Tình trạng thiếu thuốc gây giảm năng suất làm việc: ‘Mọi người không thể tập trung’
Vô số người phụ thuộc vào chất kích thích mạnh Adderall để sống qua từng ngày, nhưng khi sự thiếu hụt chuỗi cung ứng cản trở việc tiếp cận với [thuốc], họ rơi vào tuyệt vọng.
TÓM LƯỢC
- Sự thiếu hụt lao động tại Teva Pharmaceuticals, nhà cung cấp hàng đầu thuốc Adderall và các thuốc generic (thuốc tương đương sinh học) của Adderall cho Hoa Kỳ, đã khởi đầu cho sự thiếu hụt loại thuốc phổ biến này.
- Những người từ California, Indiana, Michigan và các tiểu bang khác đã được các nhà thuốc thông báo hết Adderall từ tháng 08 hoặc tháng 09/2022.
- Ở những người trưởng thành từ 22 đến 44 tuổi, việc dùng Adderall năm 2021 đã tăng 15.1% so với năm 2020; phần lớn sự gia tăng được cho là do nới lỏng các quy định trong thời kỳ đại dịch, khiến mọi người mua thuốc dễ dàng mà không cần đến gặp nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
- Là một thuốc Bảng II, Adderall được phân loại là thuốc có khả năng lạm dụng đáng kể.
- Adderall và các chất kích thích khác có thể gây ra các tác dụng phụ trầm trọng, bao gồm rối loạn tâm thần, nhồi máu cơ tim, bệnh cơ tim và thậm chí đột tử.
Các vấn đề về chuỗi cung ứng đã ảnh hưởng đến tính sẵn có của mọi thứ, từ xe đạp và gỗ xẻ đến nước sốt nóng và pho mát kem. Giờ đây, các loại thuốc cũng đang chịu ảnh hưởng — cụ thể là Adderall, một loại thuốc kích thích phổ biến thường được kê toa để điều trị chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), nhưng cũng được ngày càng nhiều thanh thiếu niên dùng để tăng năng suất [làm việc] và duy trì sự tỉnh táo.
Vấn đề bắt đầu từ sự thiếu hụt lao động trong mùa hè năm 2022 tại Teva Pharmaceuticals, nhà cung cấp hàng đầu thuốc Adderall và các thuốc generic của Adderall cho Hoa Kỳ. Điều này dẫn đến nguồn cung cấp thuốc hạn chế và nhanh chóng lan sang các nhà sản xuất khác, bao gồm cả Amneal Pharmaceuticals, Rhodes Pharmaceuticals và Novartis, tất cả đều có đơn hàng dự trữ cho thuốc generic của Adderall.
Khi những viên thuốc này đột nhiên không có sẵn, mọi người trên khắp nước Mỹ phải đối mặt với một thực tế khắc nghiệt. Đó là các triệu chứng giống như cai nghiện xuất hiện, bao gồm chứng trầm cảm, cáu kỉnh và khó tập trung. Vì vậy, nhiều người đang dùng các loại thuốc này sẽ thực sự bị giảm năng suất làm việc khi ngừng uống — một bằng chứng đáng buồn cho tình trạng sức khỏe tâm thần và thể chất cũng như hệ thống chăm sóc sức khỏe nói chung ở Hoa Kỳ. Như trang ZeroHedge đã viết:
“Chúng tôi muốn xem chỉ số năng suất của các công ty dựa trên hiệu suất trong vài tháng tới để xem sự thiếu hụt Adderall ảnh hưởng đến năng suất làm việc như thế nào. Một lần nữa, Phố Wall có sự xa xỉ của cocaine, một chất kích thích khác nếu sự thiếu hụt Adderall ảnh hưởng đến các hiệu thuốc ở Manhattan.”
Sự thiếu hụt Adderall kéo dài ở nhiều tiểu bang
Các ký giả của Bloomberg đã nói chuyện với những người từ California, Indiana, Michigan và các tiểu bang khác, vốn được hiệu thuốc của họ thông báo đã hết Adderall từ tháng 08 hoặc tháng 09/2022. Mặc dù thuốc cần được dùng hàng ngày, nhưng đơn hàng còn tồn đọng tại các hiệu thuốc lên đến một tuần, trong khi các nhà sản xuất cho biết thuốc đã được đặt hàng trước đó một tháng.
