Đường cây phong có tốt cho sức khỏe không?
Hướng dẫn cơ bản về cai nghiện đường (Phần 6)
Trong loạt bài này, chúng ta sẽ tìm hiểu về những chất làm ngọt tốt và xấu, những kết quả bất ngờ khi cắt giảm đường và cách đạt được điều này.
Không thể phủ nhận xi-rô cây phong có vị ngọt và ngon. Tiêu thụ xi-rô cây phong ở mức độ vừa phải thực sự tốt cho sức khỏe hơn đường tinh luyện.
Một số người thậm chí cho rằng xi-rô cây phong là một siêu thực phẩm.
Trong một cuộc phỏng vấn với The Epoch Times, giáo sư Navindra Seeram là trưởng khoa Khoa học y sinh và dược phẩm tại Đại học Dược Rhode Island, cho biết: “Nếu bạn bị mắc kẹt trên một hòn đảo hoang và chỉ có thể mang theo một loại thực phẩm thì xi-rô cây phong là thực phẩm phù hợp.”
Xi-rô cây phong được sản xuất như thế nào?
Xi-rô cây phong là chất làm ngọt tự nhiên chiết xuất từ nhựa cây phong vốn được thu hoạch và cô đặc mà không cần thêm bất kỳ chất hoá học nào. Những người Bắc Mỹ đầu tiên đến định ở Bắc Mỹ đã học cách lấy nhựa cây phong để làm xi-rô từ người Mỹ bản địa. Để sản xuất 1 lít xi-rô cần khoảng 40 lít nhựa thô.
Việc thu hoạch nhựa cây để làm xi rô thường bắt đầu vào cuối mùa đông hoặc đầu mùa xuân, từ tháng 2 đến tháng 3 và chỉ kéo dài trong vài tuần. Cây phong tích lũy tinh bột kháng trong quá trình sinh trưởng và vào mùa xuân khi băng tuyết tan, tinh bột sẽ được chuyển hóa thành đường. Đường này tiếp tục kết hợp với nước được hấp thụ từ rễ cây tạo thành nhựa cây. Khi áp suất thay đổi do nhiệt độ tăng và lớp băng trên mặt đất dần tan, những người nông dân sẽ khoan một lỗ vào thân cây và gắn vào đó một cái ống để nhựa chảy ra.
Xi-rô cây phong được thu hoạch từ những vùng trồng khác nhau, thậm chí các cây khác nhau cũng khác nhau. Điều thú vị là các đặc tính của xi-rô cây phong liên tục thay đổi trong suốt mùa thu hoạch. Vào đầu mùa, xi rô có màu tương đối trong suốt với vị ngọt nhẹ. Dần dần, xi-rô trở nên sẫm màu hơn và phát triển nên một loạt các hương vị đặc trưng, bao gồm vani, hạt phỉ, hoa, cà phê và thậm chí là vị cay.
75% sản lượng sản lượng xi-rô cây phong trên thế giới đến từ Canada và xi-rô của nước này được phân thành hai loại chính: loại A và loại chế biến. Trong đó, loại A lại được chia thành bốn loại dựa vào màu sắc bao gồm:
- Màu vàng: hương vị tinh tế
- Màu hổ phách: hương vị đậm đà
- Màu sẫm: hương vị mạnh
- Màu rất đậm: hương vị nồng
Xi-rô cây phong loại chế biến của Canada không được xếp loại theo màu sắc và thường được mua bán sỉ.
Thành phần của xi-rô cây phong có ảnh hưởng đến lượng đường huyết
Dựa trên dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) thì đường chiếm khoảng 60% trong xi-rô cây phong, trong khi nước chiếm 32%.
Xi-rô cây phong chứa ba loại đường: sucrose, glucose và fructose. Sucrose là một loại đường đôi bao gồm một phân tử glucose và một phân tử fructose, chiếm 98.3% tổng lượng đường trong xi-rô cây phong, tiếp theo là glucose (1.1%) và fructose (0.6%).
Mặc dù sucrose chiếm phần lớn lượng đường trong xi-rô cây phong nhưng chỉ số đường huyết (GI) của xi-rô cây phong lại thấp hơn so với sucrose. Xi-rô cây phong có chỉ số đường huyết là 54 và sucrose có chỉ số đường huyết trung bình là 66 . Điều này có nghĩa là tiêu thụ một lượng xi-rô tương đương với sucrose nhưng lượng đường trong máu lại tăng tương đối thấp hơn.
Bà Amy Gonzalez là một chuyên gia dinh dưỡng được cấp chứng chỉ hành nghề tại Hoa Kỳ, nói với The Epoch Times rằng: “Xi-rô cây phong là một lựa chọn tốt hơn nhiều so với đường tinh luyện. Nó thực sự ngọt hơn và điều này có lợi vì bạn có thể dùng ít hơn mà vẫn có được độ ngọt tương tự.” Nói cách khác, chỉ cần dùng một lượng nhỏ xi-rô cây phong cũng đủ để có được độ ngọt tương đương so với [lượng lớn hơn] đường tinh luyện.
