Nghệ thuật ra quyết định chính xác
Có thể có nhiều cạm bẫy với vô số lựa chọn mà chúng ta đối mặt vào bất kỳ ngày nào — tuy nhiên, quá thận trọng trong điều hướng suy nghĩ có thể khiến mọi thứ trở nên xấu hơn.
Chúng ta phải đối mặt với vô số quyết định mỗi ngày. Đừng cho rằng bạn đang tăng thêm giá trị khi suy nghĩ lâu hơn. Bạn quyết định càng nhanh thì càng sớm nhận được phản hồi thực tế và có thể điều chỉnh kế hoạch hoặc tích lũy kinh nghiệm cho lần sau. Thông thường, suy nghĩ “thêm vào” khiến chúng ta trở nên trì trệ khi lo sợ phải mặc định với một kế hoạch và gặp thất bại.
Một trong những sai lầm lớn nhất mà những người thông minh gặp phải là cho rằng kiến thức lý thuyết hoặc trừu tượng là hữu ích trong hầu hết tình huống. Đáng ngạc nhiên là, thực tế hoàn toàn không phải vậy — ít nhất là với nhiều quyết định mà chúng ta đưa ra trong một ngày thông thường.
Hãy xem hai ví dụ về việc ra quyết định dưới đây:
- Nên mua một chiếc máy rửa chén cơ bản hay loại chất lượng cao với hy vọng sẽ sử dụng được lâu hơn.
- Nên đọc cuốn sách nào tiếp theo trong thư viện.
Trong cả hai trường hợp, việc suy nghĩ về những quyết định lâu hơn một vài phút khó có thể mang lại những hiểu biết sâu sắc. Có khả năng bạn phải đánh đổi với cả hai lựa chọn và không biết rõ về điều đó ở thời điểm ra quyết định. Máy rửa chén đắt tiền liệu có đáng tin cậy hơn? Cuốn sách dày này có đáng để bạn thưởng thức? Thật khó có thể biết được!
Nuôi dưỡng cảm giác ‘bản năng’
Bằng cách ra quyết định và chú ý đến kết quả, bạn sẽ hiểu rõ hơn về những gì bản thân coi trọng. Bạn có thể mua phải một vài chiếc máy rửa chén giá rẻ không dùng được lâu rồi mới có kinh nghiệm để chọn loại tốt hơn. Bạn có thể phải đọc cả nửa tá sách trước khi tìm được cuốn yêu thích.
Trong cả hai trường hợp, bạn có được kiến thức thực tế để cải thiện việc ra quyết định trong tương lai. Tuy nhiên, đôi khi không thể sàng lọc được sự hỗn loạn của các lựa chọn. Vì vậy, bạn đã vung tiền mua một chiếc máy rửa chén đẹp hơn nhưng nhanh hỏng. Giờ thì sao? Chà, đó là bản chất của cuộc sống và việc ra quyết định, và việc khiến bản thân đau đầu khi cố gắng tối ưu hóa để có được lựa chọn hoàn hảo là không cần thiết.
Đưa ra quyết định nhanh hơn rõ ràng là khá thú vị, nhưng điều đó cũng mang lại những lợi ích khác. Tôi đã lãng phí quá nhiều thời gian để đọc các bài đánh giá trên Amazon hoặc cân nhắc về các lựa chọn. Trạng thái không chắc chắn này rất căng thẳng và khiến bạn cảm thấy ít được trao quyền hơn. Việc đơn giản hóa lựa chọn và gắn bó với điều đó là điều tuyệt vời. Bạn sẽ ngay lập tức có được cảm giác táo bạo và tự chủ, điều này khiến lựa chọn đó có nhiều khả năng thành công hơn. Theo thời gian, bạn có những bản năng tinh tế hơn và nhận ra rằng những suy nghĩ ban đầu thường là tốt – nếu không muốn nói là tốt hơn – so với việc suy ngẫm kéo dài về hầu hết chủ đề.
Lời khuyên giúp nhanh chóng đưa ra quyết định
Vì tất cả những lý do trên, người thông minh thường được hưởng lợi từ việc ra quyết định nhanh hơn. Hãy để tôi chia sẻ một số lời khuyên giúp bạn có được trạng thái tinh thần mới này:
1. Giới hạn lựa chọn ngay từ đầu
Bạn càng có nhiều lựa chọn thì càng dễ bị choáng ngợp và sẽ cảm thấy ít hài lòng hơn về điều đã chọn. Một thử nghiệm năm 2009 đã phát triển một phương pháp mới để kiểm tra lý thuyết này bằng cách hiển thị kết quả tìm kiếm của một số người dùng nhất định với nhiều tùy chọn hơn. Có thể dự đoán được, nhóm này ít hài lòng hơn với lựa chọn đã quyết. Một cách thực tế để ra quyết định nhanh là giảm bớt các lựa chọn. Ví dụ: thay vì tìm kiếm một địa điểm để ăn tối, hãy quyết định món ăn là Mexico và chỉ xem xét các lựa chọn đó.
2. Ngừng tìm kiếm ngay khi cảm thấy ‘đủ tốt’
Bám sát ví dụ về việc chọn một nhà hàng, giả sử bạn quyết định chọn món Mexico, mở ứng dụng và ngay lập tức tìm thấy một nhà hàng Mexico có vẻ ngoài thú vị với những đánh giá tốt cách đó không xa. Dừng tại đó! Đừng tiếp tục tìm kiếm một lựa chọn thậm chí còn tốt hơn. Bởi vì sự thật là nếu không có lời giới thiệu cá nhân, bạn chỉ đang đoán xem mình sẽ thích gì. Cách tốt nhất là chọn một cái và tự mình trải nghiệm. Việc thêm nhiều lựa chọn sẽ chỉ khiến bạn chậm lại mà tệ hơn, điều này làm mất đi sự thích thú và khiến bạn nghi ngờ rằng đang đưa ra lựa chọn tốt nhất.
3. Tiếp cận các quyết định bằng lối suy nghĩ thử nghiệm
Chúng ta trì hoãn các quyết định vì cố gắng tối ưu hóa tất cả biến số. Nhưng xét cho cùng, đây là thế giới thực và chúng ta không thể đoán trước những bất ngờ. Đôi khi, kỷ niệm đẹp nhất trong đời là những kỷ niệm vượt quá sự mong đợi, khiến chúng ta mất cảnh giác hoặc hóa ra là điều gì đó khác biệt. Đưa ra quyết định nhanh là cách để tận dụng khả năng này khi nói, “Tôi không biết điều gì sẽ xảy ra, nhưng tôi rất muốn trải nghiệm.” Bạn càng đưa ra nhiều quyết định với tốc độ nhanh, bạn càng tìm hiểu được sở thích của bản thân — nhanh hơn nhiều so với việc tự xem xét nội tâm.
4. Đặt giới hạn nếu cần thêm thời gian
Thanh Ngọc biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