Mặc dù Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã phủ nhận mọi tình trạng thiếu hụt Adderall trên diện rộng, họ nói rằng “Nhu cầu đang được cung ứng cho toàn thị trường,” nhưng các dược sĩ lại báo cáo ngược lại. Một cuộc khảo sát của Hiệp hội Cộng đồng Dược sĩ Quốc gia cho thấy thêm rằng 64% các hiệu thuốc nhỏ đã gặp khó khăn khi nhập thuốc Adderall gốc và thuốc generic, từ ngày 25/07 đến ngày 05/08/2022, do đơn hàng của các loại thuốc này vẫn chưa được giao.
Người phát ngôn của Walgreens, Rebekah Pajak, cũng đã nói với Bloomberg: “Có những thách thức về chuỗi cung ứng với loại thuốc này.” Các hãng thông tấn đưa tin:
“Sự gián đoạn đang xảy ra vào thời điểm nhu cầu cao kỷ lục do các chẩn đoán ADHD ngày càng gia tăng. Trong đại dịch Covid, chính phủ liên bang cũng tạo điều kiện cho các bác sĩ kê toa dễ dàng hơn thông qua các cuộc hẹn khám sức khỏe từ xa. Điều này đã loại bỏ các rào cản tiếp cận và cũng có thể tạo ra sự phát triển của các công ty khởi nghiệp trực tuyến kết nối bệnh nhân với người kê toa.
Một số công ty khởi nghiệp [về] kê toa thuốc đã được giám sát kỹ lưỡng. Bloomberg trước đây đã báo cáo về các hoạt động kê toa quá mức tại các công ty khởi nghiệp Cerebral Inc. và Done Health. Cerebral đã ngừng kê toa nhiều chất bị kiểm soát, bao gồm cả [thuốc] cho ADHD, mặc dù Done vẫn tiếp tục làm như vậy.”
Việc dùng các amphetamine như thuốc Adderall đã tăng gấp 2.5 lần từ năm 2006 đến năm 2016. Trong số những người trưởng thành từ 22 đến 44 tuổi, việc dùng Adderall, cụ thể đã tăng 15.1% từ năm 2020 đến năm 2021. Phần lớn sự gia tăng được cho là do sự nới lỏng các quy định trong đại dịch, khiến mọi người dễ dàng mua thuốc mà không cần đến gặp nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Trang Trilliant Health báo cáo: “Nhìn lại, rõ ràng là sự xuất hiện của các nền tảng sức khỏe tâm thần kỹ thuật số đã làm tăng đáng kể việc kê toa, đặc biệt là đối với thế hệ Gen Y.” Họ phát hiện ra rằng hiện nay có nhiều người trưởng thành dùng Adderall hơn so với số người trưởng thành được chính thức chẩn đoán bị ADHD. “Sự sai khác này có thể phản ánh số người đang dùng dịch vụ tự trả tiền và [bán hàng] trực tiếp đến người tiêu dùng trong bối cảnh lâm sàng này.”
Nhìn chung, đã có 41 triệu toa thuốc Adderall ở Hoa Kỳ vào năm 2021, tăng 10% so với năm 2020.
Không có Adderall, năng suất làm việc bị ảnh hưởng
Adderall, là sự kết hợp của dextroamphetamine và amphetamin, hoạt động như một chất kích thích hệ thần kinh trung ương. Ở những người bị ADHD, thuốc được dùng để tăng sự chú ý, trí nhớ, khả năng tự điều chỉnh và chức năng điều hành, nhưng nhiều người — từ sinh viên đại học, vận động viên đến giám đốc điều hành — tìm đến loại thuốc này như một “viên thuốc thông minh” hoặc “viên thuốc học tập” giúp tăng năng suất và sức mạnh trí óc.
Tuy nhiên, gia tăng sự chú ý và tập trung đi kèm với một cái giá. Là thuốc Bảng II, Adderall được phân loại là thuốc có khả năng lạm dụng đáng kể. Adderall làm tăng nồng độ dopamine và norepinephrine trong cơ thể, tạo ra cảm giác dễ chịu khiến người dùng muốn [dùng] nhiều hơn. Theo Trung tâm Cai nghiện:
“Mọi người lạm dụng Adderall vì tác dụng tạo ra cảm giác tự tin, hưng phấn, tăng khả năng tập trung và ức chế sự thèm ăn. Những hiệu ứng này khiến Adderall trở thành lựa chọn phù hợp cho bất kỳ ai đang tìm kiếm sự gia tăng về hiệu suất thể chất hoặc tinh thần.