Bà giải thích rằng, trong việc nấu nướng chúng ta có thể giảm lượng đường xuống ¼ một phần tư khi dùng xi-rô cây phong thay cho đường thông thường. Ví dụ: nếu một công thức nấu ăn yêu cầu 1 chén đường trắng thì chỉ cần 3/4 chén xi-rô cây phong là đủ.
Giá trị dinh dưỡng của xi-rô cây phong
Khác với đường tinh luyện, chủ yếu gồm sucrose; xi-rô cây phong chứa hơn 250 hợp chất vốn tồn tại tự nhiên trong cây hoặc được hình thành trong quá trình chế biến.
Ông Seeram nói: “Xi-rô cây phong cũng chứa một hỗn hợp các chất khác.”
Xi-rô cây phong chứa oligosaccharide, acid hữu cơ, acid amin, vitamin và các khoáng chất khác nhau. Nó cũng dồi dào các hợp chất phenolic vốn có hoạt động sinh học đa dạng.
Trong 100g xi-rô cây phong có hơn 67g carbohydrate, 225mg ptassium; 109mg calcium; magnsium, mangan, kẽm và sắt; một lượng nhỏ vitamin B1, vitamin B2 và vitamin B3.
Lợi ích sức khỏe của xi-rô cây phong
Ông Seeram cho biết xi-rô cây phong chứa nhiều chất cần được nghiên cứu và phát triển thêm. Các hợp chất phenolic trong xi-rô cây phong có các hoạt động có lợi đa dạng, bao gồm: đặc tính chống đột biến gen, chống gốc tự do, chống oxy hóa, chống viêm, chống tiểu đường và thậm chí chống ung thư.
1. Chống tiểu đường
Lượng đường trong máu tăng lên khi enzyme hấp thụ thức ăn đã được phân hủy, vì vậy, việc ức chế các enzyme này được xem là một chiến lược quan trọng để điều trị bệnh tiểu đường loại 2.
Chiết xuất xi-rô cây phong rất dồi dào hợp chất phenolic, bao gồm ethyl axetate và butanol, có thể ức chế các enzyme chịu trách nhiệm phân hủy tinh bột thành đường. Các hợp chất này cũng có thể cản trở các enzym vốn hỗ trợ hấp thu đường ở ruột non, làm chậm quá trình tiêu hóa nhanh chóng carbohydrate và ức chế lượng đường huyết sau bữa ăn.
Acid abscisic (ABA) được tìm thấy trong xi-rô cây phong được cho là có tiềm năng chống tiểu đường. Loại hormone thực vật này có cấu trúc tương tự với một nhóm thuốc chống tiểu đường gọi là thiazolidinedione và các nghiên cứu trên động vật đã chứng minh hiệu quả bảo vệ của ABA đối với bệnh tiểu đường loại 2.
Một nghiên cứu được thực hiện tại Đại học Laval ở Canada cho thấy so với xi-rô gạo lứt, xi-rô bắp và dextrose nguyên chất, thì tiêu thụ xi-rô cây phong gây biến động mức đường huyết thấp hơn và phản ứng tốt hơn trong việc tiết insulin cũng như các chỉ số liên quan khác.
2. Chống viêm và chống oxy hóa
Căng thẳng, chấn thương thể chất, nhiễm virus, tiếp xúc với các chất hóa học và các yếu tố khác có thể kích hoạt sản sinh các chất độc hại từ tế bào, bao gồm các gốc tự do. Căng thẳng oxy hóa do các gốc tự do nhiều quá mức gây ra, vốn liên quan đến quá trình lão hóa và các bệnh thoái hóa khác, bao gồm ung thư, bệnh tim, bệnh đa xơ cứng, bệnh Parkinson, bệnh tự miễn và chứng mất trí nhớ.
Nghiên cứu đã xác nhận rằng các hợp chất phenolic trong nhựa và xi-rô cây phong có hoạt tính chống oxy hóa và có thể loại bỏ các gốc tự do. Một nghiên cứu được công bố trên Journal of Medicinal Food (Tập san Thực phẩm Y học) cho thấy mặc dù khả năng loại bỏ các gốc tự do của xi-rô cây phong nguyên chất thấp hơn so với nước ép trái việt quất nhưng lại tương đương với nước cam và dâu tây. Ngoài ra, các loại xi-rô có màu sẫm hơn có hoạt tính chống oxy hóa rõ rệt hơn do hàm lượng phenolic cao hơn.
