được nhìn thấy ánh sáng ban ngày nữa. Và khi làm như thế, thì chúng ta sẽ cho phép những người bà như người bà đã nuôi nấng tôi không phải chịu cảnh mắc kẹt trong nhà của mình từ lúc mặt trời lặn cho đến khi mặt trời mọc.”
— Phá thai: Được tất cả các ứng cử viên đề cập nhưng ông Hutchinson và ông Pence dành nhiều thời gian nhất cho vấn đề này.
“Ở Arkansas, tôi đã ký hơn 30 dự luật Ủng hộ Sự sống,” ông Hutchinson nói. “Arkansas được biết đến là tiểu bang Ủng hộ Sự sống số một trên toàn quốc. Tôi đã làm điều đó với tư cách là thống đốc và để tôi nói với quý vị, nếu tôi là tổng thống Hoa Kỳ, tôi sẽ là một tổng thống Ủng hộ Sự sống.”
“Chúng ta có thể chấm dứt chương trình phá thai cấp tiến của ông Biden,” ông Pence nói, nhắc lại lời kêu gọi của ông về lệnh cấm phá thai liên bang khi thai nhi được 15 tuần tuổi trở lên.
— Phiếu bầu của giới trẻ: Ông Binkley cho biết Đảng Cộng Hòa đang mất dần sức hút với giới trẻ Mỹ và phải nỗ lực hơn nữa để thu hút họ ủng hộ đảng.
“Chúng ta phải kết nối với sinh viên đại học. Chúng ta đã mất 70% sinh viên đại học” vào năm 2020, ông nói. “Sẽ có 70 triệu người Thế hệ Z và thế hệ thiên niên kỷ tham gia cuộc bầu cử sắp tới. Và chúng ta hiện không có một thông điệp hay sứ giả nào gây được tiếng vang trong lòng của họ.”
— Hài hước: Bà Haley đã nhận được một tràng cười sảng khoái với câu hỏi kiểm tra năng lực tinh thần, “Ông/bà có bao nhiêu đứa cháu?”
Một số người khác cũng khiến khán giả cười, mặc dù ông Burgum đã nhận được những lời la ó khi ông nhắc đến việc các ứng cử viên North Dakota đã thành công ở Iowa với tư cách là những người yếu thế hơn.
“Iowa đã đối xử rất tử tế trước những người yếu thế hơn hơn đến từ North Dakota. Trên thực tế, Catherine (vợ ông Burgum) và tôi, hai trong số những ngày tuyệt vời nhất trong cuộc đời của chúng tôi là trải qua ở Iowa. Ngày thứ nhất là khi đội [bóng bầu dục] Bisons của tiểu bang North Dakota đánh bại đội Cyclones [của tiểu bang Iowa] và ngày thứ hai là khi đội Bisons của tiểu bang North Dakota đánh bại đội Hawkeyes [của Đại học Iowa].”
Những tiếng la ó nổi lên. “Gì vậy? Có quá sớm không? Thôi nào. Đó là năm 2014 và năm 2016. Nào. Hãy tiếp tục,” ông Burgum cười.
Ông DeSantis đã đưa ra một vài lời hứa khiến khán giả cười khúc khích.
Ông nói: “Tôi có thể hứa với quý vị điều này: trong Tòa Bạch Ốc của tôi, sẽ không được phép sử dụng cocaine. Và hãy nhìn xem, con trai tôi mới năm tuổi nên nó sẽ không nhét tiền từ các chính phủ ngoại quốc vào túi. Vì vậy, đừng lo lắng về điều đó.”
Thanh Nhã và Minh Ngọc biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