… Bộ não của một người nghiện phụ thuộc vào Adderall để kích thích sự tỉnh táo và năng suất làm việc. Nếu không có Adderall, những người nghiện thường cảm thấy mệt mỏi và tinh thần mơ màng. Đây là những triệu chứng cai nghiện Adderall, một dấu hiệu mạnh mẽ của chứng nghiện.”
Ngoài việc gây nghiện, Adderall và các chất kích thích khác có thể gây ra các tác dụng phụ trầm trọng, bao gồm rối loạn tâm thần, nhồi máu cơ tim, bệnh cơ tim và thậm chí đột tử. Khi không có thuốc, người dùng thường xuyên thấy mình không thể thực hiện các hoạt động thường ngày. BuzzFeed News đã nói chuyện với 20 người ở Hoa Kỳ, những người đã chia sẻ các câu chuyện tương tự về năng suất làm việc giảm sút và sức khỏe tinh thần suy giảm trầm trọng khi không dùng thuốc. Kyle, 27 tuổi, nói với BuzzFeed:
“Tôi liên tục lo lắng rằng tôi sẽ không thể có thuốc, và tôi sẽ bị sa thải, không thể tìm được việc làm khác và quay trở lại giống như một quái vật chán nản, ghét bỏ bản thân vì không thể tự giặt đồ. Tôi sẽ luôn căng thẳng và khó chịu mọi lúc.”
Anh Anthony Anderson, một giáo viên giáo dục đặc biệt 34 tuổi, nói với Bloomberg rằng anh gặp khó khăn khi tập trung làm việc, kể cả khi cố gắng có một cuộc trò chuyện quan trọng với sinh viên. “Tôi thậm chí đã bỏ ra ngoài khi đang cố nói chuyện nghiêm túc với cô gái này để an ủi cô ấy, nhưng tôi đã bỏ ra ngoài vì tôi không thể tập trung. Đây là một vấn đề lớn đối với tôi.”
Trẻ em đang phụ thuộc vào các thuốc gây nghiện
Trẻ em, thậm chí cả trẻ từ 1 đến 3 tuổi, đang được kê toa các loại thuốc tâm thần mạnh, từ đó phải phụ thuộc suốt đời vào các loại thuốc có tác dụng phụ nghiêm trọng, nhiều trong số đó còn chưa rõ khi dùng lâu dài. Năm 2014, Ủy ban Nhân quyền Công dân (CCHR), một nhóm giám sát sức khỏe tâm thần, đã nhấn mạnh dữ liệu cho thấy trong năm 2013, 274,000 trẻ sơ sinh từ 1 tuổi trở xuống được cho dùng thuốc tâm thần, trong đó có 1,422 trẻ đang dùng thuốc ADHD như Ritalin và Adderall.19
Ở nhóm trẻ mới biết đi (từ 2 đến 3 tuổi), 10,000 trẻ đã được kê toa thuốc ADHD, trong khi ở trẻ từ 5 tuổi trở xuống, 1,080,168 trẻ được kê toa thuốc tâm thần. [Nếu] xem xét các dữ liệu thống kê này khi trẻ 6 tuổi, thì khả năng số toa thuốc còn cao hơn vào thời điểm hiện tại. Điều gì sẽ xảy ra với tất cả những trẻ này khi các em lớn lên trong sự phụ thuộc thuốc để hoạt động? Như đã đề cập trong bài viết:
“Các loại thuốc tâm thần để điều trị ADHD được gọi là ‘cocaine trẻ em’ là có lý do. Chính phủ liên bang đều coi Ritalin (methylphenidate), Adderall (amphetamine) và Concerta là loại thuốc Bảng II — chất gây nghiện mạnh nhất.
Theo Viện Y tế Quốc gia, thuốc ADHD cũng có những tác dụng phụ trầm trọng như kích động, hưng cảm, hành vi hung hăng hoặc thù địch, co giật, ảo giác và thậm chí đột tử. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm vẫn yêu cầu ghi rõ trên tất cả nhãn mác cho các chất kích thích dùng trong ADHD, ‘Vẫn chưa xác định rõ ràng các tác dụng lâu dài của amphetamine ở trẻ em.’”
Khi xem xét việc dùng Adderall cho trẻ em hoặc người lớn, điều quan trọng là phải hiểu rằng Cơ quan Thực thi Dược phẩm Hoa Kỳ đã phân loại Adderall giống như cocain, morphin và thuốc phiện. Theo nhà thần kinh học, Bác sĩ Don Gervais cho biết các loại thuốc này có tác dụng “tương tự như ma túy đá,” bao gồm cả bệnh tim.