3. Chống ung thư và chống đột biến gen
Xi-rô cây phong chứa nhiều hợp chất phenolic khác nhau, bao gồm kaempferol, luteolin, quercetin, myricetin và catechin, có hoạt tính chống khối u và chống đột biến gen mạnh mẽ.
Xi-rô cây phong có thể ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư khác nhau, bao gồm tiền liệt tuyến, phổi, vú và đại trực tràng. Điều đáng chú ý là trong các thí nghiệm cho thấy xi-rô cây phong đặc biệt nhắm thẳng vào các tế bào ung thư đang phát triển nhanh chóng mà không ảnh hướng đến các tế bào bình thường.
Chiết xuất xi-rô cây phong cũng bảo vệ tế bào và có thể chống lại tác động gây đột biến do hóa chất độc hại gây ra.
4. Hợp chất phenolic độc đáo: Quebecol
Quebecol là một hợp chất hóa học độc đáo được phát hiện trong xi-rô cây phong trong những năm gần đây, được cho là có đặc tính chống viêm. Điều thú vị là nó không tồn tại tự nhiên trong nhựa cây và chỉ được tìm thấy với số lượng nhỏ trong xi-rô cây phong.
Giáo sư Normand Voyer tại khoa Hóa học của Đại học Laval, nói với The Epoch Times rằng: “Chất hoá học này được tạo ra trong quá trình biến đổi nhựa cây phong thành xi-rô, cần trải qua quá trình phải đun nóng, sôi và bay hơi.” Ông và các đồng nghiệp đã phát triển một phương pháp tổng hợp quebecol và các nhà khoa học trên toàn thế giới hiện đang nghiên cứu chất này.
Ông Voyer nhấn mạnh rằng thiên nhiên cũng là nguồn cảm hứng cho nhiều loại thuốc khác trên thị trường. Ông nói: “Nguồn cảm hứng đến từ thiên nhiên. Thiên nhiên cung cấp cho chúng ta các cấu trúc hóa học đẹp đẽ và các chất tự nhiên độc đáo.”
Trong các nghiên cứu tại phòng thí nghiệm, quebecol đã cho thấy tiềm năng đáng kể trong việc điều trị các bệnh viêm nhiễm. Ví dụ, quebecol đã được chứng minh là có tác động tích cực đến các tình trạng như viêm nướu và bệnh vẩy nến .
Cách chọn xi-rô cây phong
Trước khi dùng xi-rô cây phong để thay cho đường tinh luyện trong thói quen ăn uống của bạn, điều quan trọng là phải đọc kỹ nhãn sản phẩm và hướng dẫn.
Một số sản phẩm xi-rô cây phong có thể thực chất là xi-rô bắp có hàm lượng fructose cao được thêm hương vị cây phong, với chỉ số đường huyết GI lên tới 68, cao hơn nhiều so với xi-rô cây phong nguyên chất. Tiêu thụ các loại đường nhân tạo trong thời gian dài có thể dẫn đến rối loạn chuyển hóa như kháng insulin, tích tụ mỡ bụng và mỡ máu cao.
Hãy xem nhãn thành phần và chọn những loại là xi-rô cây phong nguyên chất 100%.
Ngoài ra, khi chọn xi-rô cây phong thì hãy chọn những loại có màu sẫm hơn vì chúng chứa nhiều hợp chất phenolic hơn.
Tuy có nhiều lợi ích nhưng quan trọng là không nên ăn quá nhiều xi-rô cây phong.
Ông Seeram nói: “Đầu tiên và quan trọng nhất, nó thực sự là một chất làm ngọt. Bạn không nên dùng một lượng lớn bất kỳ chất làm ngọt nào.Tôi có tin rằng xi-rô cây phong là chất làm ngọt thiết thực hay chất làm ngọt thông minh hơn [so với] đường chưa tinh chế không? Câu trả lời là có nhưng bạn nên dùng nhỏ giọt thôi, không nên dùng lượng lớn.”
Hướng dẫn Dinh dưỡng cho người Mỹ giai đoạn 2020–2025 do Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) ban hành, giới hạn lượng đường tự do tiêu thụ dưới 10% tổng lượng calo hàng ngày. Đối với người có lượng calo tiêu thụ hàng ngày là 2,000 calo, thì lượng đường tự do tối đa sẽ là 200 calo. Và 60 ml (khoảng 1/4 chén hoặc 4 muỗng canh) xi-rô cây phong cung cấp 270 calo.
Chính phủ Anh đã đi xa hơn một bước trong khuyến nghị của mình, đề xuất nên giới hạn năng lượng từ đường tự do ở mức dưới 5%. Điều này có nghĩa là đối với người lớn, tổng lượng đường tự do hấp thụ hàng ngày không được vượt quá 30g, tương đương dưới 40ml xi-rô cây phong (1 muỗng canh có 15 ml).
Công Thành biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