“Việc lạm dụng những loại thuốc này có thể dẫn đến hội chứng Parkinson tiến triển sớm do thuốc gây ra, ngoài các biến chứng tim mạch ở tuổi 40… Tôi đã từng thấy những người dùng quá liều và bị xuất huyết não, đột quỵ do các vấn đề về mạch máu, phụ thuộc thuốc, rối loạn giấc ngủ, rối loạn nhịp tim.
Không nên dùng những loại thuốc này một cách thiếu thận trọng hoặc không có sự giám sát. Và tôi tin rằng chúng có xu hướng bị lạm dụng và sử dụng quá nhanh.”
Tìm hiểu gốc rễ của vấn đề
Cho dù là một trẻ em bị ADHD hay một người lớn có mức năng lượng thấp và khó tập trung, các loại thuốc như Adderall sẽ không chữa được bệnh hoặc các tình trạng tiềm ẩn đang ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Một cách tiếp cận toàn diện là cần thiết để giải quyết ADHD và các tình trạng sức khỏe tâm thần khác.
Ví dụ, tập thể dục có lợi cho các chức năng nhận thức, hành vi và cảm xúc xã hội đối với trẻ em và người lớn bị ADHD. Tiếp xúc với các chất phụ gia thực phẩm, một hệ vi sinh vật đường ruột mất cân bằng và sự thiếu hụt chất béo omega-3 là những yếu tố thiết yếu khác đối với sức khỏe tâm thần.
Nếu bạn hay con bạn đang phải vật lộn với các triệu chứng giống ADHD hoặc ADHD hoặc các bệnh tâm thần hay hành vi khác, tôi khuyên bạn nên tham khảo ý kiến của một bác sĩ nội khoa có kinh nghiệm điều trị toàn diện những vấn đề này bằng các cách tự nhiên thay vì chỉ đơn giản che đậy các triệu chứng bằng các loại thuốc nguy hiểm.
Đối với những người cần tăng mức năng lượng, một trong những cách hiệu quả nhất để tối ưu hóa năng lượng và chống lại mệt mỏi là thực hiện cách ăn uống có giới hạn thời gian (TRE). Đây là phương pháp giúp cải thiện sức khỏe ty thể và sự trao đổi chất. Bạn cũng cần loại bỏ các yếu tố lối sống và cách ăn uống gây suy giảm năng lượng ngay từ đầu. Chẳng hạn như tiếp xúc với trường điện từ và rò rỉ ruột do lectin trong các bữa ăn gây ra.
Một yếu tố khác trong cách ăn uống làm tổn hại đến sức khỏe của ty thể, và do đó làm giảm sản xuất năng lượng, là acid linoleic omega-6 (LA) trong dầu thực vật và đa số mọi loại thực phẩm siêu chế biến. LA góp phần vào việc kháng insulin, béo phì và viêm kinh niên. Khi phát hiện ra tình trạng viêm, ty thể sẽ giảm sản xuất năng lượng để tự vệ.
Ở mức độ tổng quát hơn, các mối đe dọa phổ biến có thể dẫn đến giảm sản xuất năng lượng của ty thể bao gồm mất cân bằng oxy hóa, dinh dưỡng kém, độc tố môi trường, căng thẳng tâm lý, thiếu ánh sáng (không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời) và thiếu ngủ.
Những gì bạn sẽ nhận thấy là không có viên thuốc nào có thể giải quyết hiệu quả tất cả những [cơ chế] phức tạp vốn cần thiết cho nguồn năng lượng vô biên và sự tập trung sắc bén. Điều này đòi hỏi cơ thể phải hoạt động với mức sức khỏe tối ưu, [và] chỉ đạt được khi thực hiện một lối sống lành mạnh. Và điều tốt đẹp nhất là khi tích hợp những chiến lược này vào một ngày của mình, bạn sẽ không còn phải phụ thuộc — cho dù là nhà thuốc, bác sĩ hay thậm chí là sự gián đoạn chuỗi cung ứng trên toàn thế giới.
Bạn có thể tự do tiếp tục sống cuộc sống của mình và cảm nhận điều tuyệt vời nhất mà không bị gián đoạn. Đối với những người đang trong giai đoạn khủng hoảng sức khỏe tinh thần, họ có thể cảm thấy quá sức để thực hiện những thay đổi tích cực. Hãy tập trung thực hiện từng thay đổi nhỏ và tìm kiếm sự giúp đỡ của một bác sĩ tâm thần theo phương pháp y học toàn diện để chữa lành tâm trí và cơ thể của bạn.
Tân Dân biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times
